LİVÂYÎ BEY MECMÛ ASI

Şiir mecmuaları Klasik Türk edebiyatı için önemli kaynaklardandır. Divanı bulunmayan pek çok şairin şiirlerinin yanı sıra divan sahibi şairlerin, divanlarını tertip ettikten sonra yazdıkları yahut değişik nedenlerle divanlarına almadıkları şiirlerine de mecmualarda rastlamak mümkündür. Diğer taraftan şiir mecmuaları, özellikle nazire mecmuaları sayesinde kimin kimden ne ölçüde etkilendiği, kimin üstat kimin talebe olduğu, kısacası Klasik Türk şiirinin zaman içindeki yürüyüşü daha net görülebilmektedir. Bu çalışmayla, gerek yukarıda işaret etmeye çalıştığımız konularda gerekse daha başka alanlarda edebiyat tarihine katkı sağlayacağı düşünülen bir şiir mecmuası ele alındı. Şair ve kâtip Livâyî tarafından 965/1557de tertip edilen bu mecmua, Mısır Millî Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Bölümü 182de kayıtlıdır. Seçme bir nazire mecmuası denebilecek söz konusu derleme; Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesine (MESTAP)1uygun tabloyla araştırmacıların istifadesine sunulmaktadır.

JOURNAL OF LIWAI BEG

Poetry journals are one of the important sources for Classic Turkish Literature. Poems of many poets who do not have a diwan (collected poems) can be found in the journals. Moreover, one can encounter in these journals the poems of poets, who have a diwan, which were written by them after compiling their diwans or excluded from these diwans for various reasons. Poetry journals, and imitative poetry (nazira) journals in particular, enable us to see better who was influenced by whom and to what extent, who was the master or the teacher, and shortly, the journey of Classic Turkish Poetry in time. The present study deals with a poetry journal which we think will contribute to the history of literature both in the above points we have tried to highlight and in other topics. Having been compiled by the poet and scribe Liwai in 965 AH / 1557 AD, this journal is registered and stored in the Turkish Manuscripts Division No. 182 of the Egyptian National Library and Archives. This miscellany, which can be regarded as a journal of selected imitative poems, is made available to the researchers in a table complying with the Systematic Classification Project of Journals (MESTAP) 2

___

  • CANPOLAT, Mustafa (1995). ‘Ömer bin Mezîd Mecmû’atü'n-Nezâ’ir, Ankara: AKM Yay.
  • ÇAVUŞOĞLU, Mehmed-TANYERİ, M. Ali (1981). Hayretî, Divan Tenkidli Basım, İstanbul: İstanbul Ü. Edebiyat Fak. Yay.
  • GIYNAŞ, Kâmil A. (2014). Pervane Bey Mecmuası C. I-II-III, İstanbul: Akademik Kitaplar.
  • GÜRBÜZ, Mehmet (2012). “Şiir Mecmuaları Üzerine Bir Tasnif Denemesi”, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, haz: Hatice AYNUR, Müjgân ÇAKIR vd. İstanbul: Turkuaz Yay. 97-113.
  • İPEKTEN, Haluk (1974). Karamanlı Nizâmî, Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanı, Ankara: Atatürk Ü. Yay.
  • KAÇALİN, Mustafa (01.10.2015). Âhî (1476-1517) Divan, ekitap.kulturturizm.gov.tr
  • KARAVELİOĞLU, Murat (08.04.2011). Şem’î Divanı: Metin Bankası.
  • KILIÇ, Atabey (2012). “Şiir Mecmualarının Tasnifine Dair”, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, haz: Hatice AYNUR, Müjgân ÇAKIR vd. İstanbul: Turkuaz Yay. s. 75-96.
  • KILIÇ, Filiz (2010). Âşık Çelebi Meşâ‘irü’ş-Şu‘arâ (İnceleme-Metin), 3 Cilt, İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
  • KINALIZADE HASAN ÇELEBİ (1978). Tezkiretü’ş-Şuarâ, Baskıya haz.: İbrahim KUTLUK, Ankara: TTK Yay.
  • KÖKSAL, M. Fatih (2001). Edirneli Nazmî Mecma‘u’n-Nezâ’ir (İnceleme-Tenkidli Metin), Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi SBE.
  • KÖKSAL, M. Fatih (2006). Sana Benzer Güzel Olmaz -Divan Şiirinde Nazire, Ankara: Akçağ Yay.
  • KÖKSAL, M. Fatih (2012a). Edirneli Nazmî Mecma‘u’n-Nezâ’ir: ekitap.kulturturizm.gov.tr
  • KÖKSAL, M. Fatih (2012b). “Şiir Mecmûalarının Önemi ve Mecmûaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP)”, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, haz: Hatice AYNUR, Müjgân ÇAKIR vd. İstanbul: Turkuaz Yay. 409-31.
  • KÖKSAL, M. Fatih (2013). “Hafî (Huffî/Haffî/Hufî)” http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/
  • MENGİ, Mine (1995). Mesihî Divanı, Ankara: AKM Yay.
  • Mısır Millî Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Kataloğu (1992). C. IV, Kahire.
  • SEVGİ, Ahmet (2013). “Livâyî’nin Manzûm Amme (Nebe Sûresi) Tefsiri”, SÜ Edebiyat Fakülltesi Dergisi (29): 1-20.
  • SEVGİ, Ahmet (2014). “Livâyî’nin Manzûm Tebâreke (Mülk Sûresi) Tefsiri” SÜ Edebiyat Fakültesi Dergisi (31): 1-96.
  • SEVGİ, Ahmet (2015). “Livâyî’nin Manzûm Yasin Tefsiri”, SÜ Edebiyat Fakültesi Dergisi (33): 1- 86.
  • SEYHAN, Köksal (2002). Livâyî Divanı (Metin-İnceleme), Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE.
  • ŞENTÜRK, A. Atilla (1999). Osmanlı Şiiri Antolojisi, İstanbul: Yapı Kredi Yay.
  • TARLAN, A. Nihad (1945). Hayâlî Bey Divanı, İstanbul: İstanbul Ü. Edebiyat Fak. Yay.
  • TARLAN, A. Nihad (1997). Necatî Beg Divanı, İstanbul: MEB Yay.
  • TARLAN, A. Nihad (2005). Ahmed Paşa Divanı, İstanbul: MEB Yay.
  • TURAL, Şecaattin (2011). Hafî, Zâdü’l-Me‘âd (Kitâbü Mevlidü’n-Nebî), ekitap.kulturturizm.gov.tr
  • ÜNVER, İsmail (2003).“Bir Mahlasın Değişik Okunuşları Üzerine”, Türkoloji Dergisi XVI (1): 9-18.