Endemik geven (Astragalus polemoniacus bunge) bitkisinin yaprak sapı ve yaprak ekspalntlarından yüksek oranda adventif sürgün rejenerasyonu

Endemik Astragalus polemoniacus Bunge 'un yaprak sapı ve yaprak eksplantlan kullanılarak yüksek oranda adventif sürgün rejenerasyonu elde edilmiştir. Murashige and Skoog (MS) temel besin ortamına 6-benzilaminopurin (BAP), $\alph$-naftalenasetik asit (NAA) ve thidiazuron (TDZ) gibi bitki büyüme düzenleyicilerinin farklı konsantrasyonları ilave edilmiştir. En yüksek adventif sürgün rejenerasyon oram (%100) ve eksplant başına sürgün sayısı (14.3 adet) yaprak sapı eksplantmdan 4 mg/l BAP ve 0.1 mg/l NAA içeren besin ortamından elde edilmiştir. In vitro da gelişen sürgünler büyüme düzenleyicisi içermeyen veya NAA (0.5, 1 ve 2 mg/l) içeren ortamlarda köklenmeye alınmıştır. En iyi köklenme 2 mg/l NAA içeren veya büyüme düzenleyicisi içermeyen ortamdan elde edilmiştir. Köklenen fideler torf bulunan ve üzeri plastik torba ile kapatılan salcılarda dış koşullara alıştırılmıştır. Köklenen fidelerin kök uçlarında yapılan kromozom sayımlarında 2n=16 normal kromozom sayısı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

köklenme, gençleştirme, endemik bitkiler, Papilionoideae, bitki büyüme düzenleyicileri, Astragalus, Fabaceae, organ oluşumu, yaprak sapı, yapraklar, adventif sürgün

High frequency adventitious shoot regeneration from petiole and leaf explants of endemic Astragalus polemoniacus bunge

High frequency adventitious shoot regeneration was obtained by using petioles and leaves of endemic Astragalus polemoniacus Bunge. Various concentrations of 6-benzylaminopurine (BAP), $\alpha$ -naphthaleneacetic acid (NAA) and thidiazuron (TDZ) wer.e added to Murashige and Skoog (MS) medium. The highest frequency of adventitious shoot regeneration (100%) 'and the highest number of adventitious shoots per explant were obtained from petiole explants on a medium containing 4 mg/l BAP and 0.1 mg/l NAA. The shoots developed in vitro were transferred to hormone-free medium or media supplemented with 0.5, 1 and 2 mg/l NAA'for rooting. The best root formation was observed in hormone-free or 2 mg/l NAA containing media. The rooted plantlets were acclimatized in pots covered with plastic bags. Normal chromosome number (2n=16) was noted in the root tips of the plantlets.

Keywords:

rooting, regeneration, endemic plants, Papilionoideae, plant growth regulators, Astragalus, Fabaceae, organogenesis, petioles, leaves, adventitious shoots,

PDF

___

Aytaç, Z., 1997. The revision of the section Dasyphyllium Bunge of the genus Astragalus L. of Turkey. Tr J. of Botany, 21:31-57.
Ekim, T., Koyuncu, M., Vural, M., Duman, H., Aytaç, Z., ve Adıgüzel, N., 2000. Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı. Türk Tabiatını Koruma Derneği-Van 100. Yıl Üniversitesi, Ankara.
Hou, S. W. ve Jia, J. F., 2004. Plant regeneration from protoplasts isolated from embryogenic calli of the forage legume Astragalus melilotoides Pall. Plant Cell. Rep., online.
Khawar, M.K. ve Özcan S., 2002. Effect of Indole-3-Butyric Acid on İn Vitro Root Development in Lentil (Lens culinaris Medik.), Turk J. Bot. 26: 109-111.
Luo, J.P. ve Jia, J.F., 1998a. Callus induction and plant regeneration from hypocotyl explants of the forage legume Astragalus adsurgens. Plant Cell. Rep. 17: 567-570.
Luo, J.P. ve Jia, J.F., 1998. Plant regeneration from callus protoplasts of the forage legume Astragalus adsur-gens Pall. Plant Cell. Rep. 17:313-317.
Murashige, T., Skoog, F. 1962. A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue cultures. Physiol. Plantarum, 15, 473-497.
Özcan, S., Barghchi M., Firek S. ve Draper J., 1993. Efficient adventitious shoot regeneration and somatic embriyogenesis in pea. Plant Cell Tiss. Org. Cult., 11:44-47.
özcan, S., Sevimay C. S., Yıldız, M., Sancak, C. ve Özgen, M., 1996. Prolific shoot regeneration from immature embriyo explants of sainfoin (Onobrychis viciifolia Scop.), Plant Cell Rep., 16: 200-203.
Sancak, C, 1999. Koca Fiğ {Vida narbonensis L.)'in Olgunlaşmamış Embriyo Eksplantlarından Adventif Sürgün Rejenerasyonu, G. Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 19: 25-33.
Sancak, C, Mirici, S. ve Özcan, S., 2000. High frequency shoot rejeneration from immature embriyo explants of Hungarian vetch, Plant Cell, Tiss. Org. Cult., 61: 231-235.
Singha, S., Baker, B. S. ve Bhatia, S. K., 1988. Tissue culture propagation of running buffalo clover (Trifolium stoloniferum Muhl. ex A. Eatton). Plant Cell, Tiss. Org. Cult., 15:9-11.
Uranbey, S., Çöçü, S., Sancak, C, Parmaksız, İ., Khawar, K.M., Mirici, S., ve Özcan, S. (2003) Adventitious shoot regeneration in cicer milkvetch. Biotechnology & Biotechnological Equipment, 17: 33-37.