HADÎD SÛRESİ: İSMİ VE SÛREDEKİ “DEMİRİN İNZÂLİ” KAVRAMI

Aslında bütün kitaplar bir kitabın anlaşılması için yazılır. O kitap, Allah'ın kitabı Kur'an'dır. Hadîd sûresi 25. ayeti üzerinde yaptığımız bu çalışma da bu amaca hizmet etmek üzere yapılmıştır.Makalemizde önce sûrenin “Hadîd” olarak isimlendirilmesinin çağrıştırdıklarını ele alacak, ardındanda “demirin indirilmesi” ifadesini farklı bir açıdan incelemeye çalışacağız.

The Surah al-Hadid: Name of The Surah and The Concept “Revelation of Iron” in The Surah

All the books are prepared and written in order to serve one purpose, interpretation of holy Quran which is revealed by Allah. This research that we performed on surah Hadid verse 25 of Quran is serving to the same purpose as well. In this article, we considered first what the name “Al-Hadid” associates. Then we searched the phrase “revelation of iron” in a different point of view.

___

  • Abdülbâkî, Muhammed Fuâd, el-Mu’cemü’l-müfehres li elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm, Kahire: Dârü’l-hadîs, 1364/1945.
  • Adevî, Muhammed b. Yûsuf, Himyânü’z-zâd ilâ dâri’l-me‘âd, Maskat: Vizaretü’t- türâsi’l-kavmi ve’s-sekâfe, 1401/1980-1411/1991.
  • Âlûsî, Şihâbuddin Mahmud, Rûhu’l-me‘ânî fî tefsîri’l-Kur’âni’l-azîm ve’s-seb‘i’l-mesânî, Beyrut: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, ts.
  • Ateş, Süleyman, Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri, y.y.: Yeni Ufuklar Neşriyat, 1988.
  • Başaran, Selman, ‚Hadislerin Işığında Sahabe İsimleri‛, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 3, sy. 3, 1991.
  • Bayraklı, Bayraktar, Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur’ân Tefsiri, İstanbul: İşaret/Bayraklı Yayınları, 2001-2007.
  • Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. Hüseyn, el-Câmi‘ li-şu‘abi’l-îmân, Riyad: Mektebetü’r- rüşd, 1423/2003.
  • Bikâî, Burhânüddîn İbrâhîm b. Ömer, Nazmü’d-dürer fî tenâsübi’l-âyâti ve’s-süver, Ka- hire: Dârü’l-kitâbi’l-İslâmî, ts.
  • Bilmen, Ömer Nasuhi, Kur’ân-ı Kerîm’in Türkçe Meâl-i Âlisi ve Tefsiri, İstanbul: Bilmen Basım ve Yayınevi, ts.
  • Bursevî, İsmail Hakkı, Muhtasar Rûhu’l-beyân Tefsiri, İhtisar eden: Muhammed Ali es- Sabûnî, İstanbul: Damla Yayınevi, Yeniden Gözden Geçirilmiş 4. Baskı, 2002.
  • Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl, el-Câmi‘u’s-sahîh, (thk. Ahmed Muham- med Şâkir), Bulak: el-Matbaatü’l-kübra’l-Emîriyye, 1311/1893.
  • Câbirî, Seyf b. Râşid, Esmâü’s-süveri’l-Kur’âniyye delâlât ve işârât, y.y.: ys. 1423/2002.
  • Cevherî, Tantâvî, el-Cevâhir fî tefsîri’l-Kur’âni’l-Kerîm, Mısır: Matbaatü Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 2. Baskı, 1351.
  • Dâmegânî, Hüseyn b. Muhammed, Kâmûsü’l-Kur’ân Islâhu’l-vücûh ve’n-nezâir fi’l- Kur’âni’l-Kerîm, (thk. Abdülazîz Seyyidü’l-Ehl), Beyrut: Dârü’l-ilm li’l- melâyîn, 4. Baskı, 1983.
  • Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdirrahmân, Sünenü’d-Dârimî, (thk. Fevvâz Ahmed Zümerli, Hâlid es-Sebi‘ el-Alemî), Karaçi: Kadîmî kütübhâne, ts.
  • Doğan, D. Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük, İstanbul: Pınar Yayınları, 2005.
  • Duran, Salih Şeref, Hayatın Sesi Fotosentez Mucizesi, İzmir: Altın Burç Yayınları, 2010.
  • Ebû Dâvûd, Süleyman b. el-Eş‘as es-Sicistânî, Sünen-u Ebî Dâvûd, (thk. Şuayb el- Arnaût, Muhammed Kamil Karabelli), Dımaşk: Dârü’r-risâleti’l-âlemiyye, 1430/2009.
  • Ebû Hayyân, Muhammed b. Yûsuf el-Endelüsî, Tefsîrü’l-bahri’l-muhît, (thk. Âdil Ah- med Abdülmevcûd, Ali Muhammed Muavviz), Beyrut: Dârü’l-kütübi’l- ilmiyye, 1413/1993.
  • Ebüssuûd, Muhammed b. Muhammed İmâdî, İrşadü’l-‘akli’s-selîm ilâ mezâya’l- Kur’âni’l-Kerîm, (thk. Abdülkâdir Ahmed Atâ), Riyad: Mektebetü’r-Riyâdi’l- Hadîse, ts.
  • Esed, Muhammed, Kur’ân Mesajı Meal-Tefsir, (trc. Cahit Koytak, Ahmet Ertürk), İs- tanbul: İşaret Yayınları, 6. Baskı, 1425/2004.
  • Fîrûzâbâdî, Mecduddin Muhammed b. Yakub, Besâiru zevi’t-temyîz fî letâifi’l-Kitabi’l- azîz, (thk. Muhammed Ali el-Buhâr), Beyrut: el-Mektebetü’l-İlmiyye, ts.
  • bul: Eda Neşriyat, 1991.
  • Râgıb el-İsfahânî, Ebu’l-Kâsım Hüseyin b. Muhammed, Mu‘cemü müfredâti elfâzi’l- Kur’ân, Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-ilmiyye, 1418/1997.
  • Râzî, Fahruddin Ebû Abdillah Muhammed b. Ömer, Tefsîrü’l-Fahri’r-Râzî: et-Tefsîru’l- kebîr Mefâtîhu’l-ğayb, Beyrut: Dârü’l-fikr, 1401/1981.
  • Saydam, Cemal, ‚Hamsi Aklı‛, Bilim ve Teknik Dergisi, Haziran 1997.
  • Sehâvî, Alemüddin Ali b. Muhammed, Cemâlü’l-kurrâ’ ve kemâlü’l-ikrâ’, (thk. Ali Hü- seyin el-Bevvâb), Mekke: Mektebetü’t-türâs, 1408/1987.
  • Suyûtî, Celâluddîn Abdurrahman, et-Tahbîr fî ilmi’t-tefsîr, (thk. Abdülkadir Ferid), Riyad: Dârü’l-ulûm, 1402/1982. , el-İtkân fî ulûmi’l-Kur’ân, (Ta‘lîk: Mustafa Dîb el-Buğâ), Dımeşk-Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 2. bs., 1427/2006.
  • Şevkânî, Muhammed b. Ali, Fethu’l-kadîr el-câmi‘ beyne fenneyi’r-rivâye ve’d-dirâye min ‘ilmi’t-tefsîr, (thk. Abdurrahman Umeyra), y.y.: Dârü’l-vefâ, 1994.
  • Tabâtabâî, Muhammed Hüseyn b. Muhammed, el-Mîzân fî tefsîri’l-Kur’ân, Kum: Mü- essesetü’l-matbûati’l-İsmâiliyye, 2. bs., 1394/1974.
  • Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr, Tefsîru’t-Taberî Câmi‘u'l-beyân an te’vîli âyi’l- Kur’ân, (thk. Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türkî), Kahire: Dâru hicr, 1422/2001.
  • Tabersî, Ebû Ali el-Fazl b. el-Hasen, Mecma‘u’l-beyân fî tefsîri’l-Kur’ân, Beyrut: Mües- sesetü’l-i‘lâm li’l-matbû‘a, 1415/1995.
  • Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ, el-Câmi‘u’l-kebîr, (thk. Beşşâr Avvâd Ma‘rûf), Beyrut: Dârü’l-garbi’l-İslâmî, 1416/1996.
  • Tûsî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. el-Hasen b. Ali, et-Tibyân fî tefsîri’l-Kur’ân, (thk. Ah- med Habîb Kasîr el-Âmilî), Beyrut: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, ts.
  • Vehbi, Konyalı Mehmed, Ahkâm-ı Kur’âniye (Kur’ân’dan Hayata Yansımalar), (Sa- deleştiren: Muhittin Akgül), İzmir: Yeni Akademi Yayınları, 2006.
  • Yazır, Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’ân Dili, İstanbul: Azim dağıtım, ts.
  • Yıldırım, Suat, Kur’ân-ı Kerîm ve Kur’ân İlimlerine Giriş, İstanbul: Ensar Neşriyat, 4. Baskı, 1996. , Kur’ân-ı Hakîm ve Açıklamalı Meâli, İstanbul: Işık Yayınları, 2002.
  • Zeccâc, Ebû İshâk İbrâhîm b. es-Seri, Me‘âni’l-Kur’ân ve i‘râbühû, (thk. Abdülcelîl Abduh Şelebî), Beyrut: Âlemü’l-kütüb, 1408/1988.
  • Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Mahmud b. Ömer Cârullah, el-Keşşâf an hakâikı gavâmidı’t- tenzîl ve uyûni’l-ekâvîl fî vücûhi’t-te’vîl, (thk. Adil Ahmed Abdülmevcûd-Ali Muhammed Muavviz), Riyad: Mektebetü’l-ubeykân, 1418/1998.
  • Zerkeşî, Bedruddîn Muhammed b. Abdullah, el-Burhân fî ulûmi’l-Kur’ân, (Ta‘lik: Mustafa Abdulkâdir Atâ), Beyrut: Dârü’l-fikr, 1426/2005.
  • Zuhaylî, Vehbe, et-Tefsîru’l-münîr fi’l-‘akîde ve’ş-şerî‘a ve’l-minhec, Beyrut: Dârü’l- fikri’l-mü‘âsır, Beyrut 1411/1991.