Ramazan ACAR, M. Aydın AKBUDAK, BAYRAM SADE

Konya ekolojik şartlarında silajlık Sorgum-Sudan otu melezlerinin verimleri ile verimi etkileyen bazı özelliklerinin belirlenmesi

Bu araşurma 2000 yılındaa Konya Hayvancılık Araştırma Enstitüsü tarlalarında beş sorgum-sudanotu melezi çeşidi (Elrey,Gmss,Grazer,Jumbo ve Sweet) ile yürütülmüştür Denemede çeşitlerinden elde edilen iki biçimdeki ortalama bitki boyu 215.53 cm (sweet)-231.02 cm (Jumbo), bitki ağırlığı 495.6g (Elrey)-674.5g (Sweet); sap çapı 0.99 cm (Elrey)-1.39 cm (Jumbo); sap ağırlığı 406.8 g (Elrey)-537.0 g (Sweet), sap oranı % 74.7 (Jumbo)-%82.0 (Elrey); yaprak ağırlığı 88.7 g (Elrey)-153.0 g (Jumbo), yaprak oranı %15.5 (Grazer)-%25.2 (Jumbo); kuru madde oranı %27.73 (Sweei)-%34.55 (Elrey) arasında bulunmuş, toplam kuru madde verimi 4486.8 kg/da (Grass)-5745.2 kg/da (Jumbo) ve toplam yaş ot verimi 14641.3 kg/da (Grass)-19038.7 kg/da (Jumbo) arasında değişmiştir. Bir yıllık sonuçlara gön; verim ve ele alınan diğer özellikler için Konya ve benzeri ekolojilerde Jumbo ve Sweet sorgum-sudan otu melez çeşitleri ön plana çıkmışlardır.

Anahtar Kelimeler:

sorgum, hibritler, kültür çeşitleri, verim, ekoloji, Sorghum sudanense

The determination of yield and some yield components of Sorghum-Sudangrass hybrid cultivars for silage production in Konya ecological conditions

This research was conducted with five sorghum-sudangrass hybrid cultivars (Elrey,Grass,Grazer,Jumbo and Sweet) at Animal Research Institute of Konya in 2000. Obtained data as average of two cutting summarised as follows; plant heights were 215.53 cm (Sweet)-231.02 cm (Jumbo); plant fresh weights were 495.6 g (Elrey) to 674.5 g (Sweet); stem diameters were 0.99 cm (Elrey)-1.39 cm (Jumbo); stalk weights were 406.8 g (Elrey) to 537.0 g (Sweet); stalk ratios were 74.7% (Jumbo)-82.0% (Elrey); leaf weights were 88.7 g (Elrey) to 153.0 g (Jumbo); leaf ratios were 15.5% (Grazer)-25.2% (Jumbo); dry matter ratios were 27.73% (Sweet) to 34.55% (Elrey). As total of two cutting green forage yields were 146410 $kg.ha^{1}$ (Grass) to 190380 $kg.ha^{1}$ (Jumbo) and dry matter yields were 44860 $kg.ha^{1}$ (Grass) to 57450 $kg.ha^{1}$1 (Jumbo). According to results of one-year; Jumbo and Sweet c.v. can be shown to be suitable varieties as silage production with respect to yield and other observed characters in Konya Province and similiar ecologies.

Keywords:

Sorghum, hybrids, cultivars, yields, ecology, Sorghum sudanense,

PDF

___

Acar, R., Akbudak, M.A., S ade, B., 2001. Sorgum - Sudan Otu Melezi (Silaj amaçli). Konya Ticaret Borsasi Dergisi Sayi: 9 Sayfa 18-23 Konya.
Acar, R. Yildirim, A.I. 2001. Farkli Bitki Sikliklarinin Süpürge Darisinda (Sorghum vulgare var. technicum Jav.) Ot Verimi ve Verim Unsurlari Üzerine Etkileri, Sel. Üniv. Ziraat Fak. Dergisi 15 (27): 128-133. Konya
Açikgöz, E., 1991. Yem Bitkileri. Uludag Üniv. B a- simevi. Bursa.
Akyildiz,A.R.1984. Yemler Bilgisi Laboratuvar Kila- vuzu. Ankara Üniversitesi. Ziraat Fakültesi. Yayin No: 895. Ankara.
Anonymous, 1998. Sorgum ve Sudan Otu Tarimi. Sütas A.S. Bursa
Avcioglu, R., Iptas, S., 1994. Tokat Sartlarinda 1. Ürün Olarak Yetistirilen Sorgum, Sudan otu ve Sorgum-Sudan otu Melezlerinde Biçim Zamani ve Biçim Sayisinin Verim ve Kimyasal Ko m- pozisyona Etkileri Üzerine Bir Arastirma. Tarla Bitkileri Kongresi C III, s. 48-51, Izmir.
Emeklier, H.Y., 1993. Sicak Iklim Tahillari (Tahillar II). Ankara Üniv. Zir. Fak Yayin No: 1296. Ankara.
Gençkan, S.M., 1983. Yem Bitkileri Tarimi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Yayin No: 467. Izmir.
Gül, I., Basbag, M., 1999. Diyarbakir Sulu Kosulla- rinda Ikinci Ürün Olarak Yetistirilen Silaj So r- gum, Sorgum-Sudan otu Melezi ve Sudan otu Çesitlerinde Verim ve Verim Özelliklerinin In- celenmesi. Türlüye 3. Tarla Bitkileri Kongresi. S. 306-311 Adana.
Hoover, M.M., Hein, M.A., Dayton, W.A., Erlanson, C.O. 1948. Grass The Yearbook of Agriculture 1948. U.S. Government Printing Office. Washington.
Iptas, S., Yilmaz, M. Aktas, A., 1997. Tokat Ekolojik Kosullarinda Sorgum-Sudan otu Melezinde E- kim Normu ve Azotlu Gübre Uygulamalarinin Verim ve Kaliteye Etkisi. Türkiye II. Tarla Bit- kileri Kongresi, 19. M ayis Üniv. Ziraat Fak. Bildiriler Kitabi S: 477-481. Samsun.
Kim, C.J, Kim, B.W. 1989. Studies on Soiling Foroge Production for The Dairy Farm in The Teakwonryong Area. II. Experiments on The Adaptability and Sowing Time of Sorgum - sudan Grass Hybrids. Korean Journal of Animal Sciences. 31:7, 453-461, Kangwon.
Kumuk, T., Avcioglu, R., 1986. Sorgum Yetistiriciligi ve Hayvan Beslemedeki Yeri Önemi. Ege Üniv. Zir. Fak Yayin No: 485 Izmir.
Langer, R.H.M., Hill, G.D., 1982. Agricultural Plants. Cambridge University Press. Cambridge.
Manga, I., Acar, Z., Erden, I., 1994. Bugdaygil Yem Bitkileri, 19. Mayis Üniv. Ziraat Fak. Ders No- tu: 6, Samsun.
Martin, J.H., Leonard, W.H., Stamp, D.L. 1976. Principles of Field Crop Production (third edition). Macmillan Publishing CO, Inc. New York.
Orak, A., Iptas, S., 1999. Silo Yem Bitkileri ve Silaj. Çayir-Mera Amenajmani ve Islahi. T.C. Tarim ve Köyisleri Bakanligi S. 53-54. Ankara.
Saglamtimur, T., Tansi, V., Baytekin, H., 1995. Yem Bitkileri Yetistirme. Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Ders Kitabi No: 74, Adana.
Serin, Y. Gökkus, A., 1993. Bugdaygil Yem Bitkileri Uygulama Kilavuzu (2. Baski). Atatürk Üniv. Zir. Fak Yardimci Ders Notu No: 154. Erzu- rum.
Skerman, P.J., Riveros, F., 1990. Tropical Grasses. FAO Plant Production and Protection Series No: 23. Rome.
Uozumi, S., Takohashi, Y., Otani, I., Yoden, Y., Igarashi, R., 1992. Influences of Sowing Time, Cutting Frequency and Stage of Maturity at Harvest on Cropping Period and Yield in Early and Late Hybrid Cultivars of Sorghum bicolor. Bulletin of the Chugoku National Agricultural Experiment Station. No: 10, 27-40. Japan.
Watson, L., Dallwitz, M.J. 1994. The Grass Genera of The World. (Revised Edition). CAB International Wallingford Oxon. OX10 8DE.UK.
Yilmaz, I., 2000. Van Kosullarinda Uygun Silajlik Sorgum,Sudan otu ve Sorgum-Sudan otu Mele- zi Çesitlerinin Belirlenmesi Üzerinde Bir Aras- tirma. International Animal Nutrition Congress 2000. S.D. Üniv. Zootekni Böl. S. 413-419. Is- parta.