Doğa ve İnsan İlişkisinde Kuş Evleri

Modern şehirlerin kuruluşundan bu yana geçen zaman, şehirlerin insan üzerindeki etkisini gösterdi; git gide artan doğa – insan karşıtlığı. Bu yapay sonucun fark edilmesiyle, insanın bir kentli olarak var oluşundansa doğanın bir parçası olduğuyla ilgili söylemler önemle gündeme gelmeye başladı. Her ne kadar bu söylemlerin kabul görmesi oldukça popüler olmasından kaynaklansa da gerçekle daha ilişkili olması nedeniyle, insan ve doğanın kesişim noktalarını artıran tasarım arayışları başladı. Bu arayışların en belirgin olanlarından biri, ölçeklerive doğa ile ilişkisi dolayısıyla, kuş evleridir. Bu çalışmada incelenen son on yıla ait kuş evi tasarımları bu açıklamayı destekler. İncelenen örnekler, tarihinde doğayla daha samimi ilişkiler kuran insanların kuş evlerine bir övgüden ziyade, doğaya dönmeye çalışan günümüz insanının tasarımlarını incelemek ve anlamak adına seçilmiştir. Bunu yaparken örnekler form ve tasarım anlayışlarıyla birlikte irdelenmiştir. Ayrıca kuş evlerinin hem tarihteki hem de günümüzdeki örneklerine bakıldığında gerek siluet gerekse barınma, sığınma gibi fonksiyonlarla mimari tasarım ile yakından ilişkili olması da makalenin önemli bir konusudur.

Anahtar Kelimeler:

Tasarım, Doğa, Kuş, Kuş Evi, Yuva

PDF

___

Amirkhani A.,Okhoyat, H., Zamani, E. (2010). “Ancient Pigeon Houses: Remarkable Example of the Asian Culture Crystallized in the Architecture of Iran and Central Anatolia.”Asian Culture and History, 2(2), 45-57
Bektaş, C. (2003). Kuş Evleri. İstanbul: Literatür Yayıncılık
Çalışkan, C. İ., Koç, E. (2019). “Kuşevleri ve 3 Boyutlu Baskı Yöntemi ile Üretimi”, FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 13(1), 167-185
Erman, D. O. (2014). “Bird Houses in Turkish Culture and Contemporary Applications”, Procedia - Social and Behavioral Sciences 122, 306 – 311
Focillon, H. (2015). Biçimlerin yaşamı. (Çev. A. Tümertekin). İstanbul:Janus Yayıncılık
Özer, F. (2019). Endüstri Tasarımının Gelişimine Mimarlık ve Plastik Sanatların Etkileri Ders Notları, MSGSÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Şölenay, E., Çelikoğlu, Ö. (2012)“Bir Malzeme Olarak Seramiğin Kullanması”, Sanat ve Tasarım Dergisi, 2(2), 41-51
Ürgüplü, G. (2013). Derin Ekoloji Bağlamında Kentte Sokak Hayvanlarıyla Birlikte Yaşamak Olgusunun İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Barışta, H.Ö. (2000).Osmanlı İmparatorluğu Dönemi İstanbul’undan Kuşevleri. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları / 2528 İnternet Kaynakları
İnternet: House of Birds, WhereDesignersMakeNest (2017, Nisan). Web: https://workshop.houseofbirds.it/en/ adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
İnternet:Etherington R. (2009, Ağustos). Animal Wall.Web:https://www.dezeen.com/2009/08/28/animal-wall-by-gitta-gschwendtner/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
İnternet:Mills, J. (2010, Eylül). Spontaneous City in theTree of HeavenbyLondonFieldworks. Web:https://www.dezeen.com/2010/09/08/spontaneous-city-in-the-tree-of-heavenby-london-fieldworks/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
İnternet:Nazemi, M. (2011, Kasım).Attic. Webhttps://www.dezeen.com/2011/11/18/attic-by-studio-chad-wright/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
İnternet: Andrews, K. (2013, Temmuz).Bird Nesting Bricks. Web:https://www.dezeen.com/2013/07/16/bird-nesting-bricks-by-aaron-dunkerton/#:~:text=Aaron%20Dunkerton’s%20Bird%20Nesting%20Bricks,a%20small%20clay%20entrance%20hole. adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
İnternet:3D PrintedBirdNestDesigns(2016). Web: https://3dstartpoint.com/3d-printed-bird-nest-designs/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
İnternet: McKnight, J. (2017, Kasım). Birds and humans share wooden treehouse in western Canada. Web: https://www.dezeen.com/2017/11/27/studio-north-birdhut-wooden-treehouse-western-canada-camping-birds-humans/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
İnternet: Aouf, R. S. (2019, Mart). IKEA upcyclesfurnitureintocolourfulWildhomesfor Wildlife. Web:https://www.dezeen.com/2019/03/21/wildhomes-for-wildlife-ikea-design/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
İnternet: Oruç, S. (2009) Kuş evleri, almadan verebilmenin sembolü. http://www.trakus.org/kods_bird/pdf/22856.pdf
Görsel1:Kuşların kendiğilinden kurdukları yuvalar Web: https://tr.pinterest.com/pin/434456695307772465/ adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
Görsel2:1-İshak Paşa sarayı, 2- Ayazma Cami, 3- Bali Paşa Cami Web:https://tr.pinterest.com/pin/434456695307772461/ adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
Görsel 3: İran’da bulunan güvercin haneler – İsfahan Web: https://tr.pinterest.com/pin/434456695307772464/ adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
Görsel 4: İnternet:Etherington R. (2009, Ağustos). Animal Wall.Web:https://www.dezeen.com/2009/08/28/animal-wall-by-gitta-gschwendtner/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
Görsel 5:Mills, J. (2010, Eylül). Spontaneous City in theTree of HeavenbyLondonFieldworks. Web:https://www.dezeen.com/2010/09/08/spontaneous-city-in-the-tree-of-heavenby-london-fieldworks/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
Görsel 6:Nazemi, M. (2011, Kasım).Attic. Webhttps://www.dezeen.com/2011/11/18/attic-by-studio-chad-wright/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
Görsel 7:İnternet:Andrews, K. (2013, Temmuz).Bird Nesting Bricks. Web:https://www.dezeen.com/2013/07/16/bird-nesting-bricks-by-aaron-dunkerton/#:~:text=Aaron%20Dunkerton’s%20Bird%20Nesting%20Bricks,a%20small%20clay%20entrance%20hole. adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
Görsel 8:3D PrintedBirdNestDesigns(2016). Web: https://3dstartpoint.com/3d-printed-bird-nest-designs/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
Görsel 9:McKnight, J. (2017, Kasım). Birds and humans share wooden treehouse in western Canada. Web: https://www.dezeen.com/2017/11/27/studio-north-birdhut-wooden-treehouse-western-canada-camping-birds-humans/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
Görsel 10: Aouf, R. S. (2019, Mart). IKEA upcyclesfurnitureintocolourfulWildhomesfor Wildlife. Web:https://www.dezeen.com/2019/03/21/wildhomes-for-wildlife-ikea-design/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.
Görsel 11:Hazır bulunmuş nesnelerle kuş evi tasarımı. Web: https://tr.pinterest.com/pin/434456695307772452/adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır. Tablo 1: Gromari, A. (2017, Nisan). House of Birds, WhereDesignersMakeNest. Web: https://workshop.houseofbirds.it/en/ adresinden 17 Haziran 2020’de alınmıştır.