Ayşegül GÜNEY, Ali GÜREL, Fatma DÜNDAR TÜRK

KAPADOKYA BÖLGESİ GEÇ MİYOSEN-PLİYOSEN DİYATOMİTLERİNİN DİYATOME TOPLULUĞU VE PALEOORTAMSAL YORUMU TAŞKINPAŞA (NEVŞEHİR) YÖRESİ

Taşkınpaşa (Nevşehir) yöresinde yüzeylenen geç Miyosen-Pliyosen yaşlı volkanosedimenter birimler içerisinde yer alan diyatomitlerin diyatom topluluğu ve paleoortamsal özelliklerini incelemek için Taşkınpaşa yöresinden ölçülen stratigrafik kesitten derlenen örneklerden 18 cinse ait 21 diyatom türü tanımlanmıştır. Tanımlanan türler içerisinde pennat formların, sentrik formlara göre daha bol olduğu ve göl suyunun tatlı su özelliğinde olduğu belirlenmiştir. Tanımlanan diyatom cins ve türlerinin derlenen örneklerdeki sayısal dağılımlarının değerlendirilmesi sonucunda; Taşkınpaşa yöresi diyatomitlerinin oluşumu sırasında göldeki su seviyesinin düşük olduğu, başlangıçta göl tabanının çamurlu, daha sonra ise bitkilerle kaplı olduğu, göl suyunun başlangıçta oligotrofik özellikte olduğu, zaman içerisinde önce ötrofik daha sonra da mesotrofik özellik kazandığı, besin miktarının ölçülü kesitin taban ve üst seviyelerinde yüksek, orta seviyelerinde ise orta düzeyde olduğu, pH değerinin pH >7 şeklinde (bazik) olduğu ve oksijen oranının orta seviyede bulunduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Diyatomit, Geç Miyosen-Pliyosen, Nevşehir, Paleoortam, Taşkınpaşa

DIATOM COMMUNITY AND PALAEOENVIRONMENTAL INTERPRETATION OF CAPPADOCIA REGION’S LATE MIOCENE-PLIOCENE DIATOMITES IN TAŞKINPAŞA (NEVŞEHİR) AREA

Twenty-one diatom species of 18 genera were identified from the samples which were collected from stratigraphic section in Taşkınpaşa (Nevşehir) area which is taken places in late Miocene-Pliocene aged volcanosedimentary units. It was determined that pennate forms are more abundant than centric forms within the defined species and the lake water has fresh water properties in this location. As a result of the quantitative evaluation of the identified diatom genera and species distributions in the collected samples; it have been determined that, in Taşkınpaşa area, during the formation of the diatomite deposits, lake water’s level was low, the bottom of the lake was initially muddy later covered with plants, lake water was initially in oligotrophic properties later changed into eutrophic and mesotrophic characteristics in time, the nutrient ratio of lake water was high in bottom and upper levels of the section but it was moderate at the middle level of the section. The lake water indicates alkaline (pH >7) properties. Oxygen ratio of the lake water was in middle level.

Keywords:

Diatomite, Late Miocene-Pliocene, Nevşehir, Palaeoenvironment, Taşkınpaşa,

PDF

___

[1] INNOCENTİ, F., MAZZUOLI, G., PASQUARE, F., RADICATI Di BROZOLO, F. , VILLARI , L., "The Neogene calcalkaline volcanism of Central Anatolia geochronological data on Kayseri-Niğde area", Geol. Mag., 112 (4), 349-360,1975.
[2] PASQUARE, G., POLI, S., VENZOLLI, L., ZANCHI, A., "Continental arc volcanism and tectonic setting in Central Anatolia, Turkey", Tectonophysics, 146: 217-230, 1988.
[3] AYDAR, E. GÜNDOĞDU, N., BAYHAN, H., GOURGAUD, A., "Volcano – structral and petrological investigation of the Cappadocian Qaternary volcanism", TUBİTAK Yerbilimleri Dergisi, 3, 25-45, 1994.
[4] DÖNMEZ, M., TÜRKECAN, A., AKÇAY, E.A., "Tertiary vocanics of Kayseri-Niğde-Nevşehir areas", Mineral Research and Exploration Report, No: 10575, 2003.
[5] GÜREL, A., KADİR, S., "Geology and mineralogy and origin of clay minerals of the Pliocene fluvial-lacustrine deposits in the Cappadocian Volcanic Province, Central Anatolia, Turkey", Clay and Clay Minerals, 54, 555-570, 2006.
[6] GÜREL, A., KEREY, E.İ., ÖZCAN, S., "Sedimentology and mineralogy of Late Miocene paleosols and calcrete rich sediments in the western part of Central Anotolian Volcanic Province (CAVP), Turkey", SGEM 2008 Conference Proceeding, Bulgaria, pp 25, 2008.
[7] YAVUZ-IŞIK, N., TOPRAK, V., "Palynostratigraphy and vegetation characteristics of Neogene continental deposits interbedded with the Cappadocia ignimbrites (Central Anatolia, Turkey) ", Internaional Journal of Earth Science, 99, 1887-1897, 2010.
[8] GÖZ, E., KADIR, S., GÜREL, A., EREN, M., "Geology, minerology, geochemistry, and depositional environment of a late Miocene/Pliocene fluviolacustrine succession, Cappadocian Volcanic Province Central Anatolia, Turkey", Turkish Journal of Earth Sciences, 23, 386-411, 2014.
[9] GÜREL, A., Yıldız, A., "Diyatom communities, lithofacies characteristics and paleoenvironmental interpretation of Pliocene diyatomite deposits in the Ihlara-Selime plain (Aksaray, Central Anatolia, Turkey) ", Journal of Asian Earth Science, 30, 170-180, 2006.
[10] YILDIZ, A., GÜREL, A., "Karacaören-Ürgüp yöresi (Nevşehir) diyatomitlerinin fosil diyatom topluluğu ve paleoortamsal özellikleri", 67. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, s.748,749, Ankara,2014.
[11] YILDIZ, A., GÜREL, A., DURSUN, Y.G., "Karacaören yöresi (Nevşehir) diyatomitlerinin fizikokimyasal özellikleri ve kullanım alanları", MTA Dergisi, 152, s.167-185, 2016.
[12] YILDIZ, A., GÜREL, A., DURSUN, Y.G., "Diyatom community and palaeoenvironmental properties of Karacaören diyatomite (Nevşehir, Central Anatolia, Turkey) ", Journal of African Earth Sciences, 134, 276-291,2017.
[13] PASQUARE, G., "Geologie of the Senozoic volkanic area of Central Anatolia", Atti della Acad. No. delince; menorie serie VIII, IX s. 55-204 Roma, 1968.
[14] VIERECK-GOETTE, L., LEPETIT, P., GÜREL, A., GANSKOW, G., ÇOPUROĞLU, İ., ABRATIS, M., "Revised volcanostratigraphy of the upper Miocene to lower Pliocene Ürgüp Formation, Central Anatolian Volcanic Province, Turkey", Geolological Society of Amsterdam, 464, 85-112, 2010.
[15] ROUND, F.E., "The ecology of the algae", Cambridge University Press.
[16] KRAMMER-LANGE BERTALOT, "Bacillariophyceae", 1 Teil, band 2/1, p.84-236; 300-342; 352-379,1986.
[17] KRAMMER-LANGE BERTALOT, "Bacillariophyceae", 2. Teil. Gustav Fischer Verlag Stuttgart. New York. P. 145-157, 168-172,1988.
[18] KRAMMER-LANGE BERTALOT, "Bacillariophyceae", 3. Teil, band 2/3, p.19-40; 113-165; 169-229, 1991.
[19] KRAMMER-LANGE BERTALOT, "Bacillariophyceae", 4. Teil, band 2/4, p.1-83,1991.
[20] VAN DAM, H., MERTENS, A., SINKELDAU, J., "A coded checklist and ecological indicator values of freshwater diyatoms from the Netherlands", Netherlands Journal of Aquatic Ecology, 28, 117-133, 1994.
[21] SOINIEN, J., KÖNÖNEN, K., "Comparative study of monitoring South-Finnish rivers and streams using macroinvertebrate and benthic diyatom community structure", Aquatic Ecology, 38, 2004.
[22] LANGE-BERTALOT, H., BAK, M., WITKOWSKI, A., TAGLIAVENT, N., "Eunotia and some related genera", Diyatoms of Europe 6. Koeltz Scientifi c Books, Königstein, 2011.