FEMİNİST KURAM BAĞLAMINDA DADA SANATÇILARINDAN HANNAH HÖCH’ÜN ÇALIŞMALARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

: Feminizm, cinsiyetlerin eşitliği kuramına dayanan, temelde kadın ve erkek arasındaki iktidar ilişkisini değiştirmeyi amaçlayan siyasal bir akımdır. Öte yandan Dada hareketi, I. Dünya Savaşı’na ve dönemin sanat anlayışına başkaldırı olarak ortaya çıkmış bir sanat akımıdır. Bu iki düşünce sisteminin ortak özelliği, mevcut düzene karşı çıkmak, toplumsal ve sanatsal bazı kuralları ortadan kaldırmaktır. Dada hareketi, pek çok sanatçıyı etkisi altına almıştır. Bu sanatçılardan biri de Hannah Höch’dür. Hannah Höch, dönemin koşullarından etkilenerek hem Dada hareketinin tüm kurallara karşı çıkışını hem de feminizmin toplumsal yaşamdaki kadının yerini sorgulama düşüncesini eserlerine yansıtmıştır Bu araştırma, Dada akımının önemli temsilcilerinden biri olan Hannah Höch’ün eserlerini, Feminist Kuram ve toplumsal cinsiyet bağlamında ele almayı amaçlamaktadır. Sanatçının bazı eserleri, ele aldığı konular, anlatım dili, kullandığı teknik ve malzemeler açısından değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeler sonucunda sanatçının toplumsal cinsiyet eşitliği kavramını eserlerine yansıttığı ve eleştirel bir bakış açısıyla kadının toplumdaki yerine dikkat çekmeye çalıştığı saptanmıştır.

A RESEARCH ON HANNAH HÖCH’S WORKS FROM DADAISM ARTISTS IN THE CONTEXT OF FEMINIST THEORY

: Feminism is a political movement based on the gender equality theory, which basically aims to change the power relationship between men and women. On the other hand, the Dada movement is an art movement, emerging as a revolt against the First World War and the art understanding of the period. The common feature of these two thought system is to oppose the current order and to eliminate certain social and artistic rules. The Dada movement has influenced many artists. One of these artists is Hannah Höch. Influenceing from conditions of the period, Hannah Höch reflected both the Dada movement’s opposition to all rules and the idea of questioning feminism’s place of women in social life in her works. This research aims to analyze the works of Hannah Höch, one of the important representatives of the Dada movement, in the context of Feminist Theory and gender. Some works of the artist have been evaluated in terms of addressed issues, language of expression, the technique and materials used. As a result of these evaluations, it was determined that the artist reflected the concept of gender equality in his works and tried to draw attention to the place of women in society with a critical point of view.

PDF

___

Arat, Necla. (2010). Feminizmin ABC’si. İstanbul: Say Yayınları.

Ayan, H. Müjde. (2008). Weimar Dönemi Kadın Devrimci Ruhu ile Kathe Kollwitz. Gazi Üniversitesi GSF Sanat ve Tasarım Dergisi, 1/1, s. 33-47.

Batur, Enis. (2003). Modernizmin Serüveni. İstanbul: YKY.

Berktay, Fatmanur. (2010). Tarihin Cinsiyeti. İstanbul: Metis Yayınları.

Bozkurt, Nejat. (2000). Sanat ve Estetik Kuramları. Bursa: Asa Kitapevi.

Butler, Judith. (2010). Cinsiyet Belası Feminizm ve Kimliğin Alt Üst Edilmesi (B. Ertür, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.

Çakır, Serpil. (2007). Feminizm Ataerkil İktidarın Eleştirisi. H. Birsen Örs (Der.). Feminizm Ataerkil İktidarın Eleştirisi 19. yüzyıldan 20. yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler. s. 413-475. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

Dastarlı, Elif. (2019). Batılılaşan Türk resminde Kadın İmgesinin Kamusal Alanın Oluşumundaki Önemi. Yedi Sanat Tasarım ve Bilim Dergisi, 22, s. 69-80.

Dökmen, Zehra. (2014). Toplumsal Cinsiyet, Sosyal Psikolojik Açıklamalar. İstanbul: Remzi Kitabevi.

Ersoy Çak, Şeyma. (2010). Toplumsal Cinsiyet ve Feminizm Teorileri Bağlamında Türkiye’deki Reklam Filmleri ve Popüler Müzik Videoları. Dokuz Eylül Üniversitesi GSF Dergisi, 4, s. 101-110.

Little, Stephen. (2006). İzmler Sanatı Anlamak (N. Özer, Çev.). İstanbul: Yem Yayınları.

Menteş, Fatma. (2006). Osmanlı İmparatorluğunda Yenileşme Sürecinde Harem. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Özdemir, Derya. (2016). Feminist Eleştiri Bağlamında Kadın Snatçıların Eserlerinde Beden İmgesi. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, 29, s. 45-56.

Shiner, Larry. (2018). Sanatın İcadı Bir kültür Tarihi (İ. Türkmen, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Sözen, M., Tanyeli, U. (2018). Sanat Sözlüğü Kavram ve Terimleri. Ankara: Remzi Kitapevi.

Şen, E., Gürpınar, F. (2019). Türk Resim Sanatında Kadın İmgesi. Ulakbilge, 42, s. 875-891.

Tatar, Onur. (2012). Postmodern Süreçte Fotoğraf Sanatında Çıplak Beden Kullanımı. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.

Turani, Adnan. (2019). Dünya Sanat Tarihi. Ankara: Remzi Kitapevi.

Biyografi. Erişim: 05.11.2019. https://www.biyografi.info/kisi/kaiser-wilhelm-ii

Biyografi. Erişim: 05.11.2019. https://www.biyografi.info/kisi/paul-von-hindenburg E-skop. Erişim: 07.06.2020. https://www.e-skop.com/skopbulten/berlin-dadacilari-arasinda-bir-kadin-hannah-hoch/1742

E-skop. Erişim: 07.06.2020. https://www.e-skop.com/skopbulten/dadanin-100-yili-bir-dada-kadini-hannah-hoch/2981

Feymag. Erişim: 07.06.2020. http://feymag.com/Haberler/Detay/Tarih/Dadaizm-Hannah-Hoch

Keinmagazine. Erişim: 05.11.2019. https://keinmagazine.com/blog/wat-is-dada Leblebitozu. Erişim: 20.07.2020. http://www.leblebitozu.com/dadaizm-sanatcilari-ve-eserleri/

Wannart. Erişim: 07.06.2020. https://www.wannart.com/mutfak-bicagiyla-kesilmis-almanyanin-son-weimar-bira-gobegi-kulturel-donemi-2/