Süt sığırlarında laktasyon eğrilerinin farklı matematik modellerle belirlenmesi ve kontrol aralığının tespiti

Bu çalışmada, farklı matematik model/er kullanılarak İsviçre Esmeri sığırların laktasyon eğrilerini en iyi belirleyen modellerin tespiti amaçlanmıştır. Çalışmada sekiz matematik model incelenmiştir. Bu modeller aşağıdaki gibidir. Model 1: $Y_{(t)}$ = $at^be^{(-ct)}$ Model 2: $Y_{(t)}$= $at^be^{(-ct)}$ (1+ uSin (t) + vCos(t), Model 3: $Y_{(t)}$ = a + bt + $ct^2$ , Model 4: $Y_{(t)}$ = d + b t + $Ct^2 + dt^3$ , Model 5: $Y_{(t)}$ = $at^b / Cos (ct), Model 6: $Y_{(t)}$ = a + bt + c (1/t) , Model 7: $Y_{(t)}$ = a-bt+ $ct^2$ /2 + d log (t) , Model 8: $Y_{(t)}$ =t/(a + bt + $ct^2$) Süt verimi kayıtlan laktasyon sırası ve laktasyonı/n baş/ama mevsimine göre standardize edilerek, modellerin laktasyon eğrisine uyumları incelenmiş ve karşı/aştınlınıştır. Standardize edilmiş verilere tüm kontrol aralıklarında Model 1 ve Model 2 'nin daha iyi uyum gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

süt verimi, süt sığırı, laktasyon eğrisi, İsviçre Esmeri(sığır ırkı), matematiksel modeller

Describing of different mathematical models for lactation curve and estimation of control interval in dairy cattle

In this study aimed fitting and comparing eight mathematical models to lactation curves of Brown Swiss cattle. Models are as fallows: Model 1: $Y_{(t)}$ = $at^be^{(-ct)}$ Model 2: $Y_{(t)}$= $at^be^{(-ct)}$ (1+ uSin (t) + vCos(t), Model 3: $Y_{(t)}$ = a + bt + $ct^2$ , Model 4: $Y_{(t)}$ = d + b t + $Ct^2 + dt^3$ , Model 5: $Y_{(t)}$ = $at^b / Cos (ct), Model 6: $Y_{(t)}$ = a + bt + c (1/t) , Model 7: $Y_{(t)}$ = a-bt+ $ct^2$ /2 + d log (t) , Model 8: $Y_{(t)}$ =t/(a + bt + $ct^2$) Lactation data were standardized according to lactation order and season. The fitting the lactation curve of the models are investigated and compared. The standardized data were found to be more compatible with Model 1 and Model 2 in all control intervals than other models.

Keywords:

milk yield, dairy cattle, lactation curve, Swiss Brown, mathematical models,

PDF

___

Akbulut, Ö., Emsen, H. 1994. Esmer, Esmer Melezi ve Siyah Alaca Sığırların Erzurum Şartlarında Laktasyon Eğrisi Parametreleri ve Süt Veriminin Devamlılık Derecesi. Atatürk Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Dergisi. 25 (3):327-343.
Ayberik, F. A. 1998. Süt Sığırlarında Laktasyon Eğrilerinin Belirlenmesinde Kullanılan Matematik Modellerin Karşılaştırılması. Selçuk Üniver¬sitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya. Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış).
Batra, T. R. 1986. Comparision of Two Mathematical Models in Fitting Lactation Curves for Pureline and Crossline Dairy Cows. Canadian Journal of Animal Science. 66:405-414.
Brody, S. A., Ragsdale, A. C, Turner, C. W. 1923. The Rate of Decline of Milk Secretion with The Advance of The Period of Lactation. J. Gen. Physiol. 5:441-444.
Dave, B. K. 1971. First Lactation Curve of Indian Water Buffalo. JNKVV Research Journal, 5: 93.
Grossman, M., Kuck, A. L., Nortan, H. W. 1986. Lactation Curves of Purebred and Crossbred Dairy Cattle. Journal of Dairy Science. 69: 195-203.
Jenkins, T. G., Ferrell, C. L. 1984. A Note on Lactation Curves of Crossbred Cows. Animal Produc¬tion. 39:479-482.
Kayaalp, T., Bek, Y. 1990. Laktasyon Eğrilerinin Biyometrisi. Çukurova Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. 4:2. 15-28. Adana.
Kaygısız, A. 1997. Altındere Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Sarı Alaca ve Esmer Sığırların Laktasyon Eğrisi Özellikleri Bakımından Karşı¬laştırılması. Hayvancılık Araştırma Dergisi. 7. 1:25-30.
Kaygısız, A. 1999. Sarı Alaca Sığırların Laktasyon Eğrisi Özellikleri. Turkish Journal of Veterinary And Animal Science. 23. Ek Sayı 1. 15-23.
Landete-Castillejos, T., Gallego, L. 2000. Technical Note: The Ability of Mathematical Models to Describe The Shape of Lactation Curves'. Journal of Animal Science. 78: 3010-3013.
Lopez-Villalobos, N., Lemus-Ramirez, V., Holmes, C. V., Garrick, D. J. 2001. Lactation Curves for Milk Traits. Live Weigth and Body Condition Score for Heavy and Light Holstein-Friesian Cows. Proceedings of the New Zealand Society of Animal Production. 61:217-220.
Nelder, J. A. 1966. Inverse Polynomials. A Useful Group of Multi-factor Response Functions. Biometrics. 22:128-144.
Orman, M. N., Ertuğrul, O. 1999. Hoiştayn İneklerin Süt Verimlerinde Üç Farklı Laktasyon Modelinin İncelenmesi. Turkish Journal of Veterinary and Animal Science. 23. 605-614.
Orman, M. N., Ertuğrul, O., Cenan, N., 2000. Güney Anadolu Kırmızısı Sığır Irkında Laktasyon Eğrisinin Özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi. 40 (2) 17-25.
Papajcsik, I. A., Bodero, J. 1988. Modelling Lactation Curves of Friesian Cows in A Subtropical Climate. Animal Production. 47: 201-207.
Rekik, B., Ben Gara, A., Ben Hamouda, M., Hammami, H. 2003. Fitting Lactation Curves of Dairy Cattle in Different Types of Herds in Tunisia. Livestock Production Science. 83:309-315.
Schneeberger, M. 1981. Inheritance of Lactation Curve in Swiss Brown Cattle; Journal of Dairy Science. 64:475-483.
Sherchand, L., Mcnew, R. W., Kellogg, D. W., Johnson. Z. B. 1995. Selection of a Mathematical Model to Generate Lactation Curves Using Daily Milk Yields of Holstein Cows'. Journal of Dairy Science. 78:2507-2513.
Shanks, R. D., Berger, P. J., Freeman, A. E., Dickinson. F. N. 1981. Genetic Aspects of Lactation Curves. Journal of Dairy Science. 64:1852-1860.
Shimizu, H., Umrod, S. 1976. An Application of The Weighted Regression Procedure for Constructing The Lactation Curve in Dairy Cattle. Japan J. Zoot. Sci. 47(12):733-738.
Sikka, L. C. 1950. A Study of Lactations As Affected by Heredity and Environment. Journal of Dairy Research. 17:231-252.
Tekerli, M. 1999. A Comparison on Different Mathematical Models to Describe The Lactation Curves in Holstein Cows. Hayvancılık Araştırma Dergisi. 9. 1-2:94-96.
Tekerli, M. 2000. Değişik işletme koşullarında yetiştirilen Holştayn Sığırların Süt Verim Özelliklerini Etkileyen Başlıca Faktörler ve Seleksiyona Esas Parametreler. 1. Holştaynlarda Çevre ve Kalıtımın Laktasyon Eğrisinin Şekline Etkisi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi. 40 (1) 1-13.
Yılmaz,İ., Kaygısız, A. 2000. Siyah Alaca Sığırların Laktasyon Eğrisi Özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi. 6 (4). 1-10.
Wood, P. D. P., 1967. Algebraic Model of Lactation Curve in Cattle. Nature. London 216:164-165.
Wood, P. D. P., 1969. Factors Affecting The Shape of The Lactation Curve in Cattle. Animal Production. 11:307-316.
Wood, P. D. P., 1970. A Note on The Repeability of The Lactation Curve in Cattle. Animal Production. 12: 535-542.