Çağdaş İran edebiyatında öykü ve roman yazarlığı üzerine bir değerlendirme

İran edebiyatı 19. yüzyılda önemli bir değişime uğrayarak yeni bir döneme girmiştir. Dolayısıyla modern İranlı yazarların entelektüel ve edebî hareketleri anlaşılmadan çağdaş İran edebiyatını anlamak mümkün değildir. İran öykü ve romanı yüz yıl boyunca birçok aşamalardan geçmiş ve uzun bir gelişim ve değişim süreci yaşamıştır. Bu dönemde ortaya çıkan eserlerin, yazarların, edebî akımların ve yaklaşımların çeşitliliği de açıkça göstermektedir ki İran romancılığının ve öykücülüğünün, sadece biçimsel ve teknik özellikleri ön plana çıkaran edebî eleştiri yöntemleriyle incelenmesi ve anlaşılması mümkün değildir.

An evaluation of the Novel and the short story writing in the contemporary persian literature

In the nineteenth century, Persian literature changed dramaticaly and entered a new era. So the new Persian literature can not be understood without an understanding of the intellectual and literary, movements of contemporary Iranian writers. The novel and the short story in Persian literature throughout a century passed away lots of stages and experienced a long changing process. The variety of works, writers and literary movements which appear in this period clearly shows that it is not impossible to understand the contemporary Persian literature and story writing with only formal and technical critique methods.

PDF

___

Âjend, Ya'kûb, Edebiyyât-i Novîn-i Iran, Tahran 1363/1984.
Âryenpûr, Yahyâ, Ez Sabâ tâNîmâ, C. I-II, Tahran 1350/1971.
Aştiyânî, Târîh-i Mufassal-i iran ez sadr-i İslâm tâ İnkirâz-i Kâcâriyye, nşr. Muhammed Debîr-i Siyâkî, Tahran 1346/1967.
Behârlû, Muhammed, Dâstân-i Kûtâh-i İran, Tahran 1370/1991.
Benî Âdem, Huseyn, Kitâbşinâsî-yi Movzû'î-yi İran 1343-1348, Tahran 1352/1973.
Efşâr, İrec - Benî Âdem, Huseyn, Kitâbşinâsî-yi Deh Sâle-yi 1333 ta 1342, Tahran 1346/1967.
Hakîmî, İsmâ'îl, Edebiyyât-i Mu'âsir-i İran, 3. bs., Tahran 1375/1996.
Hukûkî, Muhammed, Murûri ber Târîh-i Edebiyyât-i İmrûz, (Nesr-Dâstân), 2.bs., Tahran 1377/1998.
İsti'lâmî, Muhammed, Bugünkü İran Edebiyatı Hakkında Bir İnceleme, çev. Mehmet Kanar, İstanbul 1981.
Kanar, Mehmet, Çağdaş İran Edebiyatının Doğuşu ve Gelişmesi, İstanbul 1999.
Kisrevî, Ahmed, Târîh-i Meşrûte-i İran, Tahran 1354/1975.
Mîr Âbidînî, Hasan, Ferheng-i Dâstân-nivîsân-i İran, Tahran 1369/1990.
Mîr Âbidînî, Hasan, İran Öykü ve Romanının Yüz Yılı, C. I-II, çev. Derya Örs (C. I), Hicabi Kırlangıç (C. II), Ankara 2002.
Sepânlû, Muhammed Alî, İttilâ 'ât-i Roman-nivîsî der İran, Tahran 1358/1979.
Sepânlû, Muhammed Alî, Nivîsendegân-i Pîşrov-i İran, Tahran 1362/1983.
Suleymânî, Muhsin, Vâjegân-i Edebiyyât-i Dâstânî, Tahran 1372/1993.
Yâhakkî, Muhammed Ca'fer, Çun Sebû-yi Teşne: Edebiyyât-i Mu'asir-i İran, Tahran 1374/1995.