Hedef Maliyetleme ve Hedef Maliyetlemenin Bir Üretim İşletmesinde Uygulanması

Günümüzde işletmeler artan rekabet ortamında ve değişen çevre şartlarında faaliyetlerini sürdürmektedirler. Özellikle 1980 yıllardan sonra müşteri isteklerinin sürekli değiştiği bir ortamda işletmelerin varlıklarını sürdürmeleri ve büyümeleri, birçok faktörün yanı sıra, hedef pazarın beklediği fiyat ve kalitede özgün ve yeni ürünleri üretme ve pazara sunma kapasitesine de bağlıdır. Hedef pazarın kalite ve fiyat beklentisini karşılamaya yönelik ürünleri üretmek ve pazara sunmak için kullanılan yöntemlerden birisi de hedef maliyetleme yöntemidir. Hedef maliyetleme yöntemi Japon ve Amerikalı işletmeler tarafından uzun yıllardır maliyet yönetim aracı olarak kullanılmaktadır. Yöntemin özü geleneksel maliyetlemeden farklı olarak, işletmeler tarafından üretimi gerçekleştirilecek yeni ürünlerde kaliteyi, verimliliği ve kârlılığı sağlamak amacıyla uygulanmaktadır. Bu çalışmada hedef maliyetleme yöntemi hem teorik olarak hem de uygulamaya yer verilerek açıklanmaya çalışılmıştır.

Target Costing and Implementation Of Target Costing in A Production Company

At present, business have been maintaining their activity in growing competitive area and changing environmental circumstances. Especially, after 1980s, in consumers’desires area with changing continuously. It depends on capacity of develeopment inventive and new products that expected by target market about the price and quality in order to sustain business’ existence and their growth and offering to market besides other factors. Target cost management is one of the method that in order to meet the expectations of target markets’ price and quality. This method has used by Japanese and American business as cost management tool by long time. The main purpose of this method is implemented to provide the quality, effectiveness and profitability differ from traditional costing method. In this paper, target cost management is determined as theoretically or practically.

___

  • Acar, D. (1998). İleri maliyet yönetim yaklaşımı olarak hedef maliyetleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3, 81-95.
  • Alagöz A., Yılmaz, B. & Ay, M. (2005, Kasım). Üretim Maliyetlerinin Düşürülmesinde Hedef Maliyetleme Yönteminin Rolü Ve Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma. V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul, 47-51.
  • Ansari, S., Bell, J., & Okano, H. (2006). Target costing: Uncharted research territory, Handbooks of management accounting research, 2, 507-530.
  • Atabey, N. A., Yılmaz, B. (2004). Stratejik maliyet yönetiminde bir araç: hedef maliyetleme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 4, 1, 17-24.
  • Bahşi, G., Can, V. (2001). Hedef maliyetleme. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 4, 47-64.
  • Bayazıtlı, E., Koçsoy, M. (2009). Hedef maliyetlemenin Türk imalat işletmelerinde (ISO 500) uygulanma düzeyi ve uygulanabilirliğinin tespitine ilişkin bir araştırma-1. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (42), 58- 75.
  • Ceran, Y., Özdemir, Ş. (2013). Sağlık işletmelerinde paket işlem fiyat uygulamasının hedef maliyetleme yöntemi ve stratejik pazarlama muhasebesi açısından değerlendirilmesi ve özel x diyaliz merkezinde bir uygulama. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 26, 450-478.
  • Çetin, A., Atmaca, M. (2009). Hedef ve standart maliyetleme sistemleri’nin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26, 1, 313-329.
  • Dekker, H., Smidt, P. (2003). A survey of the adoption and use of target costing in Dutch firms. International Journal of Production Economics, 84, 3, 293-305.
  • Doğan, Z. (1998). Maliyet yönetiminde yeni bir yaklaşım: hedef maliyetleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12, 1-2.
  • Ellram, L. M. (2002). Supply management's involvement in the target costing process. European Journal of Purchasing & Supply Management, 8, 4, 235-244.
  • Ergun, Ü. (2002). Ürün tasarım aşamasında uygulanan stratejik maliyet yönetimi teknikleri. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 6, 33-48.
  • Everaert, P., Loosveld, S., Van Acker, T., Schollier, M., & Sarens, G. (2006). Characteristics of target costing: theoretical and field study perspectives. Qualitative Research in Accounting & Management, 3, 3, 236-263.
  • Feil, P., Yook, K. H., & Kim, I. W. (2004). Japanese target costing: a historical perspective. International Journal, 11, 10-19.
  • Gagne, M. L., Discenza, R. (1995). Target costing. Journal of Business & Industrial Marketing, 10, 1, 16-22.
  • Gürdal, K. (2007). Maliyet Yönetiminde Güncel Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Hacırüstemoğlu, R., Şakrak, M. (2002). Maliyet Muhasebesinde Güncel Yaklaşımlar. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
  • Helms, M. M., Ettkin, L. P., Baxter, J. T., & Gordon, M. W. (2005). Managerial implications of target costing. Competitiveness Review: An International Business Journal, 15, 1, 49-56.
  • Ibusuki, U., Kaminski, P. C. (2007). Product development process with focus on value engineering and target-costing: A case study in an automotive company. International Journal of Production Economics, 105, 2, 459-474.
  • Kaya, G. A. (2010). Hedef maliyetleme (Target Costing). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (1), 313-332.
  • Koçsoy, M. (2008). Hedef maliyetleme ve Türk imalat işletmelerinde uygulanması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
  • Köse, T. (2002). Ürün maliyetlerine göre karar alma araçları: ürün yaşam seyri maliyetlemesi, hedef maliyetleme ve kaizen maliyetleme. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 2, 77-104.
  • Kutay, N., Akkaya, G. C. (2000). Stratejik maliyet yönetimi aracı olarak hedef maliyetleme. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2, 15, 1-15.
  • Menderes, M., Aydemir, M. (1999). Bir maliyet yönetim tekniği olarak hedef maliyetleme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 3, 385-395.
  • Öndeş, T., Ardıç, M., Öztürk, A. & Kayacan, B. (2010, Mayıs). Stratejik maliyet yönetim aracı olarak hedef maliyetleme ve devlet orman işletmelerinde uygulanabilirliği. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, Bartın, 247-258.
  • Swenson, D., Ansari, S., Bell, J., & Kim, I. W. (2003). Best practices in target costing. Management Accounting Quarterly, 4, 2, 12.
  • Şentürk, F. (2015). Bir stratejik maliyet yönetim yaklaşımı olarak hedef maliyetleme ve uygulanabilirliği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 2, 99-134.
  • Yereli, A., N., Doğan, S. ve Şahin, D. (2012). Mamul geliştirme sürecinde hedef maliyetleme. Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 19, 2, 37-52.