Rıfat BATUR

MAKİNE, SANAT VE SANATÇI ÜÇGENİNDE DÖNÜŞÜMLER

Makine ve sanat zihinsel bir inşanın ürünleridir. Her iki varoluş da insanın doğayı dönüştürme biçimidir. Makineyi bir sanat ürününden ayıran şey ondan beklenen işlevsel özelliklerdir. Sanat tarihinde bu işlevsellik ayrımı çoğu zaman bulanıktır. Sanat kimi zaman teknik olabildiği gibi makine de kimi zaman estetik bir nesne olarak kabul görmüştür. Bu geçişken ilişkide sanatçı da bir teknik icatçı veya yalnızca estetik biçimler üreten kişi ve hatta bir makineye de dönüşebilmiştir. Bu dönüşümlerin en dikkat çekici olanı makinenin bir sanatçı kimliğine dönüşmesi olmuştur. Çalışma makine, sanat ve sanatçının sanayi devrimleri, savaşlar gibi toplumsan dönüşümlerin kırılma noktalarında yaşadığı kimlik dönüşümlerine odaklanır

TRANSFORMATIONS IN MACHINE, ART AND ARTIST TRIANGLE

Machine and art are the products of a mental construction. Both beings are the way that man transforms nature. What separates the machine from an art product is the functional features expected of it. In the history of art, this distinction of functionality is often blurred. While art can sometimes be technical, machine has also been accepted as an aesthetic object. In this transitive relationship, the artist could also turn into a technical inventor or a person who produces only aesthetic forms, and even a machine. The most remarkable of these transformations was the transformation of the machine into an artist identity. The study focuses on the identity transformations that the social transformations such as machine, art and artist’s industrial revolutions, wars experience at the breaking points.

PDF

___

Antmen, Ahu. (2008). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.

Artun, Ali, (2016). Dadanın 100. Yılı, Konstruktivistler ve Dadaistler-Kongresi. e-skop. Erişim: 28.06.2020. https://www.e-skop.com/skopbulten/dadanin-100-yili-konstruktivistler-ve-dadaistler-kongresi/3210.

Artun, Ali. (2017). Dadanın 100. Yılı / Picabia’nın Dada uğrağı. e-skop. Erişim: Erişim: 28.06.2020. http://www.e-skop.com/skopbulten/dadanin-100-yili-picabianin-dada-ugragi/3258.

Artun, Ali, (2019). Rus Avangardı Sergisi. e-skop. Erişim: 28.06.2020. https://www.e-skop. com/skopbulten/rus-avangardi-formlarin-siyaseti-ve-tatlin-kulesi/2748.

Berman, Marshal. (1999). Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor (Ü. Altuğ - B. Peker, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.

Bohn, Willard. (2002). The Rise Of Sürrealism. New York: State University Of New York Press.

Bostancı, Meral. (2012). John Heartfıeld ve Nesne Yorumu. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Işık Üniversitesi, İstanbul.

Boudrillard, Jean. (2011). Simülakrlar ve Simülasyon. (O. Adanır, Çev.). İstanbul: Doğu Batı Yayınevi. Bürger, Peter. (2017). Avangard Kuramı. İstanbul: İletişim Yayınları.

Çaydamlı, Kaan. (2008). Fütürist Manifestoları. (T. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Altıkırkbeş Yayınevi.

Dadaart.com. Erişim: 12.07.2020. https://www.dadart.com/dadaism/dada/011-dada-francis-picabia.html

Dangerousminds. Erişim: 12.07.2020. https://dangerousminds.net/comments/strange_illustrations_of_robots_devils_fire_breathing_weapons_of_war

Donto, Artur. (2006). Sanatın Sonu. (Y. Tezgiden, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.

Danchev, Alex. (2017). Fütüristlerden Stuckistlere 100 Sanatçı Manifestosu. (M. E. Uslu, Çev.). İstanbul: Espas Sanat Kuram Yayınları.

Eco, Umberto. (2006). Güzelliğin Tarihi. (A. Cevat Akkoyunlu, Çev.). İstanbul: Doğan Kitap Yayınları.

E-skop. Erişim: 18.02.2021. https://www.e-skop.com/skopbulten/dadanin-100-yili-dadanin-makine-insanlari/2987

E-skop. Erişim: 12.07.2020. https://www.e-skop.com/skopbulten/rus-avangardi-formlarin-siyaseti-ve-tatlin-kulesi/2748

Hançerlioğlu, Orhan, (1995). Büyük Fikir Kitapları Dizisi, 8. İstanbul: Remzi kitapevi.

Leonardoda-vinci.org. Erişim: 12.07.2020. https://www.leonardoda-vinci.org/biography. html

Lynton, Norbert, (2004). Modern Sanatın Öyküsü, (S. Oziş, C. Capan, Çev.), İstanbul: Remzi Kitapevi.

Philamuseum. Erişim: 12.07.2020. https://philamuseum.org/collections/permanent/51449.html

Richart, Sennet. (2009). Zanaatkar. (M. Pakdemir, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayıları.

Robertharbisonsblog. Erişim: 18.02.2021. https://robertharbisonsblog.net/tag/john-heartfield/

Sotheby’s. Erişim: 12.07.2020. https://www.sothebys.com/en/articles/the-story-of-andywarhols-campbells-soup-cans

Telebasel. Erişim: 12.07.2020. https://telebasel.ch/2016/02/12/inferno-oder-die-koerperkontrolle-an-roboter-abgeben/?channel=32341 Theyearthatwaspodcast. Erişim: 12.07.2020. https://www.theyearthatwaspodcast.com/ s1e4-dada

Timuçin, Afşar. (2013). Estetik Bakış 2. İstanbul: Bulut Yayınları.

Tunalı, İsmail. (2010). Estetik Beğeni. İstanbul: Remzi Kitabevi.

Türk Dil Kurumu, Erişim: 13.05.201. http://www.tdk.gov.tr/index.

Wegway files wordpress. Erişim: 12.07.2020. https://wegway.files.wordpress. com/2013/03/tinguely__homage_to_new_york__19601335490283072.jpg

Wikipedia. Erişim: 12.07.2020. https://tr.wikipedia.org/wiki/Umberto_Boccioni#/media/ Dosya:’%20Unique_Forms_of_Continuity_in_Space’,_1913_bronze_by_Umberto_Boccioni.jpg https://bit.ly/2ZkH0lF

Yılmaz, Mehmet. (2013). Modernden Postmoderne Sanat. Ankara: Ütopya Yayınevi