Kriz Yönetiminde Reform

Kriz ve kriz yönetimi sosyal bilimlerin diğer alanlarında olduğu gibi kamu yönetimi alanında da son yıllarda önemi gittikçe artan çalışma alanlarından biridir. Özellikle 1999 Marmara Depremi’nden sonra afet odaklı kriz yönetimi çalışmalarında bir artış olmuş ve kamu yönetimi alanında da kriz yönetimi örgütlenme ve işleyiş boyutlarıyla ele alınmaya başlanmıştır. Bu çalışmaların ortak özelliği kriz olgusunun insan eliyle olmayan doğal afetlerle sınırlı olarak kabul edilmesi ve bu alanın yönetiminin de bu bakış açısıyla sınırlandırılarak afet yönetimi bağlamında değerlendirilmesidir. Oysa kriz, hem doğal olaylardan hem de bizzat insanlar tarafından meydana gelebilmektedir. Bir başka deyişle kriz denilince sadece doğal afetler anlaşılmamalıdır. Ekonomik, toplumsal ve siyasal gelişmelerin yarattığı doğal olmayan afetler de bir kriz halidir. Bu bakış açısıyla uluslararası ve ulusal terör olaylarının yaratmış olduğu güvenlik odaklı sorunlar da önemli bir kriz unsurudurlar. Bu çalışmanın temel tezi ve alan yazındaki diğer çalışmalardan farkı da işte bu noktada ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada kriz, insan eliyle olan ya da olmayan doğal ya da yapay beklenmedik, istenmeyen, ani ve olumsuz olaylar olarak ele alınmakta ve bu olayların kriz olarak yorumlanabilmesi için ekonomik ve toplumsal hayatta önemli tehditler oluşturması aranmaktadır. Kriz kavramını afet odaklı dar çerçevesinden sıyıran bu çalışmada kriz yönetimine de bu tanımlama çerçevesinde yaklaşılmakta ve ekonomik, toplumsal ve siyasal krizleri kucaklayabilecek geniş perspektifli bir kriz yönetim yapısı ve işleyişi önerilmektedir. Çalışmanın kamu yönetimi açısından ilginç sayılabilecek bir özelliği daha bu noktada ortaya çıkmakta ve benimsemiş oldukları farklı hükümet sistemlerine göre seçilmiş ülke örnekleri kriz yönetimi çerçevesinde karşılaştırmalı bir perspektifle incelenerek Türk kamu yönetimi için önerilerde bulunulmaya çalışılmaktadır.

Reform in Crisis Management

The crisis and the crisis administration is one of the areas of increasing importance in public administration in recent years as well as in other areas of social sciences. There has been an increase in disaster-oriented crisis administration studies, especially after the 1999 Marmara Earthquake and the crisis administration has been tried to be dealt with in terms of organization and operation in the field of public administration. The common feature of these studies is to deal with the crisis phenomenon limited to natural disasters without human hand and the administration of this area is also limited in this perspective and evaluated in the context of disaster administration. However, the crisis can occur both by natural events and by people themselves. In other words the crises are also created by human or the natural disasters should not be understood when the crisis is called. The unnatural disasters created by economic, social and political developments are also a crisis. Security-oriented problems created by international and national terrorist incidents are also an important element of crisis. The main thesis of this paper and its differences from the other studies in the literature are emerging at this point. In this study, the crisis is considered as natural or artificial (by human or non-human), unexpected, unwanted, sudden adverse events and they must pose significant threats to economic and social life in order to interpret these events as crises. In this study, the crisis administration is also approached within the framework of this definition and a wide-ranging crisis administration structure and operation that embraces economic, social and political crises is recommended. There is another interesting feature of the study in terms of public administration: The examples of selected countries according to the different governmental systems they have adopted are examined from a comparative perspective within the framework of crisis administration and suggestions are made for Turkish public administration.

___

  • Akdağ, E. (2002). Mali Yapı ve Denetim Boyutlarıyla Afet Yönetimi. Araştırma/İnceleme/ Çeviri Dizisi: 20, Ankara: Sayıştay Yayın Dışişleri Müdürlüğü Yayınları
  • Augustine, N.R. (1995). Managing the Crisis You Tried to Prevent. Harvard Business Review. Boston: HBR
  • Aykaç, B. (2001). Kamu yönetiminde kriz ve kriz yönetimi, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 123-132.
  • Başbakanlık kriz yönetim merkezi yönetmeliği, (RGT: 09.01.1997, 22872)
  • Boin, A., (2004). Lessons From Crisis Research. Managing Crises in The Twenty-First Century, (Ed.) B. W. Dayton, (165-194). International Studies Review, 6.
  • Dayton W. Bruce (2009). Crisis Management. Moynihan Institute of Global Affairs, Syracuse University Prepared for the International Encyclopedia of Peace Oxford University Press.
  • Demirtaş, H. ve Güneş H., (2002). Kriz. Eğitim Yönetimi ve Denetimi Sözlüğü, Ankara: Anı Yayıncılık, s. 97-98.
  • Doktor. C (2007) “ Strategic Crisis Management:Trends And Concepts” Center For Security Studies (November 2007), Vol.2 No.23,1-3.
  • Fink, S. (1986). Crisis management: Planning for the inevitable. New York, NY: American Management Association.
  • Genç, F. N. (2017). Türkiye’de Askeri Müdahaleler ve Kriz Yönetimi. Electronic Turkish Studies, 12(16), 219-240.
  • Glaesser, D. (2006). Crisis management in the tourism industry. Oxford, UK: Routledge.
  • Göksu, T. (2011). Kamuda Kriz Yönetimi ve Türkiye’de Kriz Yönetimi Teşkilatlanması. Türk İdare Dergisi 459, 37–64.
  • Hermann, F. Charles. (1969). “International Crisis as a Situational Variable” ,In International Politics and Foreign Policy, edited by James Rosenau. New York: Free Press.Vol.2, 409-421.
  • Korkmazyürek, H., Basım, H. N. (2009). İş modeli ve kriz yönetimi. Ankara: Siyasal Kitapevi, s.14.
  • Lægreid, P., & Rykkja, L. H. (Eds.). (2018). Societal Security and Crisis Management: Governance Capacity and Legitimacy. Springer.
  • Manchin, J. (2014). Overview of crisisrooms. Crisisrooms: Towards a global network. Pawlak, P., ve AndreaRicci, ed. CrisisRooms: Towards a Global Network? Fransa: EU Institute for Security Studies, 179-186.
  • Nakip, M., Akdoğan, A., Çelik, A., Uzay Ş. ve İlkay, M.S. (2001). Kriz. Açıklamalı işletme Terimleri Sözlüğü, Literatür Yayıncılık, İstanbul, s. 115.
  • Ritchie, B. W., Bentley, G., Koruth, T., & Wang, J. (2011). Proactive crisis planning: Lessons for the accommodation industry. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 11(3), 367-386.
  • Smith, D.G. (2006). Introduction to Crisis and Emergency Risk Communication. Presented in The Central Colorado Area Health Education Center Conference held in Ft. Collins in May 2006.
  • Tekin, Ö. F. (2016). Kriz Yönetimi ve Kamu Yönetimi İçin Önemi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 18(2), 119-135.
  • Yılmaz, A. Y., Bozkurt, Y. B., & Akdeniz, U. B. Kurumsal Yapı ve İşleyişiyle ABD’de Kriz Yönetimi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 59-72.
  • Yılmaz, S. ve Gül, H.(2017) The Center of Crisis Management and Situation Room. International Relations and Diplomacy 6, no. 11. doi: International Relations and Diplomacy, (December 2017), Vol. 5, No. 12, 742-752.
  • URL 1: https://www.msb.se/en/About-MSB/Crisis-Management-in-Sweden/ sitesinden 7 Mart 2019 tarihinde erişilmiştir.