KIRÂAT İLMİ SİSTEMATİĞİNDE USÛL KAVRAMLARI

Kırâat ilmi, Kur'ân-ı Kerîm'in lafızlarını edâ yönüyle ele alan, bu husustaki ittifak ve ihtilafları belirten rivâyetleri, nakledenlerine (imam ve râvîlerine) isnâd ederek inceleyen bir disiplindir. Bu ilmin öğretiminde sıkça kullanılarak tekrarlanan usûl kavramları, makalemizin konusunu teşkil edecektir Burada, usûlî ihtilaflar olarak ifade edilen meselenin çok teknik olması hasebiyle ve bu çalışmanın hacmini de aşacağından kavramlara genel bir çerçeveden bakılacak ve onların genel kurallarına işaret edilecektir.

Method Concepts in the Quranic Recitation (Qiraa)

The Quranic recitation (Qiraa) is a discipline that analyzes the words of the Holy Qur'an via expression and examines the agreement and the contradictions by ascribing to their followers (imams and their narrators). The scope of this paper is method concepts which are frequently used for teaching technique of the mentioned discipline. In this study, a general framework for concepts will be presented and discussed general rules of ones since the issue defined as procedural contradiction has a technical nature.

PDF

___

Dağ, Mehmet, Geleneksel Kırâat Algısına Eleştirel Bir Yaklaşım, İSAM, İstanbul 2011.
Pei, Mario, Glossary of Linguistic Terminology, Anchor Books, New York 1966.
Temel, Nihat, Kırâat ve Tecvîd Istılahları, İFAV, İstanbul 2009.
Zürkânî, Muhammed Abdulazîm, Menâhilü’l-irfân fî ulûmi’l-Kur’ân, Fevvâz Ahmed (tahk.), Dâru’l-Kitâbi’l-‘Arabî, Beyrût 1995.
Zebidî, Muhammed Murtazâ, Tâcü’l-arûs min cevâhiri’l-kâmûs, Mısır 1888.
Yeşildağ, Adem, “Kur’ân Harflerinin Okunmasında Lâzımî Sıfatlar”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, OMÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015).
Ünlü, Demirhan, Kur’ân-ı Kerîm Tecvîdi, TDV, Ankara 2005.
“Kur’ân Tilâvetinde Medd-i Bedel Vurguları”, EKEV, 3/2, 2001, ss. 109- 120.
Tetik, Necati, Başlangıçtan IX. Asra Kadar Kırâat İlminin Ta’lîmi, İşaret, İstanbul 1990.
Tayyân, Muhammed Hassân, el-Kırââtü’l-Kur’âniyye ve alâkatühâ bi’l-esvâti ve’llehecât, Mecelletü’l-Mecmai’l-Lügati’l-‘Arabiyye bi Dımaşk, Dımaşk 1992.
Şerhu’ş-Şâtıbiyye, Ebû Âsım b. Kutub (tahk.), Müessesetü Kurtuba, Endülüs 2004.
Suyûtî, Celâleddîn, el-İtkân fî ulûmi’l-Kur’ân, Şuayb Arnaut (tahk.), Müessesetü’rRisâle, Beyrût 2008.
Sehâvî, Ali Muhammed, Cemâlü’l-kurrâ ve kemâlü’l-ikrâ, Ali Hüseyin Bevvâb (tahk.), Mektebetü’t-Türâs, Mekke 1987.
Saçaklızâde Ebû Bekr Mar‘aşî, Cühdü’l-mukıll, Sâlim Gaddûrî Hamed (dirase ve tahk.), Dâru Ammar, Amman 2008.
Paluvî, Abdülfettâh, Zübdetü’l-irfân fî vucûhi’l-Kur’ân, Âsitâne, İstanbul ts.
Nüveyrî, Ebu’l-Kâsım Muhammed b. Ali, Şerhu Tayyibeti’n-neşr, Mecdî Muhammed Surûr Sa‘d Baslûm (tahk.), Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrût 2003.
Mutçalı, Serdar, el-Mu‘cemü’l-‘Arabiyyü’l-hadîs: Arapça-Türkçe Sözlük, Dağarcık, İstanbul 1995.
el-Mühezzeb fi’l-kırââti’l-‘aşr ve tevcîhihâ min tarîki Tayyibeti’n-neşr, Mektebetü’l-Ezheriyye, Kâhire 1997.
el-Muktebes mine’l-lehecâti’l-‘Arabiyye ve’l-Kur’âniyye, el-Mektebetü’lEzheriyye li’t-Türâs, Kâhire 1978.
el-Kırâât ve eseruhâ fî ulûmi’l-‘Arabiyye, Mektebetü’l-Külliyyâti’lEzheriyye, Kâhire 1984.
Muhaysin, Muhammed Sâlim, el-İrşâdâtü’l-celiyye, Kâhire 1971.
Mevsılî, Ebû Abdillah Ahmed, Şerhu Şa’le ale’ş-Şâtıbiyye, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrût 2001.
Mersafî, Abdülfettâh Acemî, Hidâyetü’l-kârî ilâ tecvîdi kelâmi’l-bârî, Mektebetü Tayyibe, Medîne 1980.
et-Tebsıra fi’l-kırââti’-seb‘, Muhammed Gavs Nedvî (nşr.), Dâru’sSelefiyye, Bombay 1982.
Mekkî b. Ebî Tâlib, el-Keşf an vucûhi’l-kırââti’s-seb‘ ve ilelihâ ve hucecihâ, Muhyiddîn Ramazan (tahk.), Dımaşk 1974.
Kızıklı, Zafer, “Arap Dilinde İdgâm Kavramı”, EKEV, sy. 32, 2007, ss. 179-182.
Karaçam, İsmail, Kur’ân-ı Kerîm’in Faziletleri ve Okunma Kâideleri, İFAV, İstanbul 2009.
et-Temhîd fî ilmi’t-tecvîd, Ğânim Gaddûrî Hamed, (tahk.) Müessesetü’rRisâle, Beyrût 2001.
Tayyibetü’n-neşr fi’l-kırââti’l-‘aşr, Muhammed Temîm ez-Zü‘bî (zabt ve tsh.), Mektebetü Dâri’l-Hüdâ, Cidde 1994
Takrîbü’n-neşr fi’l-kırââti’l-‘aşr, İbrahim Atve Ivaz (tahk.), Dâru’l-Hadîs, Kâhire 2004.
İbnü’l-Cezerî, en-Neşr fi’l-kırââti’l-‘aşr, Ali Muhammed Dabbâ‘ (tahk.), Dâru’lKütübi’l-İlmiyye, Beyrût ts.
İbnü’l-Bâziş, el-İknâ‘ fi’l-kırââti’s-seb‘, Ahmed Ferîd Mezîdî (tahk.), Dâru’lKütübi’l-İlmiyye, Beyrût 1999.
İbn Manzûr, Lisânü’l-Arab, Dâru Sâdır, Beyrût ts.
İbn Ebî Meryem, el-Mûdah fî vucûhi’l-kırâât ve ilelihâ, Ömer Hamdân Kübeysî (tahk.), Cidde 1993.
Isfehânî, Râgıb, el-Müfredâtü fî ğarîbi’l-Kur’ân, Muhammed Seyyid Kîlânî (tahk.), Dâru’l-Ma‘rife, Beyrût 1961.
Hamed, Ğânim Kaddûrî, Dirâsâtü’s-savtiyye inde ulemâi’t-tecvîd, Matbaatu’lHulûd, Bağdât 1986.
Emin Efendi, Muhammed Rûmî, Umdetü’l-hallân fî izâhi Zübdeti’l-irfân, Emin, İstanbul ts.
Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’ân Dili, Zehraveyn, İstanbul 1993.
Ebû Zür‘a, Abdurrahman b. Zencele, Hüccetü’l-kırâât, Saîd Efgânî (tahk.), Müessesetü’r-Risâle, Beyrût 1997.
Ebû Şâme, el-Makdisî, İbrâzü’l-meânî min Hırzi’l-emânî fî kırââti’s-seb‘a, İbrâhim Atve İvaz (tahk.), Dâru’l-Kütübil-İlmiyye, Kâhire 1981.
Ebû Bekr Ahmed b. Cezerî “İbn Nâzım”, Şerhu Tayyibeti’n-neşr fi’l-kırââti’l-‘aşr, Enes Mihre (tahk.), Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrût 2000.
Durmuş, İsmail, “Hemze”, DİA, TDV, İstanbul 1998, XVII, s. 192.
Dimyâtî, Ahmed Muhammed Bennâ, İthâfu fudalâi’l-beşer bi’l-kırââti’l-erbaate ‘aşer, Şa‘bân Muhammed İsmail (tahk.), Âlemü’l-Kütüb, Beyrût 1987.
Devserî, İbrahim Saîd, Muhtasaru’l-ibârât li mu‘cemi mustalahâti’l-kırâât, Dâru’lHadâre, Riyâd 2008.
et-Teysîr fi’l-kırâati’s-seb‘, Otto Pretzl (tahk.), İstanbul 1930.
Dânî, Ebû ‘Amr, el-İdğâmü’l-kebîr, Abdurrahman Hasan Ârif (tahk.), Âlemü’lKütüb, Kâhire 2003.
Çollak, Fatih, Hafs Rivâyetiyle Gelen Muhtelif Vecihler ve Hüccetleriyle Âsım Kırâatı, Üsküdar, İstanbul 2006.
Yedi Harf ve Kırâatler, Ensar, İstanbul 2005.
Çetin, Abdurrahman, Kur’ân Okuma Esasları, Bursa: Emin, 2009.
Çağıl, Necdet, Kur’ân’ın Belâgat ve Fonetik Yapısı (Kırâat Olgusu Çerçevesinde), İlâhiyât, Ankara 2005.
Cürcânî, Seyyîd Şerîf, Kitâbü’t-ta‘rîfât, Mektebetü Lübnân, Beyrût 1985.
Cevherî, Ebû Nasr İsmail b. Hammâd, es-Sıhâh: Tâcü’l-lüğa ve sıhâhü’l-‘Arabiyye, Ahmed Abdülgafûr Attâr (tahk.), Dâru’l-İlmi li’l-Melâyin, Beyrût 1990.
Bigiyef, Mûsâ Cârullah, Şerhu Tayyibeti’n-neşr, Kazan 1912.
Aşıkkutlu, Mehmed Rüşdü Tayyibe’nin Elfaz Manası, İstanbul 1978.
Altundağ, Mustafa, “Sahih Kırâatlerin Arap Lehçeleriyle İlişkisi Üzerine”, MÜİFD, 2001/20, ss. 23-48.