TOPLUM RUH SAĞLIĞI MERKEZLERİNİN BİNA PROGRAM VERİLERİNİN BELİRLENMESİ

Toplum Ruh Sağlığı Modeli, ağır ruh sağlığı bozukluğu olan bireylerin topluma kazandırılması amacıyla 2011 yılında uygulanmaya başlanmıştır. Bu süreçte, zaman ve bütçe kısıtlılığı nedeniyle fonksiyonun gerektirdiği mekansal ihtiyaçlar, yeniden işlevlendirilen binalarda çözümlenmiştir. Ancak, kısa sürede oluşturulan bu çözüm, alt işlevin mekana göre belirlenmesi durumunu ortaya çıkarmış, fonksiyonel verimliliği azaltmıştır. Sonuç olarak pratikte verimsiz mekanların oluşmasına neden olmuştur. Bu çalışmanın amacı, TRSM binalarının program verilerinin (alan, kapasite, işlev akış, örgütlenme ve donatım) belirlenmesini ve işleve uygun mekan ihtiyaçlarının saptanmasını içermektedir. Etik Kurulu ve ilgili kamu kurumunun onayı alınarak yürütülen çalışma, 11 TRSM biriminde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, veri toplama metodu olarak Kullanım Sonrası Değerlendirme yöntemi kullanılmış, teşhis edici düzeyde bilgi sağlanmıştır. Anket, gözlem ve ölçümler kullanılarak mekanların program verilerini karşılama oranları belirlenmiştir. Sonuç olarak, fonksiyonun optimum alan ihtiyaç değerleri belirlenmiş, bağıntıları ve ilişkileri açıklanmış, donatım ihtiyaçları detaylı olarak tanımlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Toplum ruh sağlığı merkezi, TRSM, kullanım sonrası değerlendirme, program verileri, programlama

DETERMINATION OF BUILDING PROGRAM DATA IN COMMUNITY MENTAL HEALTH CENTER (CMHC)

The Community Mental Health Model was began to be implemented in 2011 in order to reintegrated mental health disorders into society. In this process, due to time and budget constraints, the spatial needs required by the function have been solved in re-functionalized buildings. However, this solution, which was created in a short time, revealed the determination of sub-function based on space and decreased functional efficiency. Eventually, it conduce to form inefficient spaces in practice. The aim of this study is to determine the program data and the appropriate space requirements of TRSM buildings. The study, which was finalized with the approval of the Ethics Committee and the related public institution, was carried out in 11 TRSM units. In the study, the Post-Use Evaluation method was used as a data collection method, and a diagnostic level of information was provided. The rates of meeting the program data of the spaces were determined by using surveys, observations and measurements. As a result, the optimum space requirements of the function are established, their relations and relations are explained and the equipment requirements are defined in detail.

Keywords:

Community mental health service, CMHS, post-occupancy evaluation, program data, programming,

PDF

___

[1] TC SAĞLIK BAKANLIĞI, Türkiye Cumhuriyeti Ruh Sağlığı Politikası, 204, Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara, 2006.
[2] TC SAĞLIK BAKANLIĞI, Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı (2011-2023), 110, Sağlık Bakanlığı, Ankara, 2011, https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/30333,ulusal-ruh-sagligi-eylem-planipdf.pdf?0 (erişim tarihi 15 Nisan 2019)
[3] DONYAĞI, N. D., “Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerine Devam Eden ve Devam etmeyen Şizofreni Hastalarında Aile Yükünün İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2016.
[4] SOYGÜR, H., “Türkiye’de Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri: Quo Vadis?”, Arch Neuropsychiatr, 53, 1-3, 2016.
[5] TC SAĞLIK BAKANLIĞI, Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri hakkında Yönerge, Sağlık Bakanlığı, Ankara, 2014, https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/21881,trsm- yonergepdf.pdf?0&_tag1=FD7BB76536D945F5DE49E31D237A7F5E47CAFB8B (erişim tarihi 20.01.2018)
[6] İNCEOĞLU, N., “Bina Programlama Sürecine Analitik Bir Yaklaşım”, Doçentlik Tezi, 70, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 1977.
[7] AYDIN, D., “Genel Hastanelerde Teknolojik Gelişmelerin Bina İhtiyaç Programına Etkilerinin Araştırılması”, Doktora Tezi, 169, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, 2001.
[8] AKINCITÜRK, N., “Genel Hastanelerde Yenileme ve Büyümeye Bağlı Değişmelerin Bina Programına Etkileri”, Doktora Tezi, 99, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 1985.
[9] KIRAN A. ve Polatoğlu Ç., Bina Bilgisine Giriş, 145, YTÜ Basım Yayım Merkezi, İstanbul, 2009.