Dil Bilgisi Öğretirken Neden Sözlüklere Başvurmalıyız?

Dil bilgisi, insanların kendilerini doğru ifade etmelerine ve başkalarını anlamalarına yardım eden bir bilgi türüdür. Ev ortamında veya diğer farklı sosyal platformlarda iletişim becerileri edinenlerin okuma, yazma, dinleme ve konuşma yetenekleri okullarda geliştirilirken bu bilgi türünden yararlanılır. Öğrencilerin düzeyleri arttıkça dil becerileri artar ve farklı dil bilgisel bilgi türlerinin farkına varırlar. Ayrıca, okullarda gerçekleştirilen eğitim ve öğretim faaliyetleri öğrencileri dil bilgisi hakkında araştırma yapmaya zorlar. Bunun sonucunda öğrenciler dil bilgisi kitaplarına ya da sözlüklere bakmaya yönelirler. Bu çalışma, sözlük-dil bilgisi ilişkisine odaklanmaktadır. Özellikle Türkçede kullanılan zamirlerden hareketle öğrencilerin dil bilgisine ilişkin bilgi edinmek için neden sözlüklere başvurmaları gerektiğini açıklamaktadır. Bu amaçla, Türkçe Sözlük ve dil bilgisi kitaplarındaki zamirlerin sayısı karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırma, sözlüklerin ayrıntılı dil bilgisel kurallar içeren kitaplardan çok daha fazla bilgi içerdiğini örneklerle ortaya çıkarmış ve öğrencilerin sadece kelimenin anlamı için değil, öğrenmeye çalıştıkları dilin dil bilgisi kurallarını da görmeleri için sözlüklere başvurması gerektiğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Dil bilgisi öğretimi, Sözlük, Dil bilgisel bilgi

Why Employ Dictionaries When Teaching Grammar?

Grammar is a type of information tool that helps people comprehend others and express themselves correctly. In fact, while reading, writing, listening and speaking abilities of those who acquire communicative abilities at home environment or other social platforms are developed and improved at school; grammatical rules of the language is knowingly or unknowingly taken into consideration. As the levels of students increase, their language skills improve and they realize different grammatical information types. Moreover, teaching/training activities at schools facilitate or even compel students to make a research on grammatical information, which of course leads students to consult to grammar books or dictionaries. This paper focuses on the dictionary-grammar relation and explains why students should consults to dictionaries to learn about grammatical information especially on the basis of Turkish pronouns. To this end, the number of pronouns in Turkish Dictionary and grammar books was compared and found that dictionaries are far more superior to grammar books in terms of providing detailed grammatical content. It was concluded that students without any exception should make use of dictionaries not only to look up a word but also to learn and understand grammatical rules of the language they are trying to learn.

Keywords:

Grammar Teaching, Dictionary, Grammatical Information,

PDF

___

Abecassis, M. (2007). Is Lexicography Making Progress? On Dictionary Use and Language Learners’ Needs. Lexikos 17, 247-258.
Akalın, Ş. H. (2010).Sözlüğün Tarihi. Türk Dili ve Edebiyat Dergisi, 699, 268-279.
Aksan, D. (1996). Türkçenin Sözvarlığı. Ankara: Engin Yayınevi.
Atabay, N., Kutluk, İ. and Özel, S. (1983). Sözcük Türleri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Banguoğlu, T. (2007). Türkçenin Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Barın, M., Gür, C. (2015). Dictionary Culture Among Students of English: A Case Study. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19 (1), 145-162.
Baskın, S. (2014). Türkiye ve Dünyada Sözlük Bilimi: Tanımı, Kapsamı ve Diğer Bilimlerle İlişkisi. International Journal of Language Academy, 2 (4), 445-457.
Baxter, J. (1980). The Dictionary and Vocabulary Behavior: A Single Word or a Handful?. TESOL Quarterly, 14, (3), 325-336.
Bejoint, H. (2000). Modern Lexicography. New York: Oxford University Press.
Bergenholtz, H. (2012). What is a dictionary?. Lexikos, 22, 20-30.
Bergenholtz, H. ve Tarp, S. (1995). Manual of Specialized Lexicography: The Preparation of Specialized Dictionaries. Amsterdam, Philadelphia: Benjamins.
Bilgegil, M. K. (2009). Türkçe Dilbilgisi. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları.
Carstens, A. (1995). Language Teaching and Dictionary Use: An Overview. Lexikos, 5, 105–116.
Dakum, W. (2001). Should They Look It Up? The role of dictionaries in language learning, REACT, 20 (1), 27-33.
Dash, N. S. (2007). The Art of Lexicography (Edt. Muhvic, V. and Socanac, D.). Encylopedia of Life Support Systems, 224 - 276. Oxford: EoLSS Publishers.
Delice, H., İ. (2012). Sözcük Türleri. Sivas: Asitan Kitap.
Demir, T. (2006). Türkçe Dilbilgisi. Ankara: Kurmay Kitabevi.
Deny, J. (2012). Türk Dil Bilgisi (çev. Ali Ulvi Elöve). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Dursunoğlu, H. (2017). Türkiye Türkçesi Ses Bilgisi, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Eminoğlu, D. (2010). Türk Dilinin Sözlükleri ve Sözlükçülük Kaynakçası. Sivas: Asistan Yayıncılık.
Ergin, M. (2005).Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım Yayım Tanıtım.
Gencan, T., N. (1982). Dilbilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Güneş, F. (2013). Yapılandırıcı Yaklaşımla Dil Bilgisi Öğretimi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9 (3), 171-187.
Güneş, S. (2009). Türk Dili Bilgisi. İzmir: Çağlayan Matbaası.
Hamdi, C. (2014). Drawing the Profile of Students of English as Dictionary Users. Revue Sciences Humaines, 41, 57-75.
Hartmann, R. R. K. and James, G. (2001). Dictionary of Lexicography. London: Routledge.
Hengirmen, M. (1999). Türkçe Dilbilgisi. Ankara: Engin Yayınevi.
Hepçilingirler, F. (2016). Türk Dil Bilgisi Öğretme Kitabı. İstanbul: Everest Yayınları.
Jackson, H. (1985). Grammar in the Dictionary. Dictionaries, Lexicography and Language Learning (Ed. Robert Ilson), 53-59. Oxford and New York: Pergamon Press.
Jackson, H. (2002). Lexicography: An Introduction. London and New York: Taylor & Francis Routledge.
Karaağaç, G. (2012). Türkçenin Dil Bilgisi. Ankara: Akçağ Yayınları.
Karaağaç, G. (2013). Dil Bilimi Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Kavcar, C., Oğuzkan, F., Hasırcı, S. (2016). Türkçe Öğretimi). Ankara: Anı Yayıncılık.
Kırkkılıç, A. ve Ulaş, A., H. (2003). Ses ve Şekil Bilgisi. Erzurum: Bizim Büro Basımevi.
Kocaman, A. (1998). Dilbilim, Sözlük, Sözlükçülük. Kebikeç, Sayı 6, 111-113.
Komisyon (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Korkmaz, Z. (2003).Türkiye Türkçesi Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Landau, I. S. (2001). Dictionaries: The Art and Craft of Lexicography. Cambridge: Cambridge University Press.
Nielsen, S. (1990). Lexicographic Macrostructures. Hermes (Journal of Language and Communication Studies), 4: 49-66.
Özmen, M. (2016). Türkçenin Sözdizimi. Adana: Karahan Kitabevi.
Sterkenburg, P. van (2003). The Dictionary: Definition and History. A Practical Guide to Lexicography (Ed. Piet van Sterkenburg). Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
Svensén, B. (2009). A Handbook of Lexicography: The Theory and Practice of Dictionary Making. Cambridge: Cambridge University Press.
Vahdany, F., Abdollahzadeh, M., Gholami, S. ve Ghanipoor M. (2014). A Study of the Relationship between Type of Dictionary Used and Lexical Proficiency in Writings of Iranian EFL Students. Advances in Language and Literary Studies, 5 (6), 31-38.
Vural H. ve Böler, T. (2012). Ses ve Şekil Bilgisi. İstanbul: Kesit Yayınları.
Zülfikar, H. (2008). Dünden Bugüne Türkçe. Türk Dili, 681, 224-229.