Güvengenlik Psiko-Eğitim Programının Üniversite Öğrencilerinin Güvengenliklerini Arttırmaya Etkisi

Bu araştırmada güvengenlik düzeyi düşük olan üniversite öğrencilerine yönelik olarak alan uzmanlarınca yeniden gözden geçirilerek revize edilen psiko-eğitim programının katılımcıların güvengenliklerini artırmada etkin bir yöntem olup olmadığına bakılmıştır. Çalışma, ön-test, son-test ve izleme testi yapılarak düzenlenmiştir. Çalışma uygulamanın etkisini karşılaştırmak için kontrol grubunun oluşturulduğu deneysel modeldir. Araştırmanın çalışma grubu, 2017-2018 öğretim yılında Orta Anadolu’da bir üniversitedeki Meslek Yüksek Okulunda öğrenim gören toplam 16 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın deney grubunda 8, kontrol grubunda 8 öğrenci bulunmaktadır. Araştırmaya katılan öğrencilerin seçiminde katılımcıların gönüllülüğü esas alınmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında Voltan-Acar ve Öğretmen (2007)’in güvengenlik düzeyini ölçmek için üniversitede öğrenim görenlere yönelik olarak geliştirdiği Voltan-Acar Kendini Belirleme Ölçeği (Güvengenlik Ölçeği) kullanılmıştır. Deney grubundaki katılımcılar ile kontrol grubundaki katılımcılar arasında güvengenlik düzeyleri açısından farklılık incelenmiştir. Gruplar arası farklılığa bakmak amacıyla farklı gruplar için Mann-Whitney U-testi kullanılmıştır. Aynı grubun kendi içindeki değişimine bakmak için de Wilcoxon işaretli-sıralar tekniği tercih edilmiştir. Çalışmanın sonunda güvengenlik psiko-eğitim programına katılanların güvengenlik düzeylerinde anlamlı bir artış olmuştur. Bu eğitim güvengenlik ve sosyal beceri kazanımı alanında teorik ve uygulamalı çalışmalara ve alan uzmanlarına katkı sağlayacaktır. Ayrıca güvengenlik konusunda yeni araştırmaları da teşvik edecektir.

Anahtar Kelimeler:

Güvengenlik, Psiko-Eğitim, Sosyal Beceri

The Effect of Assertiveness Psychoeducation Program on Increasing the Assertiveness of University Students

This study examined whether or not the psychoeducation program, which was revised by field experts for university students with low assertiveness level, increased participants’ assertiveness. The study was designed using pretest, posttest and follow-up test. In order to compare the effect of the program, the study employed the experimental model in which a control group was formed. The study group consisted of a total of 16 students who were attending a university’s vocational school in Central Anatolia during the academic year of 2017-2018. There were eight students in the experimental group, and eight in the control group. The participants were selected on a volunteer basis. Developed by Voltan-Acar and Öğretmen (2007) to measure the assertiveness levels of university students, Voltan-Acar Assertiveness Inventory was used to collect the study data. The difference between the assertiveness levels of the participants in the experimental and control group was examined. Mann-Whitney U-test was used for different groups to analyze the differences between groups. Wilcoxon signed ranks test was employed to analyze the change within the same group. At the end of the study, there was a significant increase in the assertiveness levels of the participants in the psychoeducation program. This training will contribute to theoretical and practical studies and to field experts in the field of assertiveness and social skills acquisition. It will also encourage future studies on assertiveness.

Keywords:

Assertiveness, Psychoeducation, Social Skill,

PDF

___

Akeren, İ. (2017) Üniversite öğrencilerinde algılanan sosyal destek ve güvengenlik ile psikolojik yardım ihtiyacının incelenmesi. (Yüksek lisans tezi) Eğitim Bilimleri Enstitüsi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum
Alberti, R., & Emmons, M. (2002). Kendinize yatırım yapın, atılganlık (Çev. Katlan, S.), Ankara: HYB Yayıncılık.
Arı, R. (1989). Üniversite öğrencilerinin baskın ben durumları ile bazı özlük niteliklerinin ben durumlarına, atılganlık ve uyum düzeylerine etkisi. Doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Ateş, B. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin algıladıkları sosyal destek ile atılganlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Ateş, B. (2013) İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin atılganlık puanlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1),50-66.
Bishop, S. (2013). Develop your assertiveness. USA: Kogan Page.
Deniz, M. E. (1997). Üniversite öğrencilerinin cinsiyet ve kültürel farklara dayalı atılganlıkları üzerinde bir atılganlık eğitimi denemesi. Yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Güdek, K., (2014) Terapötik iletişim ve sosyal çalışma. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi.
Huey, W. C., Rank, R. C. (1984). Effects of counselor and peer-led group assertive training on black adolescent aggression. Journal of Counseling Psychology, 31(1), 95.
Karahan, T. F. (2005) Bir iletişim ve çatışma çözme beceri eğitimi programı'nın üniversite öğrencilerinin güvengenlik düzeylerine etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2).
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (25. Baskı). Ankara: Nobel Yayın.
Keser, İ. (2013). Atılganlık eğitiminin bedensel engelli ergenlerin beden imajı, benlik saygısı ve kendilerine yönelik tutumları üzerindeki etkinliğinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Kılınç, H. (2011) İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin benlik tasarımlarının atılganlık düzeyi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Morgan. B.. Leung. P. (1980). Effects of assertion training on acceptance of disability by physically disabled university. Journal of Counseling Psychology. 27(2): 209-21.
Öz, S. ve Aysan, F. (2012). Öfke yönetimi eğitiminin okul psikolojik danışmanlarının öfkeyle başa çıkma ve güvengenlik becerilerine etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (6), 52-69.
Özabacı, N. (2006). Çocukların sosyal becerileri ile ebeveynlerin sosyal becerileri arasindaki ilişki üzerine bir araştirma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (1), 163-179.
Pamuk, U. E. (2013) Ortaokul öğrencilerinin atılganlık düzeyi ile akran baskısı arasındaki ilişki ( İstanbul ili Tuzla ilçesi örneği). Yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Parmaksız, İ. , Hamarta, E., (2017) Grup rehberliği çalışması - Sosyal beceri eğitimi ile utangaçlığı yenme. Evin Ofset, Malatya
Rathus, S. A. (1973). A 30-İtem schedule for assessing assertive behavior. Behavior therapy, 4(3), 398-406.
Seçer, İ., Akbaba, S. ve Ay (2014). The effect of group counseling program on 8 th grade students' assertiveness levels. University of Gaziantep Journal of Social Sciences, 13(1).
Tan, S. (2006). Ergenlerde stresle başa çıkma tarzlarının atılganlık düzeyi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Topukçu, H. (1982). Atılganlık eğitiminin ilkokul çocuklarının atılganlık düzeyine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
Ugürol, Y. (2010). Atılganlık Becerilerini geliştirme eğitimi programının ilköğretim 7. Sınıf öğrencilerinin zorbalığa uğrama düzeylerinin azaltılmasına etkisi. YİBO örneği. Doktora tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Uz-Baş, A. (2010). Sınıf-temelli bir sosyal beceri eğitimi programının ilköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin güvengenlik ve saldırganlık düzeyleri üzerindeki etkisi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (2), 731-747.
Uz-Baş, A. (2017). Kişiler arası ilişkiler ve iletişimde güvengenlik. Pegem Atıf İndeksi, 174-194.
Voltan, N. (1980). Rathus atılganlık envanteri geçerlik ve güvenirlik çalışması. Psikoloji Dergisi, 10, 23-25.
Voltan-Acar, N. (2004) Ne kadar farkındayım?- Gestalt terapi. Ankara: Babil Yayınları, 2. Baskı
Voltan-Acar, N. ve Öğretmen, T. (2007). Kendini belirleme (güvengenlik) ölçeği geliştirme çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 3(27), 67-78.
Voltan-Acar, N., Arıcıoğlu, A., Gültekin, F. ve Gençtanırım, D. (2008). Üniversite öğrencilerinin güvengenlik düzeylerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 342-350.
Waksman, S. A. (1984). Assertion training with adolescent. Adolecence, 19 (73), 123-130.
Yatağan, T. (2005). Atılganlık eğitimi programının ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin atılganlık düzeyine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.