Bilişsel Esneklik, İki Dillilik ve Üstbilişsel Kararlar Arasındaki Bağlantılar

Bu araştırmada, çocuklarda iki dilli ya da tek dilli oluşun bilişsel esneklik düzeyi üzerindeki etkisinde üstbilişsel kararlardan öğrenme kararının doğruluğunun düzenleyici rolü araştırılmıştır. Araştırmaya 45 - 77 ay arası 75 iki dilli, 75 tek dilli çocuk katılmıştır. Öğrenme kararlarının doğruluğu, araştırmacıların hazırladığı resim kartları ile; bilişsel esneklik, Boyut Değiştirerek Kart Eşleme göreviyle ve çocukların Türkçe alıcı dil becerileri, TİFALDİ-AD testiyle değerlendirilmiştir. İki dillilere Ermenice alıcı dil becerilerini değerlendirmek için Peabody Resim Kelime Testi’nin Ermenice versiyonu uygulanmıştır. Eşit düzeyde iki dilliler, eşit olmayan düzeyde iki dilliler ve tek dilliler arasında bilişsel esneklik düzeyleri ve öğrenme kararların doğruluğu açısından anlamlı farklılaşma olduğu, iki dillilerin (eşit düzeyde olan-olmayan) bilişsel esneklik düzeyi ve öğrenme kararların doğruluğu açısından tek dillilerden yüksek performans gösterdikleri bulunmuştur. İki ya da tek dilli olmanın bilişsel esneklik üzerindeki etkisinde öğrenme kararlarının düzenleyici rolünün incelenmesi için çoklu hiyerarşik doğrusal düzenleyici regresyon analizleri uygulanmıştır. Bulgular, öğrenme kararlarının doğruluğunun iki ya da tek dilli oluş ve bilişsel esneklik arasındaki ilişkide düzenleyici etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Bilişsel esneklik düzeyine ilişkin ilk aşama puanları ile iki dilli ya da tek dilli oluş arasındaki ilişkide öğrenme kararlarının doğruluğunun düzenleyici rolü incelendiğinde öğrenme kararlarının doğruluğu düşük olan iki dilli grubun katılımcılarının tek dilli gruba kıyasla bilişsel esnekliklerinin daha yüksek olduğu gözlenirken, öğrenme kararlarının doğruluğunun yüksek olduğu iki dilli grup ile tek dilli grup arasında bilişsel esneklik düzeyi açısından anlamlı bir farklılaşma olmadığı gözlenmiştir. Bilişsel esneklik düzeyine ilişkin ikinci aşama puanları ile iki dilli ya da tek dilli oluş arasındaki ilişkide öğrenme kararlarının doğruluğu incelendiğinde öğrenme kararlarının doğruluğunun hem yüksek hem de düşük olduğu gruplarda iki dillilerin tek dilli gruba kıyasla bilişsel esneklik düzeyinin daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Bulgular temsilsel yeniden tanımlama açıklaması doğrultusunda tartışılmış ve iki dillilerin sahip olduğu yüksek temsil becerileri sayesinde gerçekleştirdikleri görevin gereklilikleri değiştiğinde esnek biçimde yeni duruma geçiş yapabilmelerinin mümkün olduğu şeklinde yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İki dillilik, bilişsel esneklik, üsbilişsel kararlar, öğrenme kararları

Relations Among Cognitive Flexibility, Bilingualism, and Metacognitive Judgments

The purpose of this study is to investigate the moderator role of judgements of learning (JOL), which is one of the metacognitive judgements, over the effects of being monolingual or bilingual on children’s cognitive flexibility. A total of 75 bilingual and 75 monolingual children aged between 45 and 77 months committed to the study. Accuracy of JOL was evalauted by picture cards prepared by the researchers, cognitive flexibility was evaluated by DCCS tasks, and Turkish receptive language abilities were evaluated through TIFALDI-AD. A translated version of PPVT into Armenian was administered to bilinguals for evaluating their Armenian language abilities. A significant difference was found among equal bilinguals, non-equal bilinguals, and monolinguals in their cognitive flexibility levels and their accuracy of judgments of learning (JOL). Bilingual groups were found to perform higher in cognitive flexibility and accuracy of JOL when compared to monolingual groups. A multiple hierarchical regression was applied to investigate the moderator role of JOL in terms of what effects being bilingual or monolingual have on cognitive flexibility. Findings indicate that accuracy of JOL has a moderate effect in the relationship between cognitive flexibility and whether one is bilingual or monolingual. When the moderator role of the accuracy of JOL in the relationship between first stage scores of cognitive flexibility and being bilingual or monolingual was examined, it was observed that the participants of the bilingual group with a low accuracy of JOL had higher cognitive flexibility compared to the monolingual group, whereas there was no significant difference in cognitive flexibility level between the bilingual group with a higher accuracy of JOL and the monolingual group. When the moderator role of the accuracy of JOL in the relationship between the second stage scores of cognitive flexibility and being bilingual or monolingual was examined, it was observed that cognitive flexibility of the bilinguals was higher when compared to monolinguals in both groups with higher and lower accuracy of JOL. Findings were discussed relative to a representational redefinition explanation.

Keywords:

Bilingualism, cognitive flexibility, metacognitive judgments, judgments of learning (JOL),

PDF

___

Adesope, O. O., Lavin, T., Thompson, T., & Ungerleider, C. (2010). A systematic review and meta-analysis of the cognitive correlates of bilingualism. Review of Educational Research, 80(2), 207–245.
Baron, R. M., & Kenny, D. A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173–1182.
Beran, M. J., Brandl, J. L., Perner, J., & Proust, J. (2012). On the nature, evolution, development, and epistemology of metacognition: introductory thoughts. In M. J. Beran, J. Brandl, J. Pernerve & J. Proust (Eds.), Foundations of metacognition (pp 1–18). Oxford, UK: Oxford University Press.
Bialystok, E. (2005). Consequences of bilingualism for cognitive development. In J. F. Kroll & A. M. B. De Groot (Eds.), Handbook of bilingualism: Psycholinguistic approaches (pp. 417–432). New York, NY: Oxford University Press.
Bialystok, E., & Viswanathan, M. (2009). Components of executive control with advantages for bilingual children in two cultures. Cognition, 112(3), 494–500.
Bialystok, E., Barac, R., Blaye, A., & Poulin-Dubois, D. (2010). Word mapping and executive functioning in young monolingual and bilingual children. Journal of Cognition and Development, 11(4), 485–508.
Bialystok, E., Luk, G., Peets, K. F., & Yang, S. (2010). Receptive vocabulary differences in monolingual and bilingual children. Bilingualism: Language and Cognition, 13(4), 525–531.
Bialystok, E., & Martin, M. M. (2004). Attention and inhibition in bilingual children: Evidence from the dimensional change card sort task. Developmental Science, 7(3), 325–339.
Bialystok, E., Craik, F. I., Green, D. W., & Gollan, T. H. (2009). Bilingual minds. Psychological Science in the Public Interest, 10(3), 89–129.
Bialystok, E. (1999). Cognitive complexity and attentional control in the bilingual mind. Child Development, 70(3), 636–644.
Calero-Breckheimer, A., & Goetz, E. T. (1993). Reading strategies of biliterate children for English and Spanish texts. Reading Psychology: An International Quarterly, 14(3), 177–204.
Cultice, J. C., Somerville, S. C., & Wellman, H. M. (1983). Preschoolers’ memory monitoring: Feeling-of-knowing judgments. Child Development, 54, 1480–1486.
Deak, G. O. (2003). The development of cognitive flexibility and language abilities. Advances in Child Development and Behavior, 31, 273–328.
Dunlosky, J., & Metcalfe, J. (2009). Metacognition. California, CA: Sage Publications.
Dunn, L. M. (1959). Manual: Peabody picture vocabulary test. Nashville, TN: American Guidance Service.
Flavell, J. H. (1971). First discussant’s comments: What is memory development the development of? Human Development, 14(4), 272–278.
Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. American Psychologist, 34(10), 906–911.
Hacker, D. J., Bol, L., Horgan, D. D., & Rakow, E. A. (2000). Test prediction and performance in a classroom context. Journal of Educational Psychology, 92(1), 160–170.
Hakuta, K. (1986). Cognitive development of bilingual children. Retrieved from https://web.stanford.edu/~hakuta/Publications/(1986)%20-%20COGNITIVE%20DEVEulpMENT%20OF%20BILINGUAL%20CHILDREN.pdf
Hamers, J. F., & Blanc, M. H. A. (2000). Bilinguality and bilingualism. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Jiménez, R. T., García, G. E., & Pearson, P. D. (1996). The reading strategies of bilingual Latina/o students who are successful English readers: Opportunities and obstacles. Reading Research Quarterly, 31(1), 90–112.
Kazak Berument, S. ve Gül Güven, A. (2010). TİFALDİ: Türkçe ifade edici ve alıcı dil testi. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
Kloo, D., & Perner, J. (2003). Training transfer between card sorting and false belief understanding: Helping children apply conflicting descriptions. Child Development, 74(6), 1823–1839.
Lambert, W. E. (1955). Measurement of the linguistic dominance of bilinguals. The Journal of Abnormal and Aocial Psychology, 50(2), 197–200.
Mackey, W. F. (2001). The description of bilingualism. In L. Wei (Ed.), The bilingualism reader (pp. 22–51). New York, NY: Routledge.
Nelson, T. O., & Narens, L. (1990). Metamemory: A theoretical framework and new findings. The Psychology of Learning and Motivation, 26, 125–173.
Nelson, T. O., & Narens, L. (1996). Why investigate metacognition. In J. Metcalfe & A. P. Shimamura (Eds.), Metacognition: Knowing about knowing (ss. 1–25). Cambridge, UK: The MIT Press.
Nietfeld, J. L., Cao, L., & Osborne, J. W. (2005). Metacognitive monitoring accuracy and student performance in the postsecondary classroom. The Journal of Experimental Educational,74 (1), 7–28.
Nietfeld, J. L., & Schraw, G. (2002). The effect of knowledge and strategy training on monitoring accuracy. The Journal of Educational Research, 95(3), 131–142.
Öner, N. (2006). Türkiye’de kullanılan psikolojik testlerden örnekler: Bir başvuru kaynağı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.
Özgüven, İ. E. (1994). Psikolojik testler. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yeni Doğuş Matbası.
Perner, J., Stummer, S., Sprung, M., & Doherty, M. (2002). Theory of mind finds its Piagetian perspective: Why alternative naming comes with understanding belief. Cognitive Development, 17(3–4), 1451–1472.
Prior, A., & MacWhinney, B. (2010). A bilingual advantage in task switching. Bilingualism: Language and Cognition, 13(2), 253–262.
Ransdell, S., Barbier, M. L., & Niit, T. (2006). Metacognitions about language skill and working memory among monolingual and bilingual college students: When does multilingualism matter? International Journal of Bilingual Education and Bilingualism, 9(6), 728–741.
Schneider, W., Visé, M., Lockl, K., & Nelson, T. O. (2000). Developmental trends in children’s memory monitoring: Evidence from a judgment-of-learning task. Cognitive Development, 15(2), 115–134.
Tekcan, A. İ. ve Göz, İ. (2005). Türkçe kelime normları. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
Uzundağ, B. A. ve Küntay, A. C. (2016). İki dillilik gelişen zihni farklı şekillendirir mi? Ç. Aydın, T. Göksun, A.C. Küntay ve D. Tahiroğlu (Ed.), Aklın çocuk hali: Zihin gelişimi araştırmaları içinde (s. 40–65). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
Zelazo, P. D. (2006). The Dimensional Change Card Sort (DCCS): A method of assessing executive function in children. Nature Protocols, 1(1), 297–301.
Zelazo, P. D., & Frye, D. (1997). Cognitive complexity and control: A theory of the development of deliberate reasoning and intentional action. In M. Stamenov (Ed.), Language structure, discourse and the access to consciousness (pp. 113–153). Philadelphia, PA: John Benjamins.