Kırsal Yerleşmelerde Yaşam Kalitesinin Ölçülmesi İçin Bir Yöntem Önerisi: Bursa Köylerinden Örnekler

Tarım devrimiyle yerleşik hayata geçen insan toplulukları günü-müzün kırsal yerleşmelerinin çekirdeğini oluşturmaktadır. Günü-müzde değişen tarım politikaları ile köylerdeki temel ekonomik faaliyet olan tarım zayıflamış, köyler dönüşüm sürecine girmiştir. Bunun sonucunda sosyal, mekansal ve organizasyonel birçok so-run kırsal alanlarda yaşam kalitesini etkilemiştir. Bu çalışmada kır-sal alanlarda yaşam kalitesinin ölçülmesi amacıyla yaşam kalitesini etkileyen parametreler üzerinden bir değerlendirme yaklaşımı ortaya konulmaktadır. Geliştirilen yöntem çerçevesinde yaşam kalitesini ölçmek amacıyla Bursa’da seçilen üç köyün profilleri çıkarılmış, seçilen parametreler, sonuçlar karşılaştırmalı olarak incelenmiş kırsal alanlarda yaşam kalitesini yükseltilmesi amacıyla öneriler geliştirilmiştir.

A Methodology Proposal to Measure the Quality of Life in Rural Settlements: Example Villages of Bursa

With the agricultural revolution, communities which settled in agricultural land is the core of rural settlements. Today, agri-culture, which is the main economic activity in the villages, has weakened with the changing agricultural policies and the villages have entered a transformation process. As a result, many social, spatial and organizational problems have affected the quality of life in rural areas. In order to measure the quality of life in this study, an evaluation approach is presented through parameters affecting the quality of life in rural areas. Within the framework of the proposed method, three villages in Bursa have been pro-filed in order to measure the quality of life. Parameters and com-parative results were then developed in order to improve the quality of life in rural areas.

___

  • Akgün, A.A & Türkoğlu, H, (2013).Bursa Kırsalının Yapısı, İhtiyaçları ve Geleceği. 2030 Yılı 1/100.000 Bursa İl Çevre Düzeni Planı Çalışmaları
  • Andelman, R., Board, R., Carman, L., Cummins, R., Ferriss, A., Friedman, P., et al. (1998). Quality of life definition and terminology: A discussion document from the International Society of Quality of Life Studies, (Monograph). Blacksburg: International Society of Quality of Life Studies. Andelman ve diğ, 1998;
  • Aydemir, E. (2010). Yöresel Mimarinin Ve Kırsal Dokunun Korunması: Artvin. Şavşat Balıklı Mahallesi Örneği (Doctoral dissertation, Fen Bilimleri Enstitüsü).
  • Berger Schmitt- _R ve Jankowitsch B (1999) Systems of Social Indicators and Social Reporting: The State of the Art (Eu Reporting Working Paper _No:1, Subproject _European System of Social Indicators._Mannheim Centre for Survey Research and Methodology (ZUMA) Social Indicators Department _
  • Bursa Büyükşehir Belediyesi, Alan Başkanlığı, 2013. Bursa ve Cumalıkızık 2013-2018 Yönetim Planı. Erişim tarihi: 08.11.2017
  • Bursa Büyükşehir Belediyesi, İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı, 2013, Cumalıkızık Köyü Kentsel Ve Doğal Sit Alanları 1/1000 Ölçekli Koruma Amaçlı İmar Planı Revizyonu Araştırma Raporu
  • Bursa Büyükşehir Belediyesi, İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı, 2013. 2030 Yılı 1/100.000 Bursa İl Çevre Düzeni Planı / Bursa Kırsalının Yapısı İhtiyaçları ve Geleceği’ Raporu
  • Campbell, A., Converse, P. E., & Rodgers, W. L. (1976). The quality of American life: Perceptions, evaluations, and satisfactions. Russell Sage Foundation.
  • Carta, M. G., Aguglia, E., Caraci, F., Dell'Osso, L., Di Sciascio, G., Drago, F., Del Giudice,
  • E., Faravelli, C., Hardoy, M. C., Lecca, M. E., Moro, M. F., Calò, S., Casacchia, M.
  • Angermeyer, M. C. & Balestrieri, M. (2012). Quality of Life and Urban / Rural Living:
  • Preliminary Results of a Community Survey in Italy. Clinical Practice and Epidemiology in Mental Health 8, 169–174. DOI: 10.2174/1745017901208010169.
  • Cummins, R. (1998). Quality of life definition and terminology. web pages: www. cob. vt. edu/market/isquols/bibres. htm (The International Society for Quality-of-Life Studies, Blackburg, Virginia).
  • Çelik, Z. (2005). Planlı Dönemde Türkiye’deki Kırsal Kalkınma Politika ve Uygulamaları Üzerine Bir Değerlendirme. Planlama Dergisi, 2, 61-71.
  • D’Agostini, L. R. & Fantini, A. C. (2008). Quality of Life and Quality of Living Conditions in
  • Rural Areas: Distinctively Perceived and Quantitatively Distinguished. Social Indicators Research, 89(3), 487–499. DOI: 10.1007/s11205-008-9245-4.
  • Dissart, J. C., & Deller, S. C. (2000). Quality of life in the planning literature. Journal of Planning Literature, 15(1), 135-161.
  • DPT (2006) Dokuzuncu Kalkınma Planı.
  • Erbey D. E. ve diğerleri (2009) _Kırsa Sit Alanları Kalkınma ve Koruma Karşıtlığı Bağlamında _Yalıköy Örneği 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 33. Kollokyumu Kentleri Korumak Savunmak Bildiriler Kitabı 249-292, TMMOB Şehir Plancıları Odası Antalya _
  • Erdem, M. (2012). Kırsal Yerleşim Peyzaj Kimlik Özelliklerinin Tespiti, Korunması Ve Geliştirilmesine Yönelik Değerlendirme Matrisi Önerisi (Doktora Tezi, İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü).
  • Geray, C. (1985). Türkiye'de Köysel Yerleşme Düzeni. Köy Sosyolojisi Okuma Kitabı, Istanbul - 1985.
  • Gottlieb, P. D. (1994). Amenities as an economic development tool: is there enough evidence?. Economic development quarterly, 8(3), 270-285.
  • Gstrein, M., Mateeva, L., Rodiga-Laßnig, P., Abbott, P. & Wallace, C. (2017). European
  • Quality of Life Survey 016: Quality of Life, quality of public services, and quality of society Luxembourg: Publication Office of the European Union. DOI: 10.2806/37653.
  • Gülçubuk, B., Yıldırak, N., Kızılaslan, N., Özer, D., Kan, M., & Kepoğlu, A. (2010). Kırsal KalkınmaYaklaşımları ve Politika Değişimleri. Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi. Ankara: TMMOB, Ziraat Mühendisleri Odası, 1227-1243.
  • Hagerty, M., Cummins, R., Ferriss, A., Land, K., Michalos, A., Peterson, M., Sharpe, A.,
  • Sirgy J. & Vogel, J. (2001). Quality of Life Indexes for National Policy: Review and Agenda for Research. Social Indicators Research 55(1), 1–96. DOI: 10.1023/A:101081131.
  • Howie, J. 2019. http://eurohealthnet-magazine.eu/talking-place-a-public health-conversation-for-everyone/ Erişim tarihi: 10.01.2020
  • Kalkınma Bakanlığı, (2013). Onuncu Kalkınma Planı
  • Kayıkçı, S. (2005). Kitabiyat: Ha-Joon Chang, Kalkınma Reçetelerinin Gerçek Yüzü. Mülkiye Dergisi, 29(248), 117-119
  • Keleş, R. (1998). Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi, Ankara, 2010
  • Küçükoğul, S. (2018). Kırsal Yerleşmelerde Tasarım Rehberi - Süreç Ve Değerlendirmeler – Bursa Örneği. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi
  • Labrianidis, L., & Sykas, T. (2009). Migrants, economic mobility and socioeconomic change in rural areas: The case of Greece. European urban and regional studies, 16(3), 237-256.
  • Marans, R. W. (2003). Understanding environmental quality through quality of life studies: the 2001 DAS and its use of subjective and objective indicators. Landscape and Urban Planning, 65(1-2), 73-83.
  • Marans, R. W., & Stimson, R. (2011). An overview of quality of urban life. In Investigating quality of urban life (pp. 1-29). Springer, Dordrecht. McCrea, R., Shyy, T. K., & Stimson, R. (2006). What is the strength of the link between objective and subjective indicators of urban quality of life?. Applied research in quality of life, 1(1), 79-96. 120
  • Noll, H. H. (2002). Towards a European system of social indicators: Theoretical framework and system architecture. Social indicators research, 58(1-3), 47-87.
  • Nordenfelt, L. (1993). Quality of life, health and happiness. Avebury.
  • Salihoğlu, T. (2016). Kentsel Yaşam Kalitesinin Yükseltilmesinde Boş Zaman Aktivitelerinin Rolü: İstanbul Örneği (Doctoral dissertation, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul).
  • T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 2015. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi (2014-2020) - Kırsal Kalkınma Planı. erişim tarihi: 06.06.2017
  • T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 2015. Kırsal Kalkınma Eylem Planı 2015-2018. erişim tarihi: 06.06.2017
  • Türkiye İstatistik Kurumu, TUIK, 2017. http://www.tuik.gov.tr/Start.do. erişim tarihi: 01.01.2017-01.11.2017
  • Türkoğlu, H. (2015). Sustainable development and quality of urban life. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 202, 10-14.
  • Walzer, N. (Ed.). (1996). Community strategic visioning programs. Greenwood Publishing Group.
  • Vaishar A., Vidovićová L & Figueiredo E, 2018. "Quality of Rural Life. Editorial 16 June 2018," European Countryside, Sciendo, vol. 10(2), 180-190,
  • Vaz, T., Morgan, E. J., & Nijkamp, P. (Eds.). (2006). The new European rurality: strategies for small firms. Ashgate Publishing, Ltd.
  • Yenigül, S. B. (2017). Kırsal Kalkınma Politikalarında Yeni Yaklaşımlar ve Bu Yaklaşımların Türkiye’nin Kırsal Kalkınma Politikalarına Etkisi. Planlama Dergisi, 27(1), 16-25.
  • Erişim Adresi-1 erişim tarihi: 30.09.2017
  • Erişim Adresi-2 < http://www.bursa.bel.tr/> erişim tarihi: 30.09.2017
  • Erişim Adresi-3 < http://www.bursakulturturizm.gov.tr/TR,94930/keles. html > erişim tarihi: 30.09.2017
  • Erişim Adresi-4 < http://bursayikesfet.com/WebSite/Display. aspx?MyContentID=54> erişim tarihi: 30.09.2017
  • Erişim Adresi-5 < http://www.keles.bel.tr/> erişim tarihi: 06.10.2017
  • Erişim Adresi-6 < http://www.keles.gov.tr > erişim tarihi: 06.10.2017
  • Erişim Adresi-7 < http://www.yildirim.bel.tr > erişim tarihi: 06.10.2017
  • Erişim Adresi-8 < hayalcigezgin.blogspot.com.tr > erişim tarihi: 08.11.2017
  • Erişim Adresi-9 < http://iznik.gov.tr > erişim tarihi: 08.11.2017
  • Erişim Adresi-10 < http://www.iznik.bel.tr > erişim tarihi: 08.11.2017
  • Erişim Adresi-11 < http://www.kulturportali.gov.tr > erişim tarihi: 08.11.2017
PLANLAMA-Cover
  • ISSN: 1300-7319
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1986
  • Yayıncı: TMMOB Şehir Plancıları Odası