Edebi Metin Çözümleme Yöntemi Olarak Alegorik Yorumlama Özelinde Zeyn’in Düğünü Romanının Bir Yorumu

Bu çalışma, alegori sözcüğünün otantik anlamından hareketle edebi metinlere dair bir çözümleme yöntemi sunmaktadır. Bu çözümleme yöntemi, metin merkezli eleştirel bir çözümleme yöntemi olarak kendisini ortaya koymaktadır. Bu yöntemsel çalışmada ilk olarak alegori sözcüğünün kısa etimolojik bir incelemesi yapılmıştır. Böylelikle inceleme sonucu tespit edilen birtakım veriler değerlendirilerek çalışmanın yöntemsel tarafına dair bir zemin oluşturulmak istenmiştir. Bu zeminle beraber metin merkezli eleştirel bir çözümleme yöntemi olarak alegorik yorumlamanın karakteri çıkartılmaya çalışılmıştır. Anlatıcı tarafından dile getirilen bir ifadenin göstergesi her zaman hedeflenmeyebilir. Diğer bir ifadeyle dile getirilen, aslında amaçlanandan farklı olabilir. Bu duruma, konuşma sanatlarında sıklıkla karşılaşılır. Bir kurgudan oluşan edebi metinlerde de bu durum söz konusu olabilir. İşte alegorik yorumlama böylesi bir olasılıktan doğar ve kendini bu olasılık üzerine inşa eder. Edebi metinleri merkeze alarak eleştirel bir çözümleme yoluna giden alegorik yorumlama, ilgili edebi metinde dile getirilen ifadeden yola çıkarak amaçlanan şeye doğru giden bir yöntemdir. Nitekim metinde dile gelen ifadelerde birtakım işaretler vardır. Bu işaretler metin düzleminde gerçekte amaçlanan şeyle alakalı işaretlerdir. Bu işaretler sayesinde gerçekte amaçlanan şey ortaya çıkarılır. Dolayısıyla bu çözümleme yöntemi, bu özelliğe sahip bir edebi metnin anlatımını bir araç olarak algılar. Diğer bir deyişle, yönteme göre bu tür edebi metinlerde anlatılanlar aslında anlatılması gerekenler için bir köprüdür. Bu çalışma bu ilgili yöntemi Sudanlı yazar Tayyib Salih’in Zeyn’in Düğünü adlı romanı özelinde pratik olarak gerçekleştirmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Edebi Metin Çözümlemesi, Alegori, Alegorik Anlatı, Alegorik Yorumlama, Zeyn’in Düğünü

An Interpretation of the Novel The Wedding of Zein in the Specific of Allegorical Interpretation as Literary Text Analysis Method

This article presents an analysis method for literary texts, basing on the authentic meaning of allegory. This method reveals itself as a text-centered critical analysis method. In this article, firstly, a brief etymological investigation of allegory was made. Then, some data determined as a result of the investigation were evaluated. These evaluations were aimed to form a basis for the methodological side of the article. On this basis, we attempt to infer the character of allegorical interpretation. The indicator of the word uttered is not always aimed. What is said may differ from what was aimed. This situation is frequently encountered in the arts of speech. Literary texts that consist of fiction can also contain this situation. Allegorical interpretation arises from such a possibility and builds itself on this possibility. Allegorical interpretation centering a literary text goes from the thing told to the thing aimed. There are signs in the telling. These signs actually relate to what is aimed. The allegorist as an allegorical interpreter tries to catch the meaning by making a critical analysis of these signs. Thanks to these signs, the aim is revealed. Therefore, this method perceives the narrartive of a literary text with this characteristic as a tool. In other words, according to the method, what is told in a literary text is actually a bridge for what is aimed to be told. This article practically realizes this method in the novel The Wedding of Zein by the Sudanese writer Tayyib Salih.

Keywords:

Literary Text Analysis, Allegory, Allegorical Narrative, Allegorical Interpretation, The Wedding of Zein,

PDF

___

Abbas, A. (1974). “Notes on Tayeb Salih: Season og Migration the The North and The Wedding of Zein”. Sudan Notes and Records, 55, 46-60. Retrieved March 30, 2021, from http://www.jstor.org/stable/42677954.
Berkley, C. E. G. (1980). “El Tayeb Salih, The Wedding of Zein”. Journal of Arabic Literature, 11, 105-114. Retrieved March 30, 2021, from http://www.jstor.org/stable/4183036.
Biblissima. ἀλληγορία. Retrieved January 17, 2021, from https://outils.biblissima.fr/en/eulexis-web/index.php.
Britannica, T. Editors of Encyclopaedia (2021, February 14). Al-Ṭayyib Ṣāliḥ. Retrieved February 30, 2021 Encyclopedia Britannica, from https://www.britannica.com/biography/al-Tayyib-Salih.
Derrida, J. (1988). Mémoires pour Paul de Man. Paris: Galilée.
Dwds. allegorie. Retrieved January 18, 2021, from https://www.dwds.de/wb/Allegorie.
Etyonline. allegoria. Retrieved January 18, 2021, from https://www.etymonline.com/search?q=allegoria.
________. *al. Retrieved January 22, 2021, from https://www.etymonline.com/word/*al-.
________. agora. Retrieved January 24, 2021, from https://www.etymonline.com/word/agora?ref=etymonline_crossreference.
________. allegory. Retrieved January 25, 2021, from https://www.etymonline.com/search?q=allegory.
Hassan, W. S. (2003). Tayeb Salih: Ideology and the Craft of Fiction. Syracuse: Syracuse University Press.
Hawley, J. C. (2001). Encyclopedia of Postcolonial Studies. London: Greenwood Press.
Liddell, H. G., Scott, R. (1940). A Greek-English Lexicon. London: Oxford University Press.
Man, P. de (1983). The Retoric of Temporality. Minnesota: University of Minnesota Press.
Partridge, E. (2006). Origins A Short Etymological Dictionary Of Modern English. e-Library: Taylor & Francis.
Plato. (1991). The Republic of Plato. (Allon B. Trans.). New York: Basic Books.
Salih, T. (1997). Urs Al-Zein, Beirut: Dar Al-Ceal.
Salih, T. (2011). The Wedding of Zein And Other Stories. (D. Johnson-Davies, Trans.). New York: New York Review Books.
Whitman, J. (1987). Allegory. Cambridge: Harward University Press.