HİNDİSTAN’DA BABÜR İMPARATORLUĞU’NUN İKİNCİ DÖNEMİ: NASİRÜDDİN MUHAMMED HUMAYUN

Babür İmparatorluğu’nun ikinci Türk padişahı olan Nasirüddin Muhammed Humayun 6 Mart 1508 yılında Afganistan’ın Kabil şehrinde doğmuştur. Babası Zahiruddin Muhammed Babür tarafından Türk geleneklerine göre yetiştirilen Humayun, Türkçe, Arapça ve Farsça eğitimi almıştır. Çocukluk yıllarından itibaren önemli savaşlarda aktif olarak yer almış ve tecrübe edinmiştir. 1530 yılında Babür’ün vefat etmesi üzerine 22 yaşında iken Agra’da tahta çıkan Humayun babası gibi tahtını erken kaybetmiştir. 1540 senesinde Şir Şah tarafından Kanvec Savaşı’nda yenilgiye uğratıldıktan sonra Hindistan’ı terk etmek zorunda kalmış, çaresiz bir halde İran’a kaçmıştır. İran yöneticisi Şah Tahmasb’ın desteğiyle uzun bir aradan sonra 1553 yılında Hindistan’a geri dönmüştür. Afgan İskender Sur’u 1555 yılındaki Maçivar Savaşı’nda bozguna uğratmış, Babür Devleti’nin Hindistan topraklarında yeniden kurulmasını sağlamıştır. Humayun Hindistan Delhi’de bulunan evinin kütüphanesinde merdivenlerden düşerek 28 Ocak 1556 tarihinde vefat etmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Humayun, Babür İmparatorluğu, Hindistan, Şir Şah, Kanvec

The Second Period Of Babur Empire In India: Nasiruddin Muhammad Humayun

Nasiruddin Muhammad Humayun, the second Turkish Imperor of Babur Empire was born on March 6 1508 in Kabul in Afghanistan. He was trained according to Turkish traditions by Babur and studied Turkish, Arabic and Persian. Humayun participated important battles from childhood and got much experienced. After the death of Babur he rose to the throne at the age of 22 in Agra. Like his father he lost his kingdom early. After defeating by Sher Shah in the battle of Kannauj in 1540, Humayun had to live India and escaped Persia desperately. With the support of Iranian Shah Tahmasb he returned India after a long time in 1553. Humayun won the Battle of Sirhind (1555) against Afghan commander Sikandar Sur and he rebuilt Babur State in India.Humayun fell down from the stairs of his library at home and died in Delhi in 1556.

Keywords:

Humayun, Babur Empire, India, Sher Shah, Kannau,

PDF

___

KAYNAKÇA Babur, Gazi Zahirüddin Muhammad. (1987). Vekayi Babur’un Hâtıratı Cilt I. (R. Rahmeti Arat, Çev.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. Babur, Gazi Zahirüddin Muhammad. (1987). Vekayi Babur’un Hâtıratı Cilt II. (R. Rahmeti Arat, Çev.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. Bayur, Yusuf Hikmet. (1987). Hindistan Tarihi II. Cilt. Ankara: Türk Tarih kurumu Basımevi, Begum, Gul-Badan. (2008). Humayun-Nama. (Annette S. Beverıdge, Trans.). Lahore: Sang-e-Meel Publications. Bıyıktay, Halis. (1991). Timurlular Zamanında Hindistan Türk İmparatorluğu. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. Çerağ, Muhammed Ali. (1996). Tarih-i Pakistan. Lahore: Sang-e-Meel Publications. Duğlat, Mirza Haydar. (2006). Tarih-i Reşidî. (O. Karatay, Çev.). İstanbul: Selenge. Emced, Yahya. (1997). Tarih-i Pakistan. Lahore: Sang-e-Meel Publications. Galip, M. Gömeç, S. (2013). Hindistan’da Türkler. Ankara: Berikan Yayınevi, Gülbeden. Hümayunnâme. (1987). (A. Yelgar, Çev.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. Merçil, Erdoğan. (2015). Müslüman Türk Devletleri Tarihi. İstanbul: Bilge Kültür Sanat. Roux, Jean-Paul. (2015). Türklerin Tarihi Pasifik’ten Akdeniz’e 2000 Yıl. (A. Kazancıgil ve L. Arslan-Özcan, Çev.) İstanbul: Kabalcı. Steın , Burton. (2015). Hindistan Tarihi. (M. Günay, Çev.). İstanbul: İnkılâp Kitabevi.