Günlük Kullanım Ürünlerinin Sol El Kullanıma Uygunluğu

Bu çalışmanın amacı, sol el kullanımı dünya nüfusunun yaklaşık %10’ luk bir bölümünü oluştururken, sağ el kullanımına oranla geri planda kalmasının nedenlerini ve günlük kullanım eşyalarının sol el kullanımına uygunluğunu incelemektir. Araştırmanın amaç ve önemi belirlendikten sonra, primitif dönem ve dinlerde sağ ve sol kavramından başlanarak, bilimsel olarak sağ ve sol el kullanımı, toplumsal çekinceler ve sol el kullanan çocukların eğitimine yansımaları araştırılmıştır. Elde edilen göstergeler doğrultusunda tasarım, ürün-kullanıcı ilişkileri, evrensel tasarım kavramları ele alınmış günlük kullanım ürünlerinin sol el kullanımına uygunluğu ve kullanıcıların yaşadıkları zorluklar karşısında geliştirilen özel üretim ürünler değerlendirilerek kavramsal çerçeve oluşturulmuştur. Sonuç olarak; primitif dönemden günümüze, sol kavramı ve sol el kullanımı farklılık olarak algılanmaktadır. Yapılan birçok bilimsel araştırma göstermektedir ki; gerek çevresel gerek kalıtımsal nedenlerle şekillenen el tercihi, sağ el kullanımı kadar, sol el kullanımı da normal bir durumdur. El kullanımının belirginleştiği dönemden itibaren aile de başlayan, okulda devam eden eğitim sürecinde, çocukların farklı bir el kullanımına sahip olduklarını anlamaları ve çoğu günlük kullanım ürünlerinde yaşadıkları zorluklar dikkat çekmektedir. İlerleyen dönemlerde bu durum farklılığı kabullenme ve ürünlerin sol el kullanımına uygun olup olmamasına bağlı olarak ürünü tercih etmek ya da etmemek yönünde şekillenmektedir. Bu noktada; bir ürünün fikir olarak ortaya çıkışından itibaren kullanıcıyla kurduğu iletişim iyi ya da kötü yönde gelişim göstermektedir. Sol el kullanımına uygun olmayan ürünlerin, kullanıcıların karşılaştıkları sorunlar göz önüne alınarak yeniden şekillenmesi söz konusudur. Günümüzde özel üretim adı altında sol el kullanımına uygun ürünler piyasada bulunmaktadır. Ancak her an her yerde ulaşılabilirliği yaygınlaşmış durumda değildir. Sadece bu ürünlerin bulunduğu mağazalar, internet üzerinden satış yapan siteler ve markaların özel üretim ürünleri olarak kullanıcıya erişim amaçlanmaktadır. Fakat tanıtım ve reklamın yeterli düzeyde olmaması kullanıcıya erişim açısından bir engel teşkil etmektedir.  Yapılan araştırma ve incelemeler sonucu, bu tarz erişimin kullanıcı arz- talep ilişkilerini yeterli düzeyde karşılayamadığı ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Tasarım, Evrensel tasarım, Ürün, Özel üretim, Ürün uygunluğu, Sol el

A Survey on The Compatibility of Daily Products For Left Handed

The aim of this survey is to study the compatibility of the daily products and the reasons why left hand usage is left behind of right hand usage while the %10 percent of the world is left handed. After the aim and the importance of the study are established, the left and right handedness from a scientific point of view, the social withdrawal because of being left handed and how it affects the school life of children are examined starting from the primitive era considering the right and left concepts in religions. According to the datas received, design, product-consumer relations, universal design concepts are studied and the compatibility of everyday life products for left handed and the special products designed by regarding the troubles of left handed people are evaluated to set a conceptual frame. Consequently, from the primitive era to today’s world, left as a concept and left hand usage are regarded as a diversity. As many scientific researches showed, the preference on being left or right handed is developed because of both social and genetic conditions, and being left handed is as natural as being right handed. After which hand is preferred becomes clear, in their education lives starting in the family and continuing in school, the children understands that they use their “other” hand, thus have difficulties on using daily products. After that, they accept this difference and they choose the products based on whether they are compatible to left usage or not. At this point, the relationship between the product and the user is shaped based on good or bad experiences. The products that are not comfortable for left handed consumer are redesigned regarding the problems faced by the consumers. In today’s world, there is a market called special production that is exclusively for left handed. Nevertheless, it is not commonly accessible. It is limited to some shops and online shopping sites which only sell those type of products. However, there is a limited access to consumer because of the insufficient promotion and advertisement.  As a result of the surveys and the researches done on this subject, it has been concluded that this kind of marketing does not meet offer-demand.

Keywords:

design, universal design, product, special production, compatibility, left hand,

PDF

___

Elçioğlu, M., Bayrakçı, O.(2009). Endüstri Tasarımında Karşılama Kavramı. Tasarım + Kuram Dergisi, 5 (8), 81- 94. Erişim: 28 Mayıs 2015, http://tasarimkuram.msgsu.edu.tr/index.php/tasarimkuram/article/view/69
Gündoğan, N. (2005). Öğrenme ve davranışlarda sol ve sağ beyin yarım kürelerinin fonksiyonel asimetrisinin önemi ( lateralizasyon). Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi. 25, 333-336. Erişim: 28 Mayıs 2015, http://www.turkiyeklinikleri.com/article/en-ogrenme-ve-davranislarda-sol-ve-sag-beyin-yarim-kurelerinin-fonksiyonel-asimetrisinin-onemi-lateralizasyon-36244.html
Hacıhasanoğlu, I. (2003). Evrensel Tasarım. Tasarım+ Kuram Dergisi. 2(3). 93-101. Erişim: 28 Mayıs 2015, http://tasarimkuram.msgsu.edu.tr/index.php/tasarimkuram/issue/view/2
Mcmanus, C. (2005). Sağ El, Sol El. (A.Turan,Çev.). İstanbul: Güncel Yayıncılık.
Soysal, Ş., Arhan, E., Aktürk, A., & Can, H. (2007). El tercihi ve el tercihini belirleyen etkenler. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 1(2), 60- 68. Erişim: 1 Haziran 2015, http://tchdergisi.org/index.php/tchd/article/view/88
Weber, S. (2005). Solak Çocukların Eğitimi. (A. Kanat, Çev.). İzmir: İlya İzmir Yayınevi.
Yolcu, E. (2010). Sanat Eğitiminde Yaratıcılık. Kazım Artut (Ed.), Güzel Sanatlar Eğitiminde Özel Öğretim Yöntemleri içinde. (s. 31-88). Ankara: Anı Yayıncılık.
Görsel Kaynaklar
Görsel 1: Stabilo “Easyergonomi” serisi kalemler, 2015,http://www.stabilo.com sayfasından erişilmiştir. Görsel 2: Stabilo “Easyergonomi” serisi boya kalemleri, 2015, http://www.stabilo.com sayfasından erişilmiştir. Görsel 3: Fiskars Classic sol elle kullanım için genel amaçlı makas, 2015, http://www.fiskers.com sayfasından erişilmiştir. Görsel 4- 5: Sağ ve sol el kullanımına uygun olarak tasarlanmış fotoğraf makinesi 2015, http:/www.letsgodigital.org sayfasından erişilmiştir. Görsel 6: Hisar sol el kullanımına uygun cezve, 2015, http://hisar.com.tr sayfasından erişilmiştir. Görsel 7: Sol el kullanımına uygun tasarlanmış mutfak gereçleri, 2015, htpp://www.anythingleft-handed.co.uk sayfasından erişilmiştir. Görsel 8: Solak Kol Saati, 2015, polyvore.com sayfasından erişilmiştir.