Sibel ÇAŞKURLU

ULUSLARARASI PİYASALARIN ASİMETRİK YAPISI VE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER Küreselleşen Üretim, Ticaret ve Rekabete İlişkin Yeni Sorunlar - THE ASYMETRICAL STRUCTURE OF INTERNATIONAL MARKETS AND DEVELOPING COUNTRIES New Issues About Globalization of Production,

Bu çalışmada, üretimin küresel değer zincirleri biçiminde örgütlenerek küreselleşmesi ile birlikte, uluslararası piyasalarda gelişen asimetrik yapı incelenmektedir. Bir yanda gelişmiş ülkeler kökenli az sayıda dev çokuluslu şirketin diğer yanda ise gelişmekte olan ülkelerde bulunan çok sayıda küçük ölçekli tedarikçinin yer alması biçiminde ifade edilebilecek olan bu asimetrik yapı nedeniyle, küresel değer zincirlerinin alt basamaklarına eklemlenen küçük üreticiler, uluslar arası piyasalarda ciddi rekabet karşıtı etkilere maruz kalabilmektedir. Bu çerçevede, alıcının gücü sorunları özellikle öne çıkmaktadır. Öte yandan, küresel olarak gerçekleşen sıkı makroekonomik bütünleşme, bölgeselleşme eğilimlerinin güçlenmesi ve ticaret ve ticaretle bağlantılı kabul edilen alanlarda getirilen küresel bağlayıcı kurallar, ulus devletlerin politika alanlarını görülmedik biçimde daraltmaktadır. O nedenle, bu çalışmada, gelişmekte olan ülkelerin, uluslararası piyasalarda derinleşen asimetri karşısında küresel değer zincirlerinde daha üst halkalara eklemlenme gerekleri, daralan ulusal politika alanı ve halen açık kalan kapılar bağlamında değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Küresel Değer Zincirleri, E-Piyasalar, Dünya Ticaret Örgütü, Rekabet Politikası. - Global Value Chains, E-Markets, World Trade Organization, Competition Policy.

THE ASYMETRICAL STRUCTURE OF INTERNATIONAL MARKETS AND DEVELOPING COUNTRIES New Issues About Globalization of Production, Trade and Competition

This study examines the asymmetrical structure of international markets which is caused by globalization of production organized as global value chains. In the sphere of global production and trade, there is a strong power asymmetry between giant transnational corporations from developed countries of origin and many small scale suppliers from developing countries. Small scale suppliers are exposed to anticompetitive business practices like market power, especially monopsony power. It is obvious that, in order to escape from the power asymmetry issues as much as possible, developing countries need to turn to activities with higher value-added. This study also aims to bring up, that, although national policy spaces have been narrowed much by the close macro economical integration imposed by IMF and World Bank, regionalism tendencies and law of WTO, there are still some open doors for developing countries.

Keywords: