Karbon Monoksit Zehirlenmelerine Yaklaşım

Karbon monoksit (CO) renksiz, kokusuz, tatsız, irritan olmayan bir gazdır. CO, karbon kaynaklı yakıtların tam ola- rak yanmaması sonucu ortaya çıkar. Ayrıca ciltten kolayca absorbe olarak invivo CO oluşumuna neden olan metilenklorür zehirlenmesinde de görülür. Ülkemizde özellikle kış aylarında CO zehirlenmesi meydana gelmektedir. Bacatemizliğinin düzenli yapılmaması, rüzgarlı havalarda mevcut yakıtın tam yanmaması nedeniyle soba kullanımınabağlı CO zehirlenmesi meydana gelmektedir. Ayrıca yeterince havalandırılmayan kapalı ortamlarda gazlı ısıtıcılarınkullanılması ve banyoda gaz çıkışını sağlayan uygun baca sistemi olmadan kullanılan şofben de CO zehirlenmesineneden olmaktadır. CO ile intihar girişimi çok nadir olarak görülse bile bu gibi durumlarda eş zamanlı olarak başka birilaç alımı olabileceği akılda tutulmalıdır. Yoğun sigara içenlerde kan karboksi - hemoglobin (COHb) düzeyi %10 değerine kadar ulaşabilmektedir. Mortalite,COHb düzeyinin %50 ve daha üzeri değerlere ulaşması durumunda kaçınılmaz hale gelir. COHb düzeyi ile klinikdurumun ciddiyeti arasında zayıf bir korelasyon vardır ve maruziyet süresi daha önemlidir. Prognozun en iyi belirteciolarak hipotansiyon kullanılabilir. Ancak erken tanı konması ve oksijen ile tedaviye hemen başlamak sağ kalımlarıartıracaktır. CO zehirlenmesi özellikle kış aylarında çok sık görülmekte ve maalesef ölümlere neden olmaktadır. Belki basit önlemlerle bu zehirlenmelerin ve de ölümlerin önüne geçmek mümkün olabileceğinden böyle bir derleme yapılmaya değer görülmüştür.

Approach to Carbon Monoxide Intoxication

Carbon monoxide (CO) is a colorless, odorless, and tasteless non-irritant gas. CO is produced by the incompleteoxidation of carbon-containing compounds. It is also observed in methylene chloride poisoning that is easily ab- sorbed from the skin, resulting in in vivo CO production. In Turkey, CO intoxication often occurs during winter. COintoxications in Turkey usually occur as a consequence of incomplete combustion of the fuel used in the stoves onwindy days and in relation to not performing regular chimney cleaning. In addition, the use of heaters in the enclosedspaces with inadequate ventilation and the use of water heaters in the bathrooms without a proper gas outlet also leadto CO intoxication. Suicide attempts by CO poisoning are extremely rare, but even if this is the case, the possibilityof concurrent drug ingestion should be taken into consideration. The blood carboxy-hemoglobin (COHb) levels may increase up to 10% in heavy smokers. The death is inevitable ifthe COHb level reaches beyond 50%. There is a weak correlation between COHb levels and the severity of the clini- cal picture, but exposure time is a more significant parameter. Hypotension can be used as the best predictor of prog- nosis. Nevertheless, early diagnosis and early institution of oxygen therapy will increase the number of survivors. CO intoxication particularly occurs in winters, and unfortunately results in deaths. The present review is valuablesince it can be possible to prevent toxicities and related deaths by taking simple measures.

PDF

___

1. Irwin RS, Rippe JM. Irwin ve Rippe nin Yoğun Bakım Tıbbı. Altıncı Baskı. Çeviri Editörleri: Melek Tulunay, Handan Cuhruk. Güneş Tıp Kitapevleri: Ankara;2014:Cilt1:756 -758.
2. Doğan NÖ, Aksel G, Güler S, Bildik F, Derinöz O, Demircan A. Carbon Monoxide Poisoning: from the Perspective of Ten Years and 2417 Cases. JAEM 2012; 11: 157-60.
3. Arıcı Akgün A, Demir O, Özdemir D, Ünverir P, Tunçok Y. Acil servise başvuran karbonmonoksit maruz kalımları: On dört yıllık analiz. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi Cilt 24, Sayı 1, (Ocak) 2010, S: 25 32.
4. G Oliu at al. Carbon monoxide poisoning: pathophysiologic prin- ciples underlying good treatment .Emergencias 2010; 22: 451-459.
5. Harper A, Croft-Baker J. Carbon monoxide poisoning: unde- tected by both patients and their doctors. Age Ageing. 2004 Mar;33(2):105-9.
6. Kandiş H, Katırcı Y, Karapolat BS. Karbonmonoksit Zehirlenme- si. Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2009; 11(3):54-60.
7. Albert RK, Slutsky AS, Ranier VM, TAkala J, Torees A. Klinik Yoğun Bakım. Birinci Baskı. Çeviri Editörleri: Kutay Akpir, Sim- ru Tuğrul. İstanbul Tıp Kitapevi: İstanbul:2009;679-683. 8. Malley WJ. Klinik Kan Gazları: Değerlendirme ve Girişim. İkinci Baskı. Çeviri Editörü: Yalım Dikmen. Nobel Tıp Kitapevleri: İs- tanbul; 2010: 181-182.
9. Choi IS. Carbon Monoxide Poisoning: Systemic Manifestations and Complications.J Korean Med Sci. 2001 Jun; 16(3):253-61.
10. Koehler RC, Traystman RJ. Cerebrovascular effects of carbon mo- noxide. Antioxid Redox Signal. 2002 Apr;4(2):279-90.
11. Özensoy A, Heper G. Karbon Monoksit Zehirlenmesi. AİBÜ İzzet Baysal Tıp Dergisi 2009:Cilt 4. Sayı 2: 54-59.
12. Cetin M, Ornek E, Murat SN, Cetin ZG, Oksuz F, Gokcen E. A case of carbon monoxide poisoning presenting with supraventricu- lar tachycardia. Intern Med. 2011;50(21):2607-9.
13. Tunç T, Çavdar L, Okuyucu E, İnan LE. Karbonmonoksit Zehir- lenmesi Sonrası Parkinsonizm. Parkinson Hast. Hareket Boz. Der., 2008;11(2): 29-32.
14. Mario PL. The ICU Book. Third Edition. Philadelphia USA: Lip- pincott Williams & Wilkins, 2007: 386-388.
15. Cander B, Dündar ZD, Yaylalı Ç ve ark. Karbon Monoksit Zehir- lenmesi ve Mekanik Ventilasyon. JAEM 2010; 9: 179-81.
16. Özyurt G. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi 2009;7(1):35-41.
17. Kırel B, Akın A, Sezgin ME ve ark. Karbon monoksit zehirlenmesi ve hiperbarik oksijen tedavisi: Üç vaka takdimi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2005; 48: 164-167.