Pekiştirilmiş / Pekiştirmeli Özne Üzerine

Türkiye Türkçesi gramerlerinde ve gramer terimleri sözlüklerinde özne ve türleri hakkındabilgiler verilmektedir. Öznenin tanımı, mahiyeti konusunda kısmen birleşen araştırmacılar,özne türleri üzerinde bugüne kadar herhangi bir birlik gösterememişlerdir.Eldeki mevcut çalışmaların bazılarında özne türlerine ve bunlardan biri olarak da pekiştirilmiş/ pekiştirmeli özneye yer verilmiştir. Araştırmacılar hangi yapıların pekiştirmeli özneoluşturduğu konusunda tam bir mutabakat sağlayamamışlar; fakat çalışmalarında bu türözneden bahsetmişlerdir.Biz, eldeki yazıda Türkçede böyle bir özne türü var mıdır? Hangi durumlarda pekiştirilmiş /pekiştirmeli özneler oluşmaktadır? gibi sorular ışığında konuyu tartışacak; ardından da vardığımızsonuçları dikkatlere sunacağız.

Anahtar Kelimeler:

söz dizimi, özne, özne türleri, pekiştirilmiş / pekiştirmeli özne.

On Intensive Subject

In Turkish grammar books and glossaries of grammatical terms is given information about subject and its kinds. The researchers, who partly agree on the definition and character of subject, haven’t agreed on the kinds of subject by this time. In some current studies, subject kinds and –as one of them– intensive subject are included. The researchers haven’t been able to come to a mutual agreement on which structures form an intensive subject; but they have mentioned about this kind of subject in their studies. In this paper, we will discuss the subject in the light of some questions such as ‘Is there such kind of subject in Turkish? In which situations are intensive subjects formed?’; and then we will share the conclusions.

Keywords:

syntax, subject, kinds of subject, intensive object,

___

BAYDAR, Turgut (2008). “-DAn Ekli Özne Üzerine”, Türk Dili, S. 679, Ankara: TDK Yay., 19-25
BAYDAR, Turgut (2012). “Özne Türleri Üzerine” VI. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri CD’si, 20-25 Ekim, Ankara: TDK Yay., 713-728
DELİCE, H. İbrahim (2003). Türkçe Sözdizimi, İstanbul: Kitabevi Yay., 2. bs., 139
DENY, Jean (1941). Türk Dili Grameri, (Tercüme: Ali Ulvi Elöve), İstanbul: Maarif Matbaası, 200-203
DİZDAROĞLU, Hikmet (1976). Tümcebilgisi, Ankara: TDK Yay., 44-45
ERASLAN, Kemal (1999). Türk Gramerinin Sorunları II, Ankara: TDK Yay., 390
GENCAN, Tahir Nejat (1979). Dilbilgisi, Ankara: TDK Yay., 4. bs., 259-260
HATİBOĞLU, Vecihe (1972). Türkçenin Sözdizimi, Ankara: TDK Yay., 118
İLKER, Ayşe (1995). Türk Gramerinin Sorunları Toplantısı (22-23 Ekim 1993), Ankara: TDK Yay., 50-51
KARAAĞAÇ, Günay (2011). Türkçenin Söz Dizimi, İstanbul: Kesit Yay., 3.bs., 189-92
KARAHAN, Leylâ (1999). Türk Gramerinin Sorunları II, Ankara: TDK Yay., 388
KARAHAN, Leylâ (2004). Türkçede Söz Dizimi, Ankara: Akçağ Yay., 7.bs., 18-24
KOÇ, Nurettin (1990). Yeni Dilbilgisi, İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 120;375
KORKMAZ, Zeynep (2003a). Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: TDK Yay., 2. bs., 72;174
KORKMAZ, Zeynep (2003b). Türkiye Türkçesi Grameri-Şekil Bilgisi-, Ankara: TDK Yay., 414-419
KORNFİLT, Jaklin (1997). Turkish, London, 138-158
LEWİS, Geoffry L. (1967). Turkish Grammar, Oxford, 70-71
TARİKTAROĞLU, Abdurrahman (1996). “Türkçede Özne Sorunu”, Türk Dili, S. 536, Ankara: TDK Yay., 192-195
TURAN, Zikri (1999). “Öznenin Cümledeki Kimlik Problemi”, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Erzurum, S. 13, 73-87
TÜRKÇE SÖZLÜK (2005). Ankara: TDK Yay., 10. bs., 290
ÜSTÜNOVA, Kerime (2002). “Türkçenin Asıl Unsurları: Özne ile Yüklem”, Dil Yazı- ları, Ankara: Akçağ Yay., 103-110
ZÜLFİKAR, Hamza (1995). “Özne Türleri ve Bunların Adlandırılışı”, Türk Grameri- nin Sorunları Toplantısı (22-23 Ekim 1993), Ankara: TDK Yay., 43-48