İş Güvenliğinde Fiziksel Risk Etmenlerinin Tespitinde İş Etüdü Tekniğinin Kullanımı-Bir Tekstil İşletmesi Örneği

Bu çalışmada iş etüdü tekniğinin iş sağlığı ve güvenliğinde gürültü, aydınlatma, sıcaklık ve bağıl nem fiziksel risk etmenlerinin analizinde kullanımı araştırılmıştır. İş etüdü çalışmaları ve fiziksel risk etmenleri ölçümleri için uygulamalı araştırma Çukurova/Türkiye bölgesinde faaliyette bulunan büyük ölçekli bir tekstil fabrikasının boya terbiye işletmesinde gerçekleştirilmiştir. İşletmedeki tüm üretim süreci, faaliyetler, doğrudan ve rastgele tekrarlı gözlem yoluyla, iş sağlığı ve güvenliği risk faktörlerini içeren geliştirilen iş etüdü formlarına kaydedilmiştir. Tüm faaliyetler, fiziksel risk etmenleri ve iş etüdü tekniği ile birlikte değerlendirilmiştir. İş sağlığı ve güvenliği kapsamında boya terbiye işletmesindeki riskler iş etüdü tekniği yardımıyla tespit edilebilmiştir. Boya terbiye işletmesinin özellikle sıcaklık ve nem yönünden yüksek risk içerdiği görülmüştür. İşletmede gereksiz düzeyde yüksek aydınlatma düzeyi bulunmuştur. Enerji verimliliği için aydınlatma seviyesinin azaltılması önerilmiştir. Bu çalışma ile riskler ortaya konurken verimlilik çıktıları da değerlendirebilmiş ve İş Etüdü tekniğinin iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarında kullanılabileceği gösterilmiştir.

The Using of Work Study Method in The Determination of Physical Risk Factors in Occupational Safety-A Textile Dyeing-Finishing Plant

In this study, the use of work study technique in the analysis of physical risk factors of noise, lighting, temperature and relative humidity in occupational health and safety was investigated. Applied research for work study studies and physical risk factors measurements was carried out in the dye-finishing plant of a large-scale textile factory operating in the Çukurova/Turkey region. The entire production process and activities in the enterprise were recorded in the developed work study forms, which included occupational health and safety risk factors, through direct and random repeated observation. All activities were evaluated together with physical risk factors and work study technique. Within the scope of occupational health and safety, the risks in the paint finishing business could be determined with the help of the work study technique. It has been observed that the paint finishing business has a high risk especially in terms of temperature and humidity. Unnecessarily high lighting level was found in the enterprise. For energy efficiency, it is recommended to reduce the lighting level. With this study, while the risks were revealed, the productivity outputs were also evaluated and it was shown that the Work Study technique could be used in occupational health and safety studies.

___

  • Akal, Z., 2004. İş Etüdü. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara, Yayın No: 29.
  • Camkurt, M.Z., 2007. İşyeri Çalışma Sistemi ve İşyeri Fiziksel Faktörlerinin İş Kazaları Üzerindeki Etkisi. TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt 20, Sayı 6.
  • Dedeler, H., 2008. Bir İşletmede İşyeri Fiziksel Risk Etmenlerinin Çalışanların Sağlına Olan Etkisinin Saptanması Ve Değerlendirilmesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
  • Kabakulak, T., 2019. Bir Tekstil İşletmesinde Risk Değerlendirme Uygulaması: 5x5 Matris ve HAZOP. Karaelmas İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, Sayfa 97 – 111.
  • Karaoğlan, S., 2019. Tekstil Sektöründe İş Sağlığı Ve Güvenliği Uygulamaları., Esenyurt Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İş Sağlığı Ve Güvenliği Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Sabır, E.C., 2019. İş Sağlığı ve Güvenliği. Çukurova Üniversitesi, ÇİSAM Merkez Yayını, Bölüm 5.
  • Sönmez, A., Arslan, A.R., Asal, Ö., Akdere, B., 2009. Ankara’da Mobilya Sektöründe Faaliyet Gösteren Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerde Fiziksel Çevre Koşullarından Ortam Faktörlerinin Değerlendirilmesi. Politeknik Dergisi, Cilt:12, Sayı: 2, Sayfa 127-135.