Hümanizm ve din kavşağında edebiyat

Bu çalışma, hümanizm, din ve edebiyatın arasındaki ilişkiyi edebiyatı merkeze konumlandırarak ortaya koyma amacına matuftur. Günümüzde tarihten felsefeye ve sosyal bilimlerin diğer alanlarına kadar çok disiplinli bir bakış açısıyla yapılan incelemelere konu olan edebiyatın, bu iki alanın tam ortasında yer aldığı görülmektedir. Bir uygulama örneği olarak edebi incelemelerin günümüzde daha çok seküler niteliğinden ötürü hümanist bir perspektiften ele alınmalarına karşın, tarihsel olarak on dokuzuncu yüzyıla kadar egemen bakış açısının dini karakterde olduğu da bilinmektedir. Günümüzde seküler hümanizmin daha çok gündemde olduğu, bir gerçeğe tekabül ediyor olsa da, olumsuz çağrışımlarından ötürü daha fazla dışlamalara maruz bırakılan dini bakış açılarının toplu olmaktan çok bireysel bir ilgi nesnesi olarak kaldığı ve akademide özellikle her hangi bir şekilde dini veya dini olduğu izlenimi uyandıran bir bakış açısının kasıtlı olarak gözlerden kaçırıldığı da bir gerçektir. Dolayısıyla edebiyatın ve onun hikaye, roman, biyografi gibi alt türlerini nesnel bir şekilde anlamak ve incelemek için onun sadece bir bakış açısının ürünü olmadığı, dahası olmak zorunda olmadığını idrak etmeye gereksinim duyarız. Çünkü edebiyat her şeyden önce insanlardan meydan gelen bir toplumun kültürel dünyasının muhtemelen en iyi yansımasını bulduğu bir alandır. İnsanı ve kültürünü anlama çabası edebiyatın, dinin dışında bir anlam dünyasına sahip olabileceği ne denli geçerli bir önerme ise, aynı şekilde dini bir alanın varlığının ifadesi olarak incelemeye konu olabilmesi de o denli kabul edilebilir. Hümanizm, din ve edebiyat üçlüsünün arasındaki ilişkinin ele alındığı bu çalışma iki ana bölüm ve sonuç kısımlarından oluşmaktadır. Birinci bölümde, konunun alt yapısı verilmektedir ve ona ilişkin kuramsal tartışmaların yer almaktadır. İkinci bölümde ise bu ilişkilerin en iyi ifadesini ve uygulamasını bulduğu George Eliot’ın Middlemarch ve Silas Marner adlı romanlarının ayrıntılı tahlilleri yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Hümanizm, edebiyat, din, sekülerizm

Literature at the crossroad of humanism and religion

This study aims to reveal the relationship between humanism, religion and literature by positioning literature in the center. Nowadays, literature, which is subject to examinations made from a multidisciplinary point of view, from history to philosophy and other areas of social sciences, appears to be at the center of these two fields. Although, as an example of practice, literary studies are dealt with from a humanist perspective due to their more secular nature, it is historically known that the dominant perspective until the nineteenth century is of religious character. Today, although secular humanism corresponds to a reality in which it is more on the agenda, it is seen that religious perspectives, which are subjected to more exclusion due to negative connotations, remain as an individual object of attention rather than social, and that the view of the academy is particularly religious or religious. it is a fact that it has been deliberately abducted from the eyes. Therefore, we need to realize that literature and its objective to understand and study the sub-genres such as story, novel and biography does not have to be more than just a point of view. Because literature is first and foremost an area where people from the cultural world is probably the best reflection of the cultural world. An attempt to understand human and culture can be accepted as such a valid proposition that literature may have a world of meaning other than religion, and that it can be examined as an expression of the existence of a religious space. This study, which deals with the relationship between humanism, religion and literature, consists of two main sections and conclusion parts. In the first part, the theoretical background of the subject and relevant discussions are given. In the second part, detailed analysis of the novels of Middlemarch and Silas Marner by George in which the best expression and application of these relations are found.

Keywords:

Humanism, literature, religion, secularism,

PDF

___

Bonaparte, F., (1991) “Carrying the Word of the Lord to the Gentiles: Silas Marner and the Translation of Scripture into a Secular Text,” Religion and Literature 23. 2, 39-60, 39. Blackham, H. J., Hepburn, R., Martin, K., & Nott, K. (1965). Objections to humanism. Copson, A., & Grayling, A. C. (Eds.). (2015). The Wiley Blackwell handbook of humanism. John Wiley & Sons. Dolin, T., (2005). George Eliot. Oxford: OUP. Eliot, G., (2000). Middlemarch. Norton Critical Edition. Eliot, G., (1996). Silas Marner. Edited by Terence Cave. Oxford: OUP. Fanon, F., Sartre, J. P., & Farrington, C. (1963). The wretched of the earth (Vol. 36). New York: Grove Press. Faulkner, P. (1975). Humanism and The English Novel. Elek/Pemberton, 1975 Fowler, J. D. (1999). Humanism: Beliefs and practices. Sussex Academic Press. Hardy, T. (2017) [1922]. Late Lyrics and Earlier with many other verses. The Floating Press. Haight, G.(ed.) (1954) The George Eliot Letters, New Haven. Heidegger, M. (2013). Hümanizm üzerine. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu. İnalcık, H. (2013). Rönesans Avrupası. İstanbul: İş Bankası Yayınları. JanMohamed, A. R. (1984). Humanism and minority literature: Toward a definition of counter-hegemonic discourse. Boundary 2, 281-299 Kierkegaard S. ( 1971) [1843]. Either/Or. (Vol. 1). Trans. David F. Swenson and Lillian Marvin Swenson. Princeton: Princeton University Press. Lawrence, D. H., & Lawrence, D. H. (1985). Study of Thomas Hardy and other essays (Vol. 8). Cambridge University Press. Miller, R. B. (1981). Black American literature and humanism. Neill, A., (2008) “The Primitive Mind of Silas Marner,” ELH 75, 4, . Nietzsche, F. (1980). Twilight of the Idols and the Anti-Christ. Translated by R. J. Hollingdale. London: Penguin Books, 1990, 80-81. Norman, R. (2004). On Humanism. Routledge. Orwell, G. (1957). Inside the whale and other essays. Penguin. Poirier, R. (1987). Modernism and its difficulties. The Renewal of Literature: Emersonian Reflections, 95-113. Radakrishnan, R. (2007). Edward Said's literary humanism. Cultural Critique, 13-42. Said, E. W. (2004). Humanism and democratic criticism. Columbia University Press. Said, E. W. (2012). Culture and imperialism. Vintage. Siddiqi, Y. (2005). Edward Said, Humanism, and Secular Criticism. Alif: Journal of Comparative Poetics, 65-88. Svalgic, Martin J. . “Religion in the Novels of George Eliot,” in A Century of George Eliot Criticism. Ed. Gordon S. Haight. Boston: Houghton Mifflin Co, 1965, 285-94, 285-86.) Taylor, C., (2007). A Secular Age. Harvard University Press. Thomte, R. (2009). Kierkegaard's philosophy of religion. Wipf and Stock Publishers. Tolstoy L. (1940) [1882]. A Confession. Trans. Aylmer Maude. London:Oxford University Press. Wallerstein, I. (1997). Eurocentrism and its avatars: The dilemmas of social science. Sociological bulletin, 46(1), 21-39. Watt, I., (1957). The Rise of the Novel. University of California Press. Zhang, Liang, and Lingqin Zeng (2013). "A Moral World without God-On the Religion of Humanity of George Eliot in Silas Marner." Theory & Practice in Language Studies 3.3.