Nuri ÖMÜRBEK, Esin KİŞİ

ENTROP TEMELLİ MAUT YÖNTEMİ İLE YENİLİKÇİ GİRİŞİMLERİN FAALİYETLERİNİN DEGERLENDİRİLMESİ

Bu çalışmada farklı sektörlerden 100 girişimin yenilik faaliyetleri Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV)yöntemleri ile değerlendirilmiştir. 100 girişimin 2014-2016 yıllan arasındaki üç yıllık dönem verileri Türkiyeİstatistik Kurumu (TUİK) resmi web sitesinden alınmıştır. Çalışmada Ar-Ge dışındaki yenilik faaliyetleri;ürün yeniliği, süreç yeniliği, pazarlama yeniliği ve organizasyonel yenifik faaliyetleri olarak ayrılmıştır.Kriter ağırlıklan entropi yöntemi ile hesaplanmıştır. 100 girişimin yenilik faaliyetleri değerlendirilirken deÇok Kriterli Karar Verme yöntemlerinden en çok faydayı sağlayan alternatifın seçimini amaçlayan MAUT(Multi Attribute Utility Theory) yöntemi kullanılmıştır. Çalışmaya göre yenilik faaliyetlerideğerlendirildiğinde pazarlama yeniliği açısından en iyi performans "İmalat Sanayi", en düşük performans"Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Üretimi ve Dağıtımı" sektöründe; organizasyon yeniliği açısından eniyi performans "Reklamcılık ve Piyasa Araştırması", en düşük performans "Bilgi ve İletişim" sektöründegörülürken ürün yenifiği açısından değerlendirildiğinde en iyi performans "İmalat Sanayi", en düşükperformans "Mimarlık ve Mühendislik, Teknik Test ve Analiz Faaliyetleri" alanında ve süreç yeniliğiaçısından da en yüksek performans "Madencilik ve Taş Ocakçılığı", en düşük performans "Finans veSigorta" faaliyetlerinde izlenmektedir.

INNOVATIVE ACTIVITIES' EVALUATION OF INNOVATIVE FIRMS WITH MAUT BASED ON ENTROPY

In this study, innovation activities of a hundred enterprises from different sectors have been evaluated by using Multi Criteria Decision Making (MCDM) methods. These hundred enterprises' 3-years period data that belong to 2014-2016 years have been collected from the offıcial website of TUİK (Statistical Institute of Turkey). In this research, all innovation activities except research and development activities are discussed. These activities are defıned as product and process innovations, marketing innovations and organisational innovations. The determined criterion weights have been calculated with Entrophy method. Then, the hundred enterprises' innovation activities have been evaluated by MAUT (Multi Attribute Utility Theory) method, which is a multicriteria decision making method to select the highest value providing altemative. As a result; in terms of marketing innovation, manufacturing industry has the best performance; electric, gas, steamand air conditioning production and distribution has the worst performance. in terms of organisational innovation, advertising and market research has the best performance; information and communication sector has the worst performance. in terms of product innovation, while the best performance belongs to manufacturing industry, the worst performance belongs to the field of architectural and engineering, technical testing and analysis activities. In terms of process innovation mining and quarrying has the best performance and fınance and insurance activities have the worst performance.

PDF

___

Alp, İ., Öztel, A. &Köse, M.S. (2015). Entopi Tabanlı Maut Yöntemi ile Kurumsal Sürdürülebilirlik Performansı Ölçümü: Bir Vaka Çalışması. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, i i (2),65-81
Ananda, L &Herath, G. (2005). Evaluating Public Risk Preferences in Forest Land-Use Choices Using MultiAttribute Utility Theory. Ecological Economics, 55(3), 408-419.
Avermaete, T.,Viaene, L, Morgan, EJ., & Crawford, N. (2003). Determinants ofInnovation in Small Food Firms. EuropeanJournal ofInnovationManagement, 6(1),8-17.
Bülbül, H. (2007). Türkiye'deki Büyük Gıda Sanayi Firmalannın Rekabetçi ve Yenilikçi Uygulamalar. Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25 (1),91-120
Demircioglu, M.A. &Audretsch, D.B. (2017). Public Sector Innovation: The Effect ofUniversities. The Journal of Technology Transfer, 1-19.
Drucker, P.F., (2015). Innovation and Entrepreneurship -Practice and Principles. London and New york: Routledge Classics
Eren, E., Alpkan, L., & Erol, Y (2005). Temel Fonksiyonel Yeteneklerin Firmanın Yenilik ve Finansal Performansına Etkileri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(7), 201-224.
Güleş, H.K., & Bülbül H. (2004). Yenilikçilik: İşletmeler için Stratejik Rekabet Aracı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
İrmiş, A. &Özdemir, L. (2011).Girişimcilik ve Yenilik ilişkisi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(1), 139-161.
Konuşkan, Ö.&Uygun, Ö. (2014). Çok Nitelikli Karar Verme (Maut) Yöntemi ve Bir Uygulaması. International Symposium on Innovative Technologies in Engineering and Science, 18-20 Haziran2014, 1404-1412.
Lezki, Ş., (2016). İşletmelerde Karar Verme Teknikleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınlan
Loetscher, T. &Keller, L (2002). A Decision Support System for Selecting Sanitation Systems in Developing Countries. Socio-Economic Planning Sciences, 36(4), 267-290.
Lopes YG. &Almeida A.T. (2015). Assessment of Synergies for Selecting a Project Portfolio in The Petroleum Industry Based on a Multi-Attribute Utility Function. Journal of Petroleum Science and Engineering, 126, 131-140.
Kim, S.K., & Song, O. (2009). A MAUT Approach for Selecting a Dismantling Scenario for The Thermal Colurnn in KRR-1. Annals ofNuc/ear Energy, 36(2), 145-150.
Oslo Kılavuzu, (2005). Yenilik Verilerinin Toplanması ve Yorumlanması için İlkeler, OECD/Avrupa Birliği
Ömürbek, N., Delibaş, D., & Altın, F.G. (2017). Entropi Temelli Maut Yöntemine göre Devlet Üniversiteleri Kütüphanelerinin Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 13, 72-89.
Özdemir, A., (2016). Karar modelleri, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınlan.
Rao, V.R. (2007).Decision Making in The Manufacturing Environment Using Graph Theory and Fuzzy Multiple Attribute Decision Making Methods, London: Springer.
Saatcioglu, C. (2005). Science and Technology Policies Which was Applicated By National Innovation System Framework -The Cases of EU, Israel and Turkey. Anadolu University Journal of Social Sciences, 5(1), 179-198.
Şenses, F., & Tayınaz, E. (2003). Unutulan Bir Toplumsal Amaç: Sanayileşme Ne Oluyor? Ne Olmalı? İktisat Üzerine Yazılar II: İktisadi Kalkınma, Kriz ve İstikrar, 429-461.
Şahin, A. (2009). Mersin'de Faaliyet Gösteren Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Yenilik Faaliyetlerinin Ölçülmesi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10 (2),259-271
Turan, G., (2015). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, Bursa: Dora Yayınlan.
Türkiye İstatistik Kurumu (20 16). Yenilik Araştırması, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24864 (Erişim Tarihi: 18.07.2018).
Wang, S.O., Wee, Y.P. &Ofori, G., (2002). DSSDSS: A Decision Support System for Dewatering Systems Selection. Buifding and Environment, 37, 625-645.
Wang, T.C. &Hsu, J.C. (2004). Evaluation of The Business Operation Performance of The Listing Companies By Applying Topsis Method. 2004 IEEE International Conference on Systems, 10-13 October 2004, 1286-1291. Decision Making: An Introduction. (VoL. 104). Sage Publications.
Zerenler, M., Türker N., &Şahin E.(2007). Küresel Teknoloji, Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) ve Yenilik ilişkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, I 7, 654-667.
Zietsman,J., Rilett, L.R., &Kim, S.J. (2003).Sustainable Transportation Performance Measures for Developing Ommunities. Technical Report Documentation, (No.SWUTC/03/167128-1,).