Duygu KILIÇ, Hülya BAYRAK, Berrin ÖZKAYA

Mısır Ekmeğindeki Fitik Asit Miktarını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesinde Yanıt Yüzey Yöntemi Yaklaşımı

Deney düzenleme yöntemlerinin bilimsel araştırmalarda, gıda ve sağlık gibi alanlarda birçok farklı amaçla kullanıldığı bilinmektedir. Deney düzenleme yöntemlerinde, deneyi yapan kişinin ihtiyaçlarına karşılık bulabilmesi için; geliştirme sürecinde olan tasarımın sınırlarını bilmek, kullanılan değişkenlerinin tasarım üzerindeki etkilerini anlamak ve analitik olarak en iyi çözümü bulmak oldukça önemlidir. Ancak tasarımı tanımlarken kullanılan değişkenler ile tasarımın kalitesini ölçmek için kullanılacak olan değerlendirme ölçütü arasında analitik bir bağıntı ifade edilememesi durumunda en iyi çözüme ulaşmak için başka yöntemlerin kullanılmasını gerekir. Bu gibi durumlarda değerlendirme ölçütünün tasarım değişkenlerinde oluşturduğu değişmelerde gerekli bağıntıları deneysel yoldan elde etmek için yanıt yüzey yöntemi kullanılır. Bütün deneme düzenlerinde temel amaç üzerinde durulan yanıt değişkenine etkisi olabileceği düşünülen faktörlerin dikkate alınması ve deneme hatasının minimuma indirilmesidir. Bu çalışmada, mısır ekmeği üretimi sırasında uygulanan işlemlerin fitik asit miktarına etkileri incelenmiştir. Birinci derece yanıt yüzey modeli kullanılmıştır. Problemin yapısına 3k CCD (Central Composit Design-CCD-Merkezi Bileşik deneme) düzeni uygundur. Deneme düzeni tek tekrarlıdır. CCD deneme düzenini etkileyen madde miktarını artırmak ya da azaltmak direkt olarak ilgili faktörü artıracak ya da azaltacaktır. Bu yöntem sayesinde belirli düzeylerdeki alanı daha iyi sınırlandırarak hem zamandan hem de madde miktarından tasarruf yapılması sağlanabilir.

Anahtar Kelimeler:

Faktöriyel Deney Tasarımı, Fitik Asit, Merkezi Bileşik Deneme Düzeni, Mısır Ekmeği, Yanıt Yüzey Yönetmi

Some Factors in the Effective Amount of Corn Bread Phytic Acid with Response Surface Method Approach

Experimental arrangements are known to be used in scientific researches for a variety of purposes in areas such as food and health care. In order to be able to meet the needs of the experimenter in the experiment regulation methods, it is very important to know the limits of the design in the development process, to understand the effects of the variables used on the design, and to find the best solution analytically. However, if an analytical relationship cannot be expressed between the variables used in defining the design and the evaluation criterion used to measure the quality of the design, other methods must be used to achieve the best solution. In such cases, the response surface method (RSM) is used to experimentally derive the necessary correlations in the changes that the evaluation measure creates in the design variables. Consideration of the factors that are thought to be an effect on the response to the main objective in all testing schemes and to minimize the trial error. In this study, the effects of phytic acid treatment on corn meal production were investigated. The use of first-order response surface models and the application of the results are summarized in a one replicate experiment in the 3k Central Composite Design (CCD) method of the RSM. Increasing or decreasing the amount of the substance that affects the CCD assay will directly reduce the relevant factor. By this method, it is possible to save both the time and the amount of material by better limiting the area at certain levels.

Keywords:

Central Composite Design, Corn Bread, Factorial Design, Phytic Acid, Response Surface Method,

PDF

___

Aktaş S, Çiftçi E (2015). Hasta memnuniyetine yanıt yüzeyi yaklaşımı. Europen Journal of Science and Technology 2(4): 128–135.
Allen TT, Yu L (2002). Low cots response surface methods from simulation optimization. Quality and Engineering 12(4): 583–591.
Baş D, Boyacı İH (2007). Modelling and optimization ii: comparison of estimation capabilities of response surface methodology with artificial neural networks in a biochemical reaction. Jourmal of Food Engineering 78: 846–854.
Bayrak H, Özkaya B, Tekindal MA (2010) Productivity in the first degree for the optimum point determination of factorial trials: an application. Türkiye Klinikleri Biyoistatistik Dergisi 2(1): 18–27.
Cin D, Işık O (2014). hava ulaştırma görevlerinin başarımının tatmini. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi 7(1): 105–111. Değirmencioğlu A, Yazgı A (2006). Tepki yüzeyleri metodolojisi optimizasyon esaslı çalışmalara ilişkin teorik esaslar ve tarımsal mekanizasyon uygulamaları. Tarım Makineleri Bilimi Dergisi 2(2): 111–115.
Demir Ö, Aksu B, Özsoy Y (2017). İlaç formülasyonu geliştirilmesinde deney tasarımı seçimi ve kullanımı. Marmara Pharmaceutical Journal 21(2): 211–222.
Dutta JR, Dutta PK, Banerjee R (2004). Optimization of culture parameters for extracellular protease production from a newly isolated pseudomonas using response surface and artificial neural network models. Process Biochemistry 39: 2193–2198.
Gomes HM, Awruch AM (2004). Comparison of response surface and neural network with other methods for structural reliability analysis. Structural Safety 26: 49–67.
Goos P, Donev AN (2006). Blocking response surface designs. Computational Statistics and Data Analysis 51: 1075–1088.
Hanrahan G, Lu K (2006). Critical application of factorial and response surface methodology in modern experimental design and optimization. Critical Reviews in Analytical Chemistry 36: 141–151.
Koç B, Ertekin-Kaymak F (2010) Yanıt yüzey yöntemi ve gıda işleme uygulamaları. The Journal of Food 35(1): 1–8.
Mead R, Pike D (1975). A review of response surface methodology from a biometric viewpoint. Biometrics 31: 803–851.
Myers RH, Montgomery DC (1995). Response surface methodology, process and product optimization using designed experiments. 2nd edition John Wiley and Sons, New York.
Myers RH (1999). Response surface methodology - current status and future directions (with discussion). Journal of Quality Technology 31: 30–44.
Oon SJ, Lee LH (2006). The impact of ordinal on response surface methodology. Winter Simulation Conference, California, 406–413.
Özkaya B, Özkaya H, Duran B (2013) Effects of yeast types on phytic acid content of traditional corn bread. The 2. International Symposium on Traditional Foods From Adriatic to Caucasus, 24-17 October, 234, Makedonya.
Ryan TP (2007). Modern experimental design. New Jersey: John Wiley and Sons 360–410.
Said KAM, Amin MAM (2015). Overview on the response surface methodology in extraction processes. Journal of Applied Science and Process Enginering 2(1): 8–17.
Stablein DM, Carter WH, Wampler GL (1983). Survival analysis of drug combinations using a hazards model with time-dependent covariates. Biometrics 36(3): 537–546.
Tekindal MA, Bayrak H, Özkaya B, Yavuz Y (2014). Second order response surface method: factorial experiments an alternative method in the field on agronomy. Turkish Journal of Field Crops 19(1): 35–45.
Turan MD, Altundoğan HS (2011). Hidrometalurjik araştırmalarda yanıt yüzey yöntemlerinin kullanımı. Madencilik 50(3): 11–23.
Vining GG, Myers RH (1990). Combining taguchi and response surface philosophies: dual response approach. Journal of Quality Technology 22(1): 38–45.