Sanatın ve Toplumun Kıyısında: Neriman Polat’ın Sanat Pratiklerinde “Mutluluk Vaadi”nin İzleri

1968 yılında İstanbul’da doğan Neriman Polat, Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümü’nde eğitim almıştır. 1990’ların ikinci yarısından itibaren yurt içinde ve yurt dışında güncel sanat sergilerine katılım sağlayan sanatçı, bireysel üretimin yanı sıra zaman içinde Sanat Tanımı Topluluğu, Arada grubu ve Hafriyat gibi kolektiflerin de parçası olmuştur. İşlerinde toplumsal hafıza, modernleşme, erkek şiddeti, gündelik yaşam pratikleri, aile, ev, kent, göç, sınıfsal, etnik, cinsiyet, cinsel yönelim meselelerine ve eşitsizlik biçimlerine ilişkin pek çok bağlamı görmek mümkündür. Çalışmanın amacı, Polat’ın sanatsal pratiklerini ve söylemlerini Sara Ahmed’in mutluluk kavramına getirdiği eleştirel yaklaşım çerçevesinde incelemektir. Bu kapsamda bir kişisel, bir grup ve biri retrospektif olmak üzere sanatçının üç sergisine (Şefkatsiz-2018, Çiçek Yarası-2019, Mührü Kırmak-2019) odaklanılmıştır. Sergi katalogları, basın bültenleri, sergi eleştirileri, sanatçı-küratör söyleşileri ve sergilerden elde ettiğim kişisel gözlemler çalışmanın temel veri kaynaklarını oluşturmaktadır. İzleyici üç sergide de farklı formlar ve malzemeler aracılığıyla ev, aile, kadın, çocuk kategorilerinin toplum tarafından yok sayılan, gizlenen ya da görünmez kılınan yönleriyle yüzleştirilmektedir. Ahmed de Mutluluk Vaadi kitabında mutluluk kavramının arkeolojik kazısını yapar. Mutluluğun neleri gizlediğini, mutluluk uğruna nelerden vazgeçildiğini toplumsal ve kültürel süreçleri temel alarak anlatır. Bu bağlamda Polat da Ahmed de iktidar mekanizmalarını ilişkisel yaklaşımlarla ele alır, alternatif arşivler oluşturur ve çoğulcu toplumsallığın imkânlarını araştırırlar.

Anahtar Kelimeler:

Neriman Polat, Sara Ahmed, Mutluluk Vaadi, güncel sanat, feminist sanat

On the Margins of Art and Society: Traces of “The Promise of Happiness” in the Art Practices of Neriman Polat

Neriman Polat was born in 1968 in İstanbul and majored in art in the Fine Arts Faculty of Mimar Sinan Fine Arts University. Beginning in the second half of the 1990s, she participated in contemporary art exhibitions in Turkey and abroad and in art collectives such as The Definition of Art Group, In Between, and Excavation in addition to her personal productions. Her works deal with diverse themes such as collective memory, modernization, male violence, activities of daily living, family, home, urban environments, immigration, social class, ethnicity, gender, and sexual orientation. This study analyzes Neriman Polat’s artistic practices and expressions with the aid of a critical approach to Sara Ahmed’s definition of happiness. Specifically, this article focuses on three of Polat’s exhibitions: Merciless (2018), Flower Wound (2019), and Breaking the Seal (2019). The main study data sources are exhibition catalogs, press releases, articles from exhibition critics, artist-curator conversations, and personal observations collected from exhibitions. In all three exhibitions, the audience is faced with different aspects of home, family, women, and children that society has ignored, hidden, or made invisible. Ahmed, in her book The Promise of Happiness, excavates the concept of happiness, examining different sociological and cultural processes to explore what happiness hides and what it costs. Both Neriman Polat and Sara Ahmed discuss power mechanisms with relational approaches, investigate the possibilities of a pluralistic society, and create alternative archives.

Keywords:

Neriman Polat, Sara Ahmed, The Promise of Happiness, contemporary art, feminist art,

PDF

___

Ahmed, Sara. Duyguların Kültürel Politikası. Çeviren Sultan Komut. İstanbul: Sel, 2015. google scholar
___________ Feminist Bir Yaşam Sürmek. Çeviren Beyza Sümer Aydaş. İstanbul: Sel, 2018. google scholar
___________ “Killing Joy: Feminism and the History of Happiness.” Signs 35/3 (Spring 2010): 571-594. Erişim 30 Nisan 2022. google scholar
___________ Mutluluk Vaadi. Çeviren Deniz Mayadağ. İstanbul: Sel, 2016. google scholar
Aliçavuşoğlu, Esra. “Tabletin Mührünü Kırmak.” Mührü Kırmak, hazırlayan Neriman Polat içinde 30-49. İstanbul: Depo, 2019. google scholar
Çirkin, Zeynep ve Türkmen Göksel. “Mutluluk ve Gelir.” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 71/2 (2016): 375400. Erişim 30 Nisan 2022. google scholar
Fisher, Mark. Tuhaf ve Tekinsiz. Çeviren Berkan M. Şimşek. İstanbul: Koç Üniversitesi, 2020. google scholar
Günal, Asena. “Neriman Polat ve Mürüvvet Türkyılmaz ile Son Solo Sergileri Üzerine.” Feminist Politika 21 (2014): 53-54. google scholar
Massumi, Brian. Duygu Politikası. Çeviren. Hakan Erdoğan. İstanbul: Otonom, 2019. google scholar
Polat, Neriman, Derya Yücel ve Mahmut Wenda Koyuncu. “‘Mührü Kırmak’ Üzerine...” Mührü Kırmak, hazırlayan Neriman Polat içinde 12-27. İstanbul: Depo, 2019. google scholar
İnternet Kaynakları ve Söyleşiler google scholar
Gözün Gördüğü/Gösterdiği. “Mührü Kırmak Sergisi. Erişim 3 Ocak 2022. https://www.youtube.com/watch?v=n-ZDK1OvcPw. google scholar
Oğuz, Ayşegül ve Merve Erol. “Neriman Polat’la ‘Mührü Kırmak’ Üzerine: Çiçekler ve Çiviler.” Erişim 12 Ocak 2022. https://birartibir.org/cicekler-ve-civiler/. google scholar
Öztürk, Yıldız. “Üşüten Battaniyeler, Dayanıksız Duvarlar.” Erişim 20 Ocak 2022. http://www.sanatatak.com/ view/usuten-battaniyeler-dayaniksiz-duvarlar. google scholar
___________ “Çiçek Yarası Sergisi: Sokaktan Galeriye, Eylemden Estetik Direnişe.” Erişim 18 Ocak 2022. https://catlakzemin.com/cicek-yarasi-sergisi-sokaktan-galeriye-eylemden-estetik-direnise/. google scholar
Polat, Neriman ve Mahmut Wenda Koyuncu. Sergi söyleşisi. İstanbul Merdiven Art Space. 28 Kasım 2018. google scholar
Türkiye İstatistik Kurumu. “Yaşam Memnuniyeti Araştırması, 2021.” Erişim 30 Nisan 2022. https://data.tuik.vgov.tr/Bulten/Index?p=Yasam-Memnuniyeti-Arastirmasi-2021-45832. google scholar
Yücel, Derya. “Çiçek Yarası.” Erişim 18 Ocak 2022. http://kasagaleri.sabanciuniv.edu/tr/portfolio-view/ cicek-yarasi/. google scholar