NİĞDE MASİFİ METALİK CEVHERLEŞMELERİNİN MİNERALOJİSİ VE JEOKİMYASI

Niğde masifi, magmatik ve metamorfik kayaçlardan oluşan Orta Anadolu Kristalin Kompleksi’ nin (OAKK) en güney ucunda yer almaktadır. İnceleme alanında Niğde Grubu’ na ait formasyonlar; genellikle gnays ve mermerden oluşan Gümüşler formasyonu, mermer, gnays ve amfibolitten oluşan Kaleboynu formasyonu, mermer, gnays ve amfibolitten oluşan Aşıgediği formasyonu, Sineksizyayla metagabrosu ve Üçkapılı granitoididir. Sineksizyayla metagabrosu Gümüşler ve kısmen Kaleboynu formasyonlarına sokulum yapmıştır. Üçkapılı granitoidi ise bütün diğer formasyonları kesmektedir. Niğde masifi Erken Pliyosen yaşlı İncesu ignimbiriti ve Kuvaterner yaşlı alüvyonlarla örtülmüştür.   Niğde Masifi içerisinde yer alan demir cevherleşmeleri hidrotermal olarak damar, damarcık ve cep dolgusu şeklinde mermer ve şistlerin içerisinde yer almaktadır. Bu demir cevherleşmeleri yer yer (Armutbeli) yüzeye kadar çıkarak düzensiz yığınlar şeklinde yerleşmiştir. Cevherleşmelerin mikroskobik incelemelerinde 3 ayrı özellik taşıdıkları gözlenmiştir. Bunlar:1-       Işınsal, iğnemsi ve çubuksu yapılarda lepidokrokitler,2-       Üzümsü yapılı (kel kafa) ve ritmik ardalanmalı yapılar içeren götitler,3-       Bu FeO’leri damar ve damarcıklar şeklinde kesen pirit, kalkopirit (malahit) ve çok az miktarda nabit Cu ve Au içeren cevherler olarak tespit edilmiştir. Jeokimyasal incelemelerde Niğde Masifi içerisinde görülen demir cevherlerine ait 15 adet örnekte Fe2O3 değerleri % 15,49-% 96,88 arasında olup ortalama % 66,28, Pb değerleri 7 adet örnekte % 1,42-% 10 arasında ortalama % 4,09, Zn değerleri 7 adet örnekte % 0,43-% 30,18 arasında ortalama % 13,49, Sb değerleri 2 adet örnekte %28,44-% 31,45 arasında ortalama % 29,95’tir. 

MİNERALOGY AND GEOCHEMİSTRY OF NİĞDE MASSİF METALLİC MİNERALİZATİONS

Nigde Massif is the southest part of the CACC (Central Anatolian Crystalline Complex) which is composed of magmatic and metamorphic rocks. In the study area, formations of Nigde Group are Gumusler Formation which is composed mainly of gneiss and marble, Kaleboynu Formation which is composed of marble, gneiss and amphibolite, Asigedigi Formation which is composed of marble, gneiss and amphibolite, Sineksizyayla Metagabbro and Uckapili Granitoid. Sineksizyayla Metagabbro intrude the Gumusler and partly Kaleboynu Formations. Uckapili Granitoid cuts all the other units. Nigde Massif is covered by Early Pliocene Incesu Ignimbrite and Quaternary alluvium.   Hydrothermal iron mineralizations located in the Nigde Massif are in the form of veins, veinlets and pocket filler in the marbles and schists. These iron mineralizations have settled as chimneys, rising to the surface in some places (Armutbeli). It is observed in the microscopic investigations that mineralizations show 3 separate features. These are:1-       Lepidocrocites having radial, needle-like and fibrous structures,2-       Aciniform goethites showing rhythmic alternation structures,3-       Pyrite, chalcopyrite (malachite) and ores containing small amounts of native Cu and Au cutting these FeO minerals as veins and droplets.    In geochemical investigations, Fe2O3 values of 15 iron ore samples in the Niğde Massif were found between 15.49% and 96.88% (average 66.28%), and Pb values were between 1.42% and 10% in 7 samples (average 4.09%), Zn values were between 0.43% -30.18% in 7 samples (average 13.49%), Sb values were 28.44% -31.45% in 2 samples (average 29.95%). 

___

  • [1] AKMAN, O., ERLER, A., GÖNCÜOĞLU, M. C., GÜLEÇ, N., GEVEN, A., TÜRELİ, T. K., AND KADIOĞLU, Y. K., “Geochemical characteristics of granitoids along the western margin of the Central Anatolian Crystalline Complex and their tectonic implications”, Geol. J., 28, 371 – 382, 1993.
  • [2] GÜNCÜOĞLU, M.C., “Geologie des westlichen Niğde Massivs” Bonn Üniv. Doktora tezi, 181 s., 1977 (yayımlanmamış).
  • [3] KURT, H., KOÇAK, K., ASAN, K AND KARAKAŞ, M., “Petrogenesis of the Üçkapılı Granitoid and its Mafic Enclaves in Elmalı Area (Niğde, Central Anatolia, Turkey)”, Acta Geologica Sinica, Vol. 87, No:3, pp. 738-748, 2013.
  • [4] WHITNEY, D. L., AND DİLEK, Y., “Metamorphism during Alpine crustal thickening and extension in Central Anatolia, Turkey: The Niğde metamorphic core complex”, J. Petrol., 39, 1385 – 1403, 1998.
  • [5] WHITNEY, D. L., TEYSSIER, C., FAYON, A. K., HAMILTON, M. A., AND HEIZLER, M., “Tectonic controls on metamorphism, partial melting, and intrusion: Timing and duration of regional metamorphism and magmatism in the Niğde Massif, Turkey”, Tectonophysics, 376, 37 – 60, 2003.
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi-Cover
  • ISSN: 2564-6605
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2017
  • Yayıncı: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

TEPEKÖY VOLKANİTLERİNDE GÖZLENEN HİDROTERMAL ALTERASYONUN MİNERALOJİSİ, JEOKİMYASI VE EKONOMİK POTANSİYELİ, NİĞDE, ORTA ANADOLU, TÜRKİYE

ABDURRAHMAN LERMİ, MUSTAFA SÖNMEZ, Faruk AYDIN

ÜST MİYOSEN ÜRGÜP FORMASYONU, GÜLLÜDERE PROFİLİ’NİN PALEOTOPRAK VE AKARSU-GÖLSEL SEDİMANLARIN JEOLOJİK ÖZELLİKLERİ, KAPODOKYA VOLKANİK PROVENSİ, İÇ ANADOLU

ALİ GÜREL

ALEV GECİKTİRİCİ MİNERAL DOLGU MADDELERİ

Diler KATIRCIOĞLU BAYEL

KAVUKLU BÖLGESİ (ULUKIŞLA-NİĞDE) PALEOSEN-YAŞLI YASTIK LAVLARIN ALTERASYON MİNERALOJİSİ

Murat ÇİFLİKLİ

CORS UYGULAMALARINDAN ELDE EDİLEN NOKTA KONUM DOĞRULUKLARI ÜZERİNE BİR İSTATİKSEL ARAŞTIRMA

KUTALMIŞ GÜMÜŞ, MÜNEVVER GİZEM GÜMÜŞ

GOSSAN YAPILI CEVHERLERDE Au/Ag KAZANIMI ÜZERİNE SİYANÜRLEME PARAMETRELERİNİN ETKİSİ

EMİNE YOĞURTCUOĞLU, İBRAHİM ALP

İZMİT KÖRFEZİ-SAPANCA GÖLÜ DOĞUSU ARASININ SIĞ VE DERİN JEOFİZİKSEL YÖNTEMLERLE KABUK DEFORMASYONUNUN ANALİZİ

METİN AŞCI, BÜLENT DOĞAN, Selin YAVUZYILMAZ, ERTAN PEKŞEN, AHMET KARAKAŞ, FADİME SERTÇELİK, İBRAHİM SERTÇELİK, Cengiz KURTULUŞ

KAPADOKYA BÖLGESİ GEÇ MİYOSEN-PLİYOSEN DİYATOMİTLERİNİN DİYATOME TOPLULUĞU VE PALEOORTAMSAL YORUMU TAŞKINPAŞA 1 (NEVŞEHİR) YÖRESİ

Ayşegül GÜNEY, ALİ GÜREL, Fatma DÜNDAR TÜRK

SON BUZUL MAKSİMUM (LGM)-GEÇ HOLOSEN EREGLI HAVZASININ PALEOÇEVRESEL EVRİMİ: JEOLOJİK İNDİKATÖRLER YARDIMIYLA İLK SONUÇLAR

Catherine KUZUCUOĞLU, Müslüm DEMİR, ALİ GÜREL, Jean Pascal DUMOULİN, Çiğdem MANER

KAPADOKYA BÖLGESİ GEÇ MİYOSEN-PLİYOSEN DİYATOMİTLERİNİN DİYATOME TOPLULUĞU VE PALEOORTAMSAL YORUMU TAŞKINPAŞA (NEVŞEHİR) YÖRESİ

Ayşegül GÜNEY, Ali GÜREL, Fatma DÜNDAR TÜRK