AYAZ İSHAKİ'NİN ÜYGE TABA (EVE DOĞRU) ROMANINDA MİLLÎ VE DİNÎ UYANIŞ

Tarihsel hafıza, bireyin varlık alanını genişletmesini sağlayan bir depo gibidir. Geçmişte deneyimlenen her olay, bireyin hayatı daha farklı şekilde anlamlandırmasına olanak sağlarken edimsel bir kavrayışla yaşama tutunmasında da rol oynar. Ayaz İshaki, yaşadığı anlıksal kopuşlarda kendi hayatı yanında, millî hafızayı da canlı tutarak milletinin gelecek olgusunun şekillenmesine katkı sağlamıştır. Yazar , gazeteci ve devrimci lidergibi çok yönlü tanımlamalarla adı anılan İshaki, bu farklı meziyetlerini tek potada eritmiş kişilerdendir. Çalışmada, gerek çıkardığı gazete yazıları gerekse roman hikâye ve piyesleriyle, millî ve dinî ruhun uyanışını sağlayan Ayaz İshakinin var oluş öyküsü yanında Üyge Taba (Eve Doğru) romanının birey(ler)in gelecek algısının şekillenmesindeki etkisi incelenecektir.

NATIONAL AND RELIGIOUS AWAKENING IN AYAZ İSHAKİ S NOVEL ÜYGE TABA (TOWARDS HOME)

Historical memory is like a store that enables an individual to widen his or her existential space. Each experienced past event helps an individual to make a different sense of life; at the same time, it enables to hold on to life with a performative understanding. Ayaz İshaki, with his life of instantaneous disengagements, contributed to shape the national future concept through keeping alive the national memory. İshaki is one of the people who holistically united virtues like author , journalist and revolutionary leader . In this study, the existential story of Ayaz İshaki, whose articles, novel, short stories and dramas ensured a national and religious awakening, will be analysed together with the effect of his novel Üyge Taba (Towards Home) on shaping the individuals perception of future.

___

  • AKIŞ, Ali (1979). “Anılar: Anlatan Ayaz İshaki (1885-1919)”, Muhammed Ayaz İshaki Hayatı ve Faaliyetleri (100. Doğum Yılı Dolayısıyla), Ankara: Ayyıldız Matbaası.
  • AKÜZÜM, Feyzi (1979). “Doğumunun 100. Yıldönümü Münasebetiyle Merhum Ayaz İshaki İdilli” Muhammed Ayaz İshaki Hayatı ve Faaliyetleri (100. Doğum Yılı Dolayısıyla), Ankara: Ayyıldız Matbaası.
  • AYAZ İSHAKİ, Muhammed (1979). “Adülkayyum Nasıri Makalesinde Talebeliği”, Muhammed Ayaz İshaki Hayatı ve Faaliyetleri (100. Doğum Yılı Dolayısıyla), Ankara: Ayyıldız Matbaası.
  • AYAZ İSHAKİ, Muhammed (1979). “Ellinci Yıl Jübilesi”, Muhammed Ayaz İshaki Hayatı ve Faaliyetleri (100. Doğum Yılı Dolayısıyla), Ankara: Ayyıldız Matbaası.
  • AYTMATOV, Cengiz (1991). Gün Olur Asra Bedel. (çev. Refik Özdek), İstanbul: Ötüken Yay.
  • BACHELARD, Gaston (2013). Mekânın Poetikası, (çev. Alp Tümertekin), İstanbul: İthaki Yay.
  • BUMİN, Tülin (1998). HEGEL Bilinç Problemi, Köle-Efendi Diyalektiği, Praksis Felsefesi, İstanbul: Yapı Kredi Yay.
  • ÇAĞATAY, Saadet (1979). “Ayaz İshaki’nin Tiyatro Eserlerinden Züleyha”, Muhammed Ayaz İshaki Hayatı ve Faaliyetleri (100. Doğum Yılı Dolayısıyla), Ankara: Ayyıldız Matbaası.
  • DEVLETŞİN, Timurbek (1979). “Türklerin Birliği ve Hürriyeti Uğrunda Yorulmak Bilmeyen Savaşçı”, Muhammed Ayaz İshaki Hayatı ve Faaliyetleri (100. Doğum Yılı Dolayısıyla), Ankara: Ayyıldız Matbaası.
  • İSHAKİ, Ayaz (1998). Üyge Taba (Eve Doğru), İstanbul: Ötüken Yay.
  • İSHAKİ, Ayaz (2009). Hikâyeler (Seçmeler), (çev. Çulpan Zaripova Çetin-Hayati Yılmaz), Muğla: Muğla Üniversitesi Yay.
  • İSHAKİ, Ayaz (2014). İdil-Ural devleti, Yayına haz. Bayram Kodaman, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
  • KAMALİEVA, Alsu (2009). Romantik Milliyetçi Ayaz İshaki, Ankara: Grafiker Yay.
  • KASIMBEK, Tölögön (2003). Kırılan Kılıç I (Han Sarayı), (Çev. İbrahim Atabey: Saadettin Koç), Ankara: Yargı Yay.
  • KOLCU, Ali İhsan (2008). Cengiz Aytmatov Üzerine Yazılar, Erzurum: Salkım Söğüt Yay.
  • LAING, R, D (2012). Bölünmüş Benlik, (çev. Ergün Akça), İstanbul: Pinhan Yay.
  • MAY, Rollo (2013). Yaratma Cesareti, (çev. Alper Oysal), İstanbul: Metis Yay.
  • MUSABAY, B. (1979). “Tatar Sovyet Basınında Ayaz İshaki” Muhammed Ayaz İshaki Hayatı ve Faaliyetleri (100. Doğum Yılı Dolayısıyla), Ankara: Ayyıldız Matbaası.
  • OSHO, Bhagwan Shree Rajneesh (2004). Farkındalık Dengeli Yaşamanın Anahtarı, (çev. Sangeet), İstanbul: Ganj Yay.
  • SÖYLEMEZ, Orhan (2005). Türk Dünyası Edebiyatları Roman I, Ankara: Akçağ Yay.