Türkiye’de Müsnedler Üzerine Yapılan Çalışmalarla İlgili Bibliyografik Bir İnceleme

Hadis kitapları genellikle konularına göre veya râvi esaslı olarak tasnif edilmişlerdir. Müsnedler, bunlardan râvi esaslı sistemin bir türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu türün ortaya çıkmasındaki en önemli etken; başlangıçta hadis eserlerinin, Hz. Peygamber’in (sas)  hadislerinin yanında Sahâbe ve Tâbiûn görüşlerine de yer vermesidir. Hz. Peygamber’e ait olanı diğerlerinden ayırmak isteyen bazı muhaddisler, sadece Hz. Peygamber’in (sas)  hadislerini içeren kitaplar yazmaya başlayarak müsned türünün ortaya çıkmasına öncülük etmişlerdir. Bu türün ilk örneği Tayâlisi’nin (ö.204/819) Müsned’i olarak kabul edilirken, en meşhur örneği Ahmed b. Hanbel’in (ö.241/855) Müsned’idir. Ülkemizde de müsnedlerle ilgili birtakım çalışmalar yapılmıştır. Bu makalede,  müsnedlerle ilgili olarak ülkemizde yapılan çalışmalar incelenerek, onların tanıtımı ve bazı örnekler üzerinden içerik değerlendirmesi yapılacaktır.

A BIBLIOGRAPHIC STUDY ABOUT THE STUDIES ON MUSNADS IN TURKEY

Hadith books are often classified according to their topics or narrators. Musnad books are the types of narrator-based system. The most significant factor in emergence of this type is that initial hadith books gave place to the views of sahaba (companions) and tâbiûn (followers) of Prohet Muhammad (sas) in addition to his hadiths. Several muhaddithun (traditionists) who want to seperate the hadiths of The Prophet from other words, pioneered the emergence of the Musnad type by writing books that only contained the hadiths of Prophet Muhammad (sas). The first example of this type is Musnad of Tayâlisî and the most well-known one is Musnad of Ahmed b. Hanbel. Several studies have been carried out on musnads in our country. The goal of this paper is to analyze, introduce and evaluate these studies.

___

  • Abdurraûf, Muhammed. “Ahmed b. Hanbel’in (ö.241/855) Müsned’i”. Çev. Mücteba Uğur. Diyanet Dergisi 1, (Ocak-Şubat 1975): 21-33. Akhmetov, Zhumabek. eş Şâşi (ö.335/946) ve Müsned’i. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2011. Demil, Emine. “Ebû Dâvud et Tayâlisî’nin (ö.204/819 ) Müsned’i ve Rivayet Uslûbu” . Toplum Bilimleri Dergisi 9 (17) (Ocak, 2015): 399-424. Dölek, Adem. İshâk b. Râhûye (ö.238/853) ve Hadis İlmindeki Yeri. İstanbul: Beka Yayınları, 2005. Evgin, Abdulkadir. Buhari’nin Hocası Abdullah b. Zübeyr el Humeydî (ö.219/834) ve Müsned’i. Ankara: İlahiyat Yayınları, 2004. Işık, Mükremin. Ebû Dâvud et Tayâlisî (ö.204/819 ) ve Müsned’i. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, 2008. Karabulut, Fuat. “Şâfiî’nin Risalesi ile Humeydî’nin Müsned’indeki Rivayetlerin Ortak Kaynakları Bağlamında Değerlendirilmesi”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (2012): 105-129. Kuzudişli, Bekir. “Müsnedleri Dışında Zikredilen Sahâbîler Bağlamında Ahmed b. Hanbel’in (ö.241/855 ) Müsned’i: Ebu Hureyre Örneği-”. Hadis Tetkikleri Dergisi 2 (2010): 69-95. Opus, Bahadır. Ahmed b. Hanbel’in (ö.241/855) Müsned’ine Yönelik Tenkitlerin Değerlendirmesi. Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi, 2016. Tababatai, S. Kazım. “Ahmed’in Müsned’inde Şia’nın Yansımaları”. Misbah Dergisi 5 (2013): 57-75. Tüfekçioğlu, Zekeriya. Hadis Edebiyatında Müsnedler (Hicri İlk Üç Asır). Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, 2012. Yardım, Ali. “Kuzâî (ö.454/1062) ve Müsnedü’ş-Şihâb’ı”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4 (1987): 285-348. Yardım, Ali. Hadis I-II. 2. Baskı. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Matbaası, 1992. Yardım, Ali. Şihâbü’l-Ahbâr Tercümesi. 2. Baskı. İstanbul: Damla Yayınevi, 2007. Yermakov, V. Dmitri. “Ahmed b. Hanbel’in Müsned’inde Yönetici ve Toplum”. Çev. Kudret Artikbaev. Dini Araştırmalar Dergisi 45 (Temmuz - Aralık 2014): 188-193. Yıldız, Aytekin. Zeyd b. Ali (ö.122/739) ve Müsned’i. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2004. Yücel, Ahmet. Hadis Tarihi.17. Baskı. İstanbul: İFAV Yayınları, 2014.