Halkla İlişkiler Lisans Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Çalışma

Eleştirel düşünme günlük hayatta ve meslek hayatında problemlere çözüm üretme, farklı bakış açılarını değerlendirebilme, doğru ve yanlışı ayırt edebilme becerileri kazandırdığı için her birey için kazanılması gereken bir özellik olarak karşımıza çıkmaktadır. Eğitim programlarında öğrencilere kazandırılması gereken eleştirel düşünme becerisi çeşitli nedenlerle çoğu zaman kazandırılamamaktadır. Bu konu ile ilgili yapılan araştırmalarda eleştirel düşünme becerisinin öğrencilerde çok yüksek düzeyde olmadığı ortaya çıkmıştır. Bunun gerekçelerinden biri ezbere dayalı bir eğitim sisteminin benimsenmesi ve bunun sonucu olarak eleştirel düşünme becerisinin gelişmemesi olarak belirtilmektedir. Bireyin edindiği bilgiyi araştırması, sorgulaması, analiz etmesi, olaylar arasında bağlantı kurabilmesi, olayları ya da konuları çok yönlü olarak değerlendirebilmesi eleştirel düşünme becerisinin geliştiğinin göstergesidir. Birey ancak eleştirel düşünme becerisini kullanarak güvenilir sonuçlara ulaşabilir. Eleştirel düşünme becerisinin geliştirilmesi için hem öğretim üyelerinin hem de öğrencilerin çaba göstermesi gerekir. Öğrencilerin eleştirel düşünme becerisini geliştirici etkinliklerde bulunması, öğretim üyelerinin öğrenciyi bu yönde özendirmesi önemlidir. Genelinde iletişim fakültesi özelinde ise halkla ilişkiler bölümünde okuyan öğrencilerin eleştirel düşünme becerisine sahip olması mesleki hayatlarında başarıyı getirecektir. Bu çalışma İletişim Fakültesi halkla ilişkiler bölümünde okuyan öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimlerini ölçmeye yöneliktir. Yapılan çalışma sonucunda öğrencilerin eleştirel düşünme eğilim düzeylerinin yüksek olduğu, cinsiyete ve kitap okuma sıklıklarına göre farklılık gösterdiği ortaya çıkmıştır. Ancak sınıflar arasında fark sadece azim ve sabır boyutunda anlamlı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Halkla İlişkiler, Eleştirel Düşünme, Eleştirel Düşünme Eğilimi, Kitap Okuma

A STUDY ON DETERMINING CRITICAL THINKING TENDENCIES OF UNDERGRADUATE PUBLIC RELATIONS STUDENTS

Critical thinking is an ability that must be earned by every individual as it enables to solve problems in daily life and career, to evaluate different viewpoints and to acquire ability to distinguish between right and wrong. Critical thinking skills, which must be gained for students in educational programs, are often not gained for various reasons. Studies on this issue have revealed that critical thinking skills are not at a very high level in students. One of the reasons for this situation is stated as adoption of a memorization-based education system and as a result of memorization-based education system critical thinking have not improved. Searching, analyzing and questioning knowledge that is gained, making connection between situations and issues, evaluating issues in a multi faced way is an indication of development of critical thinking skills. An individual can achieve reliable results using only his critical thinking skills. Both teachers and students should strive for development of critical thinking skills. It is important for faculty members to encourage students to participate in activities to improve their critical thinking skills. In communication faculties in general if students have critical thinking skills in field of public relations, it will bring success in their careers. This study examines critical thinking tendencies of students who study public relations in communication faculties. As a result of the study, it is found that students’ level of critical thinking is high but it depends on genres and their reading books habits. However, the difference between classes is found significant only in determination and patience.

Keywords:

Public Relations, Critical Thinking, Tendency to Think Critically,

PDF

___

Akınoğlu O (2003) Bir Eğitim Değeri Olarak Eleştirel Düşünme, Değerler Eğitimi Derg, 1(3), 7-26.
Arslan Ş F ve Ancın V (2016) Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Derg, 9(2), 73-99.
Aybek B (2010) Örneklerle Düşünme ve Eleştirel Düşünme, Nobel Kitabevi, Adana.
Balta Peltekoğlu F (2011) Halkla İlişkiler Okuryazarı Olabilmek, S Yıldırım Becerikli (eds), Halkla İlişkiler ve Reklamın Anatomisi Eleştirel Bir Kavrayış, Ütopya Yayınevi, Ankara.
Başa E (2011) Üniversite Öğrencilerinin Problem Çözme Becerileri ile Psikolojik Belirtileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek LisansTezi, SÜ Sos.Bil. Enst.,Sakarya.
Becerikli S (2004) Türkiye’deki Lisans Düzeyindeki Halkla İlişkiler Eğitimine İlişkin Bir Değerlendirme, 2nd International Communication in the Millennium: A Dialogue Between Turkish and American Scholars, University of Texas, Anadolu University, Istanbul University, İstanbul.
Bloom B S (1998) İnsan Nitelikleri ve Okulda Öğrenme, Durmuş Ali Özçelik (çev), Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul.
CPRE (Commission on Public Relations Education). (2015). Available at: http://www.commpred.org/_uploads/industryeducator-summit-summary-report.pdf, erişim tarihi: 28.03.2017.
Cutlip S M Center A H ve Broom G M (1994) Effective Public Relations, Prentice Hall, New Jersey.
Demir M ve Uluçınar U(2012) Eleştirel Düşünmenin Önemi ve Öğretimi, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 62-66.
Dil S (2001) Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Düzeyleri, Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi, HÜ Sağ. Bil. Enst.,Ankara.
DiStaso M W Stacks D W ve Botan C H (2009) State of Public Relations Education in the United States: 2006 Report on a National Survey of Executives and Academics’’, Public Relations Review, 35(3), 254-269.
Doğan H (2014) İlkokul Programında Yer Alan Ortak Temel Becerilerin Öğrenci Çalışma Kitaplarında Bulunan Etkinliklerde Yer Alma Düzeyleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, MÜ Eğt. Bil. Enst., İstanbul.
Doğanay A Akbulut Taş M ve Erden Ş (2007) Üniversite Öğrencilerinin Bir Güncel Tartışmalı Konu Bağlamında Eleştirel Düşünme Becerilerinin Değerlendirilmesi, Educational Administration: Theory and Practice Fall, 52, 511-546.
Eğmir E Ocak G (2017) Küreselleşen Dünyada Eğitim, Eleştirel Düşünme Becerisi Öğretim Programı Tasarısının Uygulanmasını Etkileyen Faktörler, https://www.researchgate.net/publication/320983654_Elestirel_dusunme_becerisi_ogretim_programi_tasarisinin_uygulanmasini_etkileyen_faktorler, erişim tarihi: 28.03.2018.
Evin Gencel İ ve Güzel Candan D (2014) Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve Yansıtıcı Düşünme Düzeylerinin İncelenmesi, Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Derg, 4(8), 55-68.
Faccione P A (1998) Critical Thinking: What It Is and What It Counts, California Academic Press. çevrimiçi: http://www.insightassessment.com/pdf, erişim tarihi: 20.01.2018.
Finkelman A W (2001) Problem Solving, Decision Making and Critical Thinking: How do They Mix and Why Bother?,Home Care Provider, 12, 194–198.
Fisher A (2001) Critical Thinking: An Introduction, Cambridge UniversityPress, Cambridge.
Haskins G R (2006) A Practical Guide to Critical Thinking, http://skepdic.com/essays/haskins.pdf, erişim tarihi: 20.01.2018.
Hornaman L B (2000) Public Relations Education and the Public Relations Proffession, Master Thesis, University of Florida.
Kara K (2008) İlköğretim 3. Sınıf Hayat Bilgisi Dersinde Sorgulama Merkezli Etkinliklerle Yapılan Proje Çalışmalarındaki Öğrenci Performansının Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ÇÜ Sos. Bil. Enst.,Adana.
Karasar N (2005) Bilimsel Araştırma Yöntemi,Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Kocabaş F Pira A ve Sohodol Ç (2004) Halkla İlişkiler Eğitiminin Kalitesinin Artırılmasında Eğitimci-Uygulamacı-Öğrenci Rolleri ve İşbirliği: Mevcut Durum ve Öneriler Üzerine Bir Araştırma, 2nd International Symposium Communication in the Millenium: A Dialogue Between Turkish and American Scholars, 221-251. İstanbul.
Kökdemir D (2003) Belirsizlik Durumlarında Karar Verme ve Problem Çözme, Doktora Tezi, AÜ Sos. Bil. Enst., Ankara.
Köken N (2004) Düşünme ve Eğitim, M Gürel (eds), Eğitime İlişkin Çeşitlemeler I Eğitim Kitabevi Yayınları, Konya.
Kurnaz A (2007) İlköğretim Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Beceri ve İçerik Temelli Eleştirel Düşünme Öğretiminin Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Becerileri, Erişi ve Tutumlarına Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, SÜ Sos. Bil. Enst., Konya.
Lipman M (2003) Thinking in Education, Cambridge UniversityPress, NY.
MEB (2004) Tebliğler Dergisi, Milli Eğitim Bakanlığı Yayımlar Dairesi Başkanlığı, 67 (2563), 734.
Nosich G M(2012) Eleştirel Düşünme ve Disiplinlerarası Eleştirel Düşünme Rehberi, Birsel Aybek (çev),Anı Yayıncılık, Ankara.
Özdemir S (2011) Almanya'da Halkla İlişkiler Eğitimi ve Bir Örnek Analizi Leıpzıg Üniversitesi Halkla İlişkiler Kürsüsü, S Yıldırım Becerikli (eds), Halkla İlişkiler ve Reklamın Anatomisi Eleştirel Bir Kavrayış, Ütopya Yayınevi, Ankara.
Özsevgeç T ve Altun E (2015). Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Eleştirel Düşünmeye Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Derg, 24, 66-95.
Paul R ve Elder L (2007) Minik Eleştirel Düşünme Kılavuzu: Kavramlar ve Araçlar, çev. Merih Bektaş Fidan, Foundation for Critical Thinking, çevrimiçi: www.criticalthinking.org/resources/international/Turkish.cfm, erişim tarihi: 20.01.2018.
Peltekoğlu F B(2007) Halkla İlişkiler Nedir?,Beta, İstanbul.
Pınar Ş E Duran Aksoy Ö Cesur B ve Dağlar G (2017) Ebelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve İletişim Becerileri: Yıllara Göre İzlem Çalışması, Journal of Human Sciences, 14 (2), 1117-1128. doi:10.14687/jhs.v14i2.4250
Presseisen B Z (2001) Thinking Skills: Meanings and Models Revisited. http://www.ltag.education.tas.gov.au/proflearn/GLC/thinking/four/reading1.doc. erişimtarihi: 20.01.2018.
Sağlam A Ç ve Büyükuysal E (2013) Eğitim Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Düzeyleri ve Buna Yönelik Engellere İlişkin Görüşleri, International Journal of Human Sciences, 10(1), 258-278.
Seferoğlu S S ve Akbıyık C (2006) Eleştirel Düşünme ve Öğretimi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 193-200.
Semerci Ç ve Semerci N (2001, Haziran) Oluşturmacılık ve Eleştirel Düşünme. X. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (s.808-817), 2, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
Semerci N (2010) Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Programında Yer Alan Temel Becerilerden Eleştirel Düşünmenin Geliştirilmesine Yönelik Görüşleri, e-Journal of New World Sciences Academy EducationSciences, 5(3), 1070-1091.
Semerci Ç (2003) Eleştirel Düşünme Becerilerinin Geliştirilmesi, Eğitim ve Bilim, 28 (127), 64-70.
Semerci N (2000) Kritik Düşünme Ölçeği, Eğitim ve Bilim Derg, 25(116), 23-26.
Semerci N (2016) Eleştirel Düşünme Eğilimi (EDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Revize Çalışması, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(9), 725-740.
Solmaz B Taştekin H Yüksek Ö Akpınar K ve Yay Bakmaz E (2017) Halkla İlişkiler Eğitiminde Uluslararasılaşmanın Önemi: İngiltere ve Türkiye Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Derg, 37, 273-288.
Solmaz B Urhan Torun B Tarakçı H N ve Yüksek Ö (2017) Halkla İlişkiler Eğitimi Üzerine Bir Değerlendirme: Selçuk Üniversitesi Öğrencilerinin Gözünden Halkla İlişkiler Eğitimi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Derg, 38, 256-272.
Şahin C ve Kumcağız H (2017) The Relationship Between Critical Thinking Disposition, Problem Solving and Empathetic Tendency in Counsell or Candidates, SHS Web of Conferences, 37, 1-8.doi: 10.1051/shsconf/20173701052
Tellan D (2011) Halkla İlişkiler Endüstrisinde Geriye Bakmak: Kavramlar ve Karakterler, S Yıldırım Becerikli (eds), Halkla İlişkiler ve Reklamın Anatomisi Eleştirel Bir Kavrayış, Ütopya Yayınevi, Ankara.
Tunçel H (2011) Halkla İlişkilerde Mükemmellik Teorisinin Türkiye Ekseninde Eleştirel Değerlendirilmesi ve Öneriler, S Yıldırım Becerikli (eds), Halkla İlişkiler ve Reklamın Anatomisi Eleştirel Bir Kavrayış, Ütopya Yayınevi, Ankara.
Yıldırım G ve Becan C (2017) Öğrencilerin Halkla İlişkiler Eğitimine Yönelik Tutumlarına ve Meslek İmajını Oluşturan Faktörlerin Belirlenmesine İlişkin Bir Değerlendirme: Halkla İlişkiler Bölümü Öğrencilerine Yönelik Bir Saha Araştırması, International Journal of Social Science, 59, 269-295.
Yurtsever B (2017) Mimari Tasarım Eğitiminde Eleştirel Düşünme Becerisinin Rolüne İlişkin Sorgulama, MEGARON, 12(3), 385-394. doi: 10.5505/MEGARON.2017.67944.