İSHALLİ HASTALARDA INTESTINAL COCCIDIAN PARAZİTLERİN KOPRO-PARAZİTOLOJİK YÖNTEMLERLE ARAŞTIRILMASI
Genellikle intestinal yerleşim gösteren coccidia türleri birçok omurgalı ve omurgasız hayvanı enfekte eder. İntestinal coccidian parazitler; normal bireylerde çoğunlukla kendiliğinden iyileşen ishale neden olurken, immunkompromise hastalarda uzun süren ve ölüme sebep olabilen ishale neden olmaktadırlar. Bu çalışma; nativ-lugol yöntemi ile incelenen dışkı numunelerinde gözden kaçabilen veya başka yapılarla karıştırılabilen intestinal coccidian parazitlerin doğru tanısının konulmasında etkin yöntemlerin belirlenmesi amacıyla planlanmıştır. Bu amaçla; koproloji laboratuarına başvuran 350 ishalli hastanın dışkı numuneleri formol etil-asetat sedimantasyonkonsantrasyon yönteminin uygulanmasından önce ve uygulandıktan sonra nativ-lugol ve Kinyoun'un asit-fast boyama yöntemleriyle boyanarak incelenmiştir. Sedimantasyon yöntemi öncesi ve sonrasındaiki hastada (%0.57) nativ-lugol ve Kinyoun'un asit-fast boyama yöntemleriyle Cyclospora spp. ookisti tespit edilirken, Kinyoun'un asit-fast boyama yöntemiyle Cryptosporidium spp. belirlenen iki hastadan birinde sedimantasyon öncesi ookist görülmemiştir. Hiçbir tanı yöntemiyle Isospora spp.' ye rastlanmamıştır. Sedimantasyon-konsantrasyon öncesi ve sonrası uygulanan nativ-lugol ve Kinyoun'un asit-fast yöntemleri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Formol etil-asetat zenginleştirme yönteminin ookistlerin tanınma ihtimalini arttırdığı, Kinyoun'un asit-fast boyama yönteminin de spesifik tanı amacıyla kullanılmasının yararlı olacağı sonucuna varılmıştır.
INVESTIGATION OF INTESTINAL COCCIDIAN PARASITES IN DIARRHOEIC PATIENTS BY COPRO- PARASITOLOGICAL METHODS
Coccidia species are generally localised intestinally and infects many vertebrate and invertebrate animals. Intestinal coccidian parasites cause self-limiting diarrhea in immunocompetent immunocompromised patients which may end up with mortality. The aim of this study was to determine the correct methods for the investigation of intestinal coccidian parasites which are mistaken for other structures or can not be seen during the investigation of native-lugol method in stool samples. For this purpose, stool samples from 350 patients with diarrhea, who had applied to coprology laboratory, were investigated with native lugol and Kinyoun's acid-fast staining methods before and after formalin ethyl-acetate sedimentation. Cyclospora spp. oocysts were detected in two patients (0.57%) with native-lugol and Kinyoun's acid-fast staining methods before and after applying sedimentation. Oocyst was not observed before sedimentation in one of the two patients who were infected with Cryptosporidium spp. which was detected by Kinyoun's acid-fast staining method. Isospora spp. was not detected with any of the diagnostic method. The difference between native-lugol and Kinyoun's acid-fast methods before and after sedimentation was not found to be statistically significant (p>0.05). We concluded that formol ethyl-acetate method increased the possibility of oocysts being recognized and Kinyoun's acid-fast staining method could also be used for specific diagnostic purposes.
___
- Dinçer Ş. Coccidiosis: Tanım, Tarihçe, Taksonomi. Dinçer Ş (ed), Coccidiosis. Türkiye Parazitoloji Der- neği Yayını 2001; No 17, ss 1-8.
- Garcia LS. Diagnostic Medical Parasitology. 5th ed. Washington, D.C. ASM Press; 2007: pp 57. 3. Döşkaya M, Dayangaç N, Kuman HA. Cryptosporidium parvum. T Parazitol Derg 2003; 27: 64-70.
- Çakmak A, Vatansever Z. Coccidiosis'de Tanı. Dinçer Ş (ed), Coccidiosis. Türkiye Parazitoloji Derneği Ya- yını 2001; No 17, ss 127-132.
- Ok ÜZ, Girginkardeşler N, Kilimcioğlu A, ve ark. Dışkı İnceleme Yöntemleri. Özcel MA, Altıntaş N(ed), Para- zit Hastalıklarında Tanı. Türkiye Parazitoloji Derneği Yayını 1997; No 15, ss 1-61.
- Emre Z, Alabay M, Düzgün A, et al. Comparison of staining and concantration techniques for detection of Cryptosporidium oocysts in cattle fecal specimens. T J Vet Animal Sci 1997; 21: 293-296.
- Över U, Söyletir G. İshalle seyreden hastalıklarda Cryptosporidium'un rolü. Flora 1997; 2: 98-104.
- Fındık D, Karabayraktar A. Gaita örneklerinde Cryptosporidium ookistlerinin araştırılması. Türkiye Parazitol Derg 1994; 18: 415-419.
- Otağ F, Aslan G, Emekdaş G, ve ark. Mersin ilinde ilkokul öğrencilerinde Cryptosporidium spp. ookistlerinin araştırılması. Türkiye Parazitol Derg 2007; 31: 17-19
- Atambay M, Daldal N, Çelik T. Malatya'da ishalli dış- kılarda Cryptosporidium spp. araştırılması. Türkiye Parazitol Derg 2003; 27: 12-14.
- Fleming CA, Caron D, Gunn JE, et al. A foodborne outbreak of Cyclospora cayetanensis at a wedding: Clinical features and risk factors of illness Arch Intern Med 1998; 158: 1121-1125
- Büget E, Boral ÖB, Uysal HK, ve ark. Türkiye'de ilk kez belirlenen Cyclospora cayetanensis etkenli diyare olgusu. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2001; 30: 162-165.
- Yazar S, Mıstık S, Yaman O, ve ark. Kayseri'de Cyclospora cayetanensis kaynaklı üç ishal olgusu. Türkiye Parazitoloji Dergisi 2009; 33: 085-088.
- Oğuztürk H, Turtay MG, Ertan C, ve ark. İnönü Üni- versitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı'na baş- vuran ishalli hastalarda bağırsak parazitlerinin de- ğerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi 2010; 2: 8-11.
- Naito T, Mizue S, Misawa S, et al. Cyclospora infection in an immunocompetent patient in Japan. Jpn J Infect Dis 2009; 62: 57-58.
- Sorvillo FJ, Lieb LE, Seidel J, et al. Epidemiology of isosporiosis among persons with acquired immunodeficiency syndrome in Los Angeles county. Am J Trop Med Hyg 1995; 53: 656-659.
- Verdier RI, Fitzgerald DW, Pape JW, et al. Trimethoprim-sulfamethaxazole compared with ciprofloxasin for treatment and prophylaxis of Isospora belli and Cyclospora cayetanensis infection in HIV-infected patients. A randomised, controlled trial Annals of Internal Medicine 2000; 132: 885- 888.
- Töreci K, Büget E. Yurdumuzda ilk defa rastladığımız iki Isospora belli vakası. Istanbul Tıp Fak Mecm 1976; 39: 568-580.
- Yazar S, Tokgöz B, Yaman O, ve ark. Renal transplantlı bir hastada Isospora belli enfeksiyonu. Türkiye Parazitol Derg 2006; 30: 22-24.