Patara’dan Roma Dönemi Amphora Mühürleri

Anadolu’nun güney batısında bulunan Patara, Lykia Bölgesi’nin önemli liman kentlerinden birisidir. Patara’nın Telmessos ile birlikte, batı Lykia’daki korunaklı ve büyük limanlardan birisine sahip oluşu, kentte ticari amphoraları İ.Ö. ca. 7. yüzyıldan geç antik döneme kadar (İ.S. ca. 12. yüzyıl) kesintisiz bir şekilde izlememize olanak sağlamıştır. Amphoralarda görülen bu zamansal devamlılığın yanı sıra, Patara’nın Anadolu’nun güneybatısında Ege ve Doğu Akdeniz arasındaki deniz ticaret rotasının üzerinde oluşu ve özellikle Hellenistik Dönem’de Rhodos, Knidos ve Rhodos kontrolü altında Anadolu’da üretim yapan Rhodos Peraiası gibi antik dönemin önemli şarap ve amphora üreticilerine olan yakınlığı, Patara’da bulunan amphora tipolojilerinin çok çeşitli olmasında etkili olmuştur. Bu önemli verilerin aksine, bugüne kadar Lykia Bölgesi’nde özellikle Roma İmparatorluk Dönemi’ne ait detaylı bir amphora çalışmasının yapılmamış olması bölgenin araştırmacılar için bilinmeyen bir nokta olarak kalmasına neden olmuştur. Çalışma konusunu oluşturan, Patara’da farklı alanlarda bulunan ve Roma İmparatorluk Dönemi içlerine tarihlendirdiğimiz dört adet amphora mührü bu bağlamda önemlidir. Çalışmanın ana çıkış noktasını oluşturan bu amphora mühürleri, sayısal olarak az olmalarına karşın, Patara ve özellikle Batı Lykia’nın erken İmparatorluk Dönemi’ndeki ticari ilişkilerinin anlaşılmasına olanak sağlayacak ilk somut veriler olduğu gibi, kentin bu dönemdeki deniz aşırı ticari ilişkileri hakkında da ilk ön bilgileri sunması açısından önemlidir. Patara’da şimdiye kadar gerçekleştirilen kazılarda kısıtlı sayıda ele geçen bu mühürler en azından şimdilik, kentin İtalya yarımadası ile İ.Ö. 1. yüzyıl içlerinden itibaren ticari ilişki içinde olduğunu göstermektedir.

ROMAN AMPHORA STAMPS FROM PATARA

Located in Southwestern Anatolia, Patara was one of the most important port cities in Lycia. The fact that Patara, along with Telmessos, had one of the largest and most secured seaports in Western Lycia enables us to trace the commercial amphorae in the city from Late Antiquity (c. 12th A.D.), uninterruptedly back to the 7th century B.C. Alongside this temporal continuity observed in the amphorae from the city, particularly as it was on the maritime trade route linking the Aegean and Eastern Mediterranean cities and with its proximity to the prominent contemporary wine and amphora producers such as Rhodes, Cnidus, and the Rhodian Peraia, which produced in Anatolia under Rhodian control during the Hellenistic Period, resulted in the finds of a wide variety of amphora typologies at Patara. Despite the historical significance of the region as outlined above, neither a detailed analysis nor any comprehensive archaeological study has previously been conducted on the Roman amphorae from Lycia, obscuring through the lack of research, recognition of the region that reflects its importance. In this context, the four amphora stamps from the Roman Empire Period, unearthed at different sites at Patara, are of significant importance. The detailed analysis of these amphora stamps, the main focus of this study, should provide the first solid data to illuminate the trade affairs of Patara and particularly of Western Lycia during the early Roman period and it presents the first preliminary information regarding the overseas trade activities of the city during this period. These stamps, uncovered through only a limited number of excavation campaigns at Patara, indicate the city actively engaged in commercial affairs with the Italian peninsula by the 1st century B.C