Osmanlılarda İlk Yerel Manevî Oluşum: Hacı Bayram Velî ve Bayramiyye Ekolünün Anadolu'ya Etkisi

Bu çalışma, Hacı Bayram Velînin hayatı ile Hacı Bayram Velînin ve Bayramiyye ekolünün Anadoluya etkisini anlatmaktadır. Onun hayatı çalışmanın başında özet olarak verilmiştir. Daha sonra Hacı Bayram Velînin yetiştirdiği halifeler, tarikatın Anadoluda yaygınlaşması ve Bayramiyye tekkelerinin bulunduğu yerler hakkında bilgi verilmiştir. Ardından Hacı Bayram Velî ve Bayramiyye ekolünün Anadoluya sosyal, kültürel, siyasi ve ilmi yönden etkilerine temas edilmiştir.

First Local Spiritual Foundation in the Ottomans: The Effect of Hacı Bayram Velî and the Bayramiyye Order on Anatolia

This study examines the life of Hacı Bayram Velî and the impact of him, and the Bayramiyye doctrine in Anatolia. In so doing, the study first gives a short summary of his life at the beginning. Then, it focuses not only upon the methods by which Hacı Bayram Velî taught the caliphs but also upon the view of how his sect became widespread, together with the Bayramiyye places. Finally, the study explores social, cultural, political and scientific impacts of Hacı Bayram Velî and the Bayramiyye doctrine in Anatolia.

___

AYNÎ, Mehmed Ali, Hacı Bayram Velî, İstanbul 1343.

AZAMAT, Nihat, Hacı Bayrâm-ı Velî, DİA, c. XIV, Đstanbul 1996.

BAYRAMOĞLU, Fuat-AZAMAT, Nihat, Bayramiyye, DĐA, c. V, Đstanbul 1992.

BAYRAMOĞLU, Fuat, Hacı Bayram-ı Velî, Yaşamı, Soyu, Vakfı, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1983.

BURSALI, Mehmed Tahir, Hacı Bayram-ı Velî, İstanbul 1341.

CEBECİOĞLU, Ethem, Hacı Bayram Velî ve Tasavvuf Anlayışı, Altındağ Belediyesi Kültür Yayınları, Ankara 2002.

ERAYDIN, Selçuk, Tasavvuf ve Tarikatlar, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, İstanbul 1994.

EŞREFOĞLU Rumî, Müzekkin-nüfûs, Divan Yayınları, İstanbul 1976.

HARÎRÎZÂDE Kemaleddin, Tibyânu vesâilil-hakâik fî selâsilit-tarâik, Süleymaniye Kütüphanesi, Fatih Bölümü, no: 430-432, İstanbul.

KILIÇ, Cevdet, Hacı Bayram Velîde İnsanın Ontolojik Varlığı ve Olgunlaşması Süreci, Tasavvuf Đlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, S.16, Ankara 2006, s. 41-63.

LAMĐÎ Çelebî, Nefehâtül-üns Tercümesi, İstanbul 1289.

MEHMED MECDÎ Efendi, Terceme-i Şakâyık-ı Numâniyye, İstanbul 1269.

ÖNEY, Gönül, Ankarada Türk Devri Yapıları, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1971.

ÖZKÖSE, Kadir, Hacı Bayram Velî ve Yaşadığı Döneme Tesiri, Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi, S.12, Ankara 2004, s. 53-72.

SARI ABDULLAH Efendi, Semerâtül-fuâd fîl-mebdei vel-meâd, İstanbul 1288.

VASSÂF, Hüseyin, Sefîne-i Evliyâ-yı Ebrâr fî Şerh-i Esmâr-ı Esrâr, Süleymaniye Kütüphanesi, Yazma Bağışlar Bölümü, no: 2307-2309, İstanbul.

VİCDANÎ, Sadık, Tomâr-ı Turûk-u Aliyye - Tarîkatler ve Silsileleri, haz. İrfan Gündüz, Enderun Kitabevi, İstanbul 1995.

YILMAZ, Hasan Kamil, Aziz Mahmud Hüdâyî ve Celvetiyye Tarikatı, Erkam Yayınları, Ankara 1990.