Kadına Yönelik Şiddetin, Şiddeti Uygulayan ve Mekân Bağlamında İncelenmesi: Katledilmiş Kadınlar Örneği

Kadına yönelik şiddet edimi bio-psikososyal süreçlerle açıklanmaya çalışılsa da, hala çözümü bulunamamış en önemli evrensel sorunlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Toplumsal cinsiyet düzeninin erkeği kadınlardan üstün tuttuğu toplumlarda şiddet, hem toplumsal cinsiyet eşitsizliğini devam ettirmekte hem de erkek iktidarının sürmesini sağlamaktadır. Türkiye, ataerkil toplum olmanın tüm olgularını sunan bir coğrafya olarak yıldan yıla artan kadına yönelik şiddet ve katledilme olaylarına tanıklık etmektedir. Kamuoyundan gelen baskılar ve yükselen kadın hareketinin etkisiyle Türkiye 1985 yılında Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Kaldırılması Sözleşmesi (CEDAW)’ni imzalamıştır. Bu sözleşmeyi takip eden yıllarda, uluslararası hukukta kadına karşı şiddet ve aile içi şiddet konusunda yaptırım gücü olan, bağlayıcı ve bağımsız bir denetim mekanizması kurulmasına yer verilen ilk sözleşme niteliği taşıyan Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi 2011’de İstanbul’da imzalanmıştır. Bu sözleşme tarihinden bu yana meydana gelen şiddet olayları incelendiğinde, kadınlar; kocaları, babaları, sevgilileri, eski kocaları, kardeşleri gibi birçok fail tarafından evlerinde; tarla, arazi gibi kırsal mekânlarda; otel, kafe, restoran, sokak gibi kamusal mekânlarda; adliye, hastane, belediye gibi kamu kuruluşlarında şiddetin birçok türüyle karşı karşıya geldikleri görülmektedir. Peki, kadınlar en çok hangi mekânlarda ve kim tarafından şiddete uğramakta, daha da ötesi, katledilmektedir? Bu sorudan hareketle hazırlanan çalışmada, Türkiye’nin ilk imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi sonrasında, basının iki ulusal gazetesinde, kadına yönelik yer alan cinayet haberlerinden yola çıkarak, kadınların en çok eşleri tarafından ve en güvenli yer olması beklenen özel mekânda yani evlerinde katledildikleri görülmüştür.

Investigation of Violence Against Women in the Context of Enforcer and Place: Example of Murdered Women

Although the act of violence against women is tried to be explained by bio-psychosocial processes, it still appears as one of the most important universal problems that could not be found any solution. In societies where the gender order prevails men over women, violence both maintains gender inequality and maintains male power. Turkey as a geography offers all cases being patriarchal society, has witnessed increasing violence and murder of women for the event from year to year. Pressure from the public and the rising women's movement against In 1985, Turkey was signed the convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women (CEDAW). In the following years of this Convention, in 2011 the European Council Convention on the Prevention and Combating of Violence against Women and Prevention of Domestic Violence, which is the first agreement in international law to establish a binding and independent control mechanism which has the power to enforce violence against women and domestic violence was signed in Istanbul. When the violent incidents that have occurred since the date of this Convention are examined, women have faced with the violence many perpetrators such as their husbands, fathers, lovers, ex-husbands, siblings; in different areas such as rural areas; public places such as hotels, cafes, restaurants, streets; It is seen that they face many kinds of violence in public institutions such as courthouses, hospitals and municipalities. So, in which venues and by whom are women most often subjected to violence and, moreover, they are slaughtered? The study, prepared in light of this question, Turkey's first post-signatory is the Istanbul Convention, then in two national newspapers, based on their Located murder news for women is that women by their most wives and safest places to be expected special place that it is seen that massacred in their homes.

PDF

___

Akkaş, İ. ve Uyanık, Z. (2016). Kadına Yönelik Şiddet. Nevşehir Hacı Bektaş Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1): 32-42.
Aktaş, G. (2017). Kadınların Kent Yaşamında Karşılaştığı Sorunlara İlişkin Bir Alan Çalışması: Denizli Örneği. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Güz (27): 85-114.
Alkan, A. (Ed.) (2009). Cins Cins Mekân. İstanbul: Varlık Yayınları.
Altınay, A. G. ve Arat, Y. (2007). Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet. İstanbul. Erişim Tarihi 17 Şubat 2020 http://kasaum.ankara.edu. tr/files/2013/11/Ay%C5%9Fe-G%C3%BCl-Alt%C4%B1nay-Ye%C5%9Fim-Arat-turkiyede_kadina_yonelik_siddet_2007.pdf
Arendt, H. (2014). Şiddet Üzerine (8. Baskı). Bülent Peker (Çev.). İstanbul: İletişim.
Arendt, H. (2016). İnsanlık Durumu (8. Baskı). Bahadır Sina Şener (Çev.). İstanbul: İletişim.
Aytaç, Ö. (2007). Kent Mekânlarının Sosyo-Kültürel Coğrafyası. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2): 199-226.
Dişsiz, M. ve Hotun Şahin, N. (2008). Evrensel Bir Kadın Sağlığı Sorunu: Kadına Yönelik Şiddet. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 1(1): 50-58.
Dündar, S. ve Demiray, E. (2016). Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddetin Ulusal Gazetelerin İnternet Sitelerinde Yer Alışı. Istanbul Journal of Innovation in Education, 2(2): 71-103.
Erdönmez, M.E. ve Akı, A. (2005). Açık Kamusal Kent Mekânlarının Toplum İlişkilerindeki Etkileri. Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi e-Dergisi, 1(1): 67-87. https://www.journalagent.com/megaron/pdfs/ MEGARON-21939-ARTICLE-ERDONMEZ.pdf
Gazioğlu, E. (2013). Kadın Cinayetleri: Kavramsallaştırma ve Sorunlu Yaklaşımlar. Sosyal Politika Çalışmaları, 13 (7): 89-99.
Görgün Baran, A., Sarıtaş, C. T. ve Şahin Kütük, B. (2017). Medyada Kadına Yönelik Şiddet Haberlerinin İçerik ve Sunum Açısından Analizi: Beyazgazete.Com Örneği. Sosyoloji Konferansları, 55 (2017-1): 107-132.
Güleç Solak, S. (2014). Mekân-Kimlik Etkileşimi ve Kentsel Mekândaki Tezahürleri. (Doktora Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü (2009). Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması Özet Rapor. Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü
Halıcı, C. (2007). Gazete Haberlerinde Kadına Yönelik Şiddet: Posta ve Takvim Gazetelerinde Kadına Yönelik Şiddet Haberleri Üzerine Bir Araştırma. (Doktora tezi). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Hamel, C. ve Debauche, A. (der.) (2013). Violences contre les femmes. Nouvelles Questions Féministes, 32(1): 1-9.
Hanmer, J. (2012 [1977]). Violence et contrôle social des femmes. In Questions
Harvey, D. (2003). Sosyal Adalet ve Şehir. Mehmet Moralı (Çev.). İstanbul:Metis.
Féministes, 1977-1980, Syllepse: 94-115, Paris.
Kadının İnsan Hakları- Yeni Çözümler Derneği, KİHEP Grup Yönlendiricisi El Kitabı
Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Komitesi Genel Tavsiye Kararları 1986-2013. Erişim Tarihi 12 Haziran 2019 http://www.ceidizleme.org/ ekutuphaneresim/dosya/292_1.pdf
Lacombe, D. (2012). Visibilité et occultation des violences masculines envers les femmes au Nicaragua (1979-1996). Dans Problèmes d'Amérique latine, 2 (84): 13-39
Lacombe, D. (2018). Légiférer sur les « violences de genre » tout en préservant l’ordre patriarcal. L’exemple du Nicaragua (1990-2017). Droit et société, 2 (99): 287-303.
Lefèbvre, H. (2014 [1974]). Mekânın Üretimi. Işık Ergüden (Çev.). İstanbul: Sel.
Lordoğlu, C. (2018). İstanbul’da Bekâr Kadın Olmak. İstanbul: İletişim.
Mackenzie, S. (2002). Kentte Kadınlar. Ayten Alkan ve Bülent Duru (Der. ve Çev.), 20. Yüzyıl Kenti içinde (s.249-283). Ankara: İmge Yayınevi.
MOR ÇATI (2019). Türkiye’de Kadınların Yasal Kazanımları. Erişim Tarihi 8 Haziran 2019,
https://www.morcati.org.tr/tr/8-mor-cati-kadin-siginagi-vakfi/462-turkiyede-kadinlarin-yasal-kazanimlari
NTV (2009). Kadın Cinayetleri Yüzde 1400 Artış Gösterdi. Erişim Tarihi 28 Mayıs 2019, https://www.ntv.com.tr/yasam/kadin-cinayetleri-yuzde-1400-artis-gosterdi,8pIlUWARJ06jRXMTfN8T1A
Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1):323-343.
Sargın, A. (2010-2012). Kamu Kurumları ve Kadın Sivil Toplum Örgütleri İçin Kadına Yönelik Şiddet İle Mücadele ve Şiddete Uğrayan Kadınlara Destek Mekanizması. Kadın ve Kadın STK’larının Güçlendirilmesi Projesi. Erişim Tarihi 23 Ocak 2020, https://www.gapcatom.org/wp/content/uploads/2014/09/siddet_kitapcik.pdf
Spınellı, B. (2011). Femicide and Feminicide In Europe. Gender-Motivated Killings of Women as a Result of Intimate Partner Violence, United Nations (UN) Expert Group Meeting on gendermotivated killings, New York.
Strange, C. (2003). Masculinities, Intimate Femicide and the Death Penalty in Australia, 1890-1920. British Journal of Criminology, 43: 310-339.
Sutherland, G. (2019). Mediated representations of violence against women in the mainstream news in Australia. Sutherland et al. BMC Public Health, 19(502): 1-8. Erişim Tarihi 14 Haziran 2019, https://doi.org/10.1186/ s12889-019-6793-2
TBMM, Kadınlara Karşı Şiddetin Ortadan Kaldırılmasına Dair Bildirge. Erişim Tarihi 8 Haziran 2019, https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/kefe/ belge/uluslararasi_belgeler/kadina_karsi_siddet/,
TBMM, Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu. Erişim Tarihi 11 Haziran 2019, https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/kefe/docs/pekin.pdf
Tuncer, S. (2015). Dışarı Çıkmak: Özelden Kamusala Feminist Bir Saha Hikâyesi. Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 2(2): 30-58. Erişim Tarihi 19 Haziran 2019, https://doi. org/10.17572/mj2015.2.3058
Yüceşahin, M. M. (2016). Toplumsal Cinsiyet ve Mekânın Karşılıklı İlişkisi: Patriyarkanın Sosyal Mekânı Örgütleyişine Dair Bir Tartışma. Kadın/ Woman 2000, 17(1): 73-101.
Yetim, D. ve Şahin, E. M. (2009). Aile Hekimliğinde Kadına Yönelik Şiddete Yaklaşım. Aile Hekimliği Dergisi, 2(2): 48-53.