URUGLAR VE JÜZLERİN KAZAKİSTAN'DAKİ SOSYOPOLİTİK YAPI İçİNDEKİ ROLÜ

15. yüzyıldan itibaren Türkistan bölgesinde Türk kökenli farklı uruğların (kabilelerin) bir araya gelmesiylesiyasi bir konfederasyon şeklinde Kazak Hanlığı kurulmuştur. Kazak Hanlığı çatısı altında yer alan halk zamaniçinde Kazak kimliği altında birleşmiştir. Bu birleşimin üstünden yaklaşık altı yüzyıl geçmiştir ancak bugünKazakistan 'da hdld bir alt kimlik olarak uruğlar varlığını devam ettirmektedir. Bu makalede tarihi bir altkimlik olan uruğların ve uruğlann birleşmesiyle oluşan jüzlerin Kazakistan'daki sosyo-kültürel yapısı içindekirolü incelenmiştir. Makale içinde uruğların günümüzdeki sosyo-politik yapı içindeki rolü incelenirken bazısorular üzerinden cevaplar aranmıştır. Uruğlar Kazak milli kimliğinin vazgeçilmez tarihi ve kültürel köklerimidir yoksa modern Kazak milli kimliğinin inşası karşısında ayrıştıncı bir kimlik midir? Uruğlar günümüzsosyo-politik yapısı içinde ne şekilde algılanmaktadır? Uruğ kimliği bir alt kimlik olarak devlet ve toplumiçinde bir statü ve ayncalık göstergesi midir? Bu sorular üzerinden gerçekleşen tartışmalar Kazak millikimliğinin inşası sürecinin de önemli bir parçasıdır. Bu sebeple Kazakistan 'daki uruğ ve jüzlerin toplumiçindeki rolü ve etkisi Kazakistan'daki genel sosyo-politik yapının anlaşılması için önemli bir meseledir.

ROLE OF TRIBES (RU) AND CLANS (ZHUZ) IN SocıoPOLITIC STRUCTURE IN KAZAKHSTAN

PDF

___

Alibaeva, R. (2003). "Kazak Ruşıldıgının Kazirgi Kogamdagı Röli", Ulagat,5/2003.
Bekirulı, A. (2012). "Ru Emes, Ruvşıldık Kogamdık Dertke Aynalıp Baradı", Akikat, S:8.
Bokaev, K. (2012). "Alaş Tarihı Zertteu Ortalıgının Prezidenti Hayrolla Gabjalilovpen Suhbat", Ana Tili, No:6, 9-15 Şubat 2012.
Collins, K (2006). Clan Politics and Regime Transition in Central Asia, Cambridge University Press.
Dave, B. (2007). Kazakhstan _ Etnicity, Language and Power, Londra, Routledge.
Gabjalilov, H. (2008). "Kazak Ru- Taypalannın Ejelgi Tarihının Meseleleri", Alaş, No:2 (17). Gabjalilov, H. (2010). "Ru _ Kazaktın Pasportı", DAT, No:3 1,08.09.2010.
Hayit, B. (1975). Türkistan Rusya ile Çin Arasında, Çev: Abdülkadir Sadak, İstanbul, Otağ Matbaası. Jorgensen, L.D. (1989). Participate Observation, New York, SAGE.
inform.kz (2012). "N. Nazarbayev Kazaktın İşki Tutastıgın Buzgısı Keletin Ruşıldık, Jerşildikten Ada Boluga Şakırdı", [Web: http://www.inform.kzJkzJn-nazarbaev-kazaktyn-ishkitutastygyn-buzgysy-keletin-rushyldyk -zhershildikten-ada-boluga-shakyrdy _a25 19265, Erişim Tarihi: 20.01.2019].
Kaysar, Ş. (2016). "Ükimet Özgerip Edi Ruvşıldık Küşeydi. Nege?", r Web: http://abai.kzlpost/45272,Erişim Tarihi: 20.01.2019].
Khazanov, A. M. (2003). "Nomads of the Eurasian Steppes in Historical Retrospective", Nomadic Pathways in Social Evolution, LV. Sledzevski (Ed.), Russian Academy of Sciences, Moskova.
Masanov, N.E. (1998). "The Role of Clans in Kazakhstan Today", [ Web: https:lljamestown.org/prograın/the-role-of-clans-in-kazakhstan-todayı, Erişim Tarihi: 20.01.2019].
Masanov, N.E. (2017). "On Clans and Goverment Bureaucracy", [ Web: https://kz.expert/en/news/analitika/669_on_Cıans_and _govemment_ bureaucracy, Erişim Tarihi: 20.01.2019].
Mukanov, M.S. (1998). "Kazak Jüzderi, Etnikalık Aumak", Kazakstan Tarihı Köne Zamannan Buginge Deyin, 2. Cilt, M.K Kozıbaev vd. (Ed.), Atamura, Almatı.
Olcott, M.B. (1995). The Kazakhs, 2. Baskı, Hoover Institution Press, Stanford University.
Pişulina, KA. (1998a). "Ebılkayır Handıgı (Köşpeli Özbekter Memleketi)", Kazakstan Tarihı Köne
Zamannan Buginge Deyin, 2. Cilt, M.K Kozıbaev vd. (Ed.), Almatı, Atamura.
Pişulina, KA. (1998b). "Kazak Handıgı Kunluının Algışarttan", Kazakstan Tarihı Köne Zamannan Buginge Deyin, 2. Cilt, M.K Kozıbaev vd. (Ed.), Almatı, Atamura.
Pişulina, KA. (2007). "Kazak Topraklannda Etnik Süreçler", Eski Devirlerden Günümüze Kazakistan ve Kazaklar, Kazakistan İlimler Akademisi, Çev. Abdulvahap Kara, İstanbul, Selenge Yayınlan.
Schatz, E. (2004). Modern Clan Politics, The Power ofBlood in Kazakhstan and Beyond, University of Washington Press.
Şahanov, M. (2013). "Ruga Bölinudin Kasireti nemese Ulttık Tutastıkka Sına Kagu", Kazak Üni, 22 Ocak 2013, No:3.
Taşbaş, E. (2018). "Kırgızlarda 'Yedi Ata' Kavramı", Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmalan Dergisi, Güz (29).
Togan, İ. (2012). "Bugünü Anlamak İçin Orta Asya Tarihine Bir Bakış", Bağımsızlıklarının Yirminci Yılında Orta Asya Türk Cumhuriyetleri, Ayşegül Aydıngün ve Çiğdem Balım (Ed.), Aııkara, Atatürk Kültür Merkezi.
Togan, Z.V. (1981). Bugünkü Türkili (Türkistan) ve Yakın Tarihi, Batı ve Kuzey Türkistan, 2. Baskı, İstanbul, Enderun Yayınlan.
Yorulmaz, O. (2013). Başlangıcından Hanlığın Feshine Kadar Kazak Türkleri ile Çarlık Rusyası Arasındaki İlişkiler, Aııkara, Türk Tarih Kurumu.
Stan.kz (2016). "Argın men Dulat Kazakstandagı En Sanı Köp Ru Atandı", [Web: http://stan.kzlargyn-men-dulat-kazakstandagy-en-sany/, Erişim Tarihi: 07.03.2018].