Sürgünde Vals: Kenizé Mourad’ın Saraydan Sürgüne adlı romanında sürgün ve kadın

Kenizé Mourad’ın Saraydan Sürgüne (1987) adlı romanı Selma adındaki Osmanlı prensesinin iki dünya savaşı arasında kıtalar, kültürler ve başkentleri kat eden (İstanbul, Beyrut, Badalpour ve Paris) hikayesini konu alır. Selma imparatorlukların çöküşü, milliyetçiliğin yükselişi ve dünya savaşları ile örülmüş sorunlu bir dönemin kilit tarihine tanıklık etmektedir. Selma’nın bu göçebe öyküsü yaşanan felaketlere ışık tutmanın yanı sıra susturulmuş ve bastırılmış farklı kadın deneyimlerine de göndermede bulunmaktadır. Romanda Selma’nın yaşadığı mekânsal değişimler ile içsel benliğinin yaşadığı başkalaşım arasında bir bağlantı bulunmaktadır. Ayrıca, kendini ifade etme aracı olarak dans kavramının varlığı, Selma’nın kimliğinin gelişimini tartışmak için uygun bir noktaya getirmektedir. Bu makale, romanda bir mekân olarak sürgün kavramının ve kadın varlığının ne şekilde temsil edildiğini ve metnin gidiş ve dönüşler arasındaki gezici niteliğinin bu kavramları nasıl dönüştürdüğünü incelemektedir. Bu bağlamda, sürgün, hareket ve dans temalarını yan yana getirerek, anlatının karmaşıklığını farklı bir mercekle analiz etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sürgün, hareket, performatiflik, dans, yazınsal mekân

Waltzes in Exile: Exilic spaces and female presence in Kenizé Mourad’s De la part de la princess morte

Regards from the Dead Princess (1989), Kenizé Mourad’s much acclaimed début novel, tells the story of Selma, an Ottoman princess whose life traverses capitals, cultures and continents – Istanbul, Beirut, Badalpour, and Paris during the interbellum years. Selma bears witness to key turning points in a troubled period, namely the fall of empires, rise of nationalism, and world wars. Her life story provides insight to cataclysmic events, and its retelling in an errant narrative which weaves in female experiences that have been silenced. There is a link between the shifts in places and those her inner self undergoes. Moreover, the presence of dance as a means of self-expression makes an apt point in discussing the development of Selma’s identity. This paper traces the ways in which the novel represents exilic spaces and their female experiencing through focus on displacement and practices of dance. By juxtaposing the themes of exile, movement and dance this paper highlights the complexity of the narrative and the circuitous forms of displacement.

Keywords:

Exile, movement, performativity, dance, literary space,

PDF

___

Ahmed, S. (1999). Home and away. International Journal of Cultural Studies, 2(3), 329-347. Armianu, I. (2012). Kenizé Mourad and early eastern feminism, The Levantine Review, 1(2), 205-215. Butler, J. (1990). Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity. London, England: Routledge. Daniels, J. (2015). The secret history of female muslim empowerment: a conversation with Kenizé Mourad. World Literature Today, 89(3-4), 16-19. Deringil, S. (1998). The Well-Protected Domains: Ideology and the Legitimation of Power in the Ottoman Empire 1876-1909. London: I.B. Tauris. De Ricaumont, J. (1988). De la part de la princesse morte. Revue Des Deux Mondes, 156-158 Dreyer, E & McDowall, E. (2012) Imagining the flâneur as a woman, Communicatio, 38:1, 30-44 Keyman, E. F. (2007). Modernity, secularism and Islam: the case of Turkey.” Theory Culture Society (24): 215-234. La Rocca F. (2017). A theoretical approach of the flâneur and the sensitive perception of the metropolis. Sociétés, 135(1), 9-17 Lionnet, F. (1991). Autobiographical voices: Race, Gender, Self-Portraiture. Ithaca: Cornell University Press. Mourad, K. (1987). De la part de la princesse morte. Paris: Robert Laffont (Le Livret de Poche) Mourad, K. (1989). Regards from the dead princess. London, Sydney, Auckland: Muller Mourad, K. (2000). Le jardin de Badalpour. Paris: Fayard. Peters, J.D. (1999). Exile, nomadism, and diaspora: the stakes of mobility in the western canon. Home, Exile, Homeland, ed. Hamid Naficy, London: Routledge, 17-45. Roy, S. (2010). Temple and dam, fez and hat: the secular roots of religious politics in India and Turkey. Commonwealth & Comparative Politics (48.2), 148-172. Sedgewick, E.K (1990). Epistemology of the Closet. Oakland, CA: University of California Press. Seyhan, A. (2001) Writing Outside the Nation. Princeton, N.J. and Oxford: Princeton University Press. Yerasimos, S. (1992). Istanbul 1914-1923 Demeures Ottomanes de Turquie. Ed. Stefanos Yerasimos. Paris: Albin Michel.