Kazım KUMAŞ, ALİ ÖZHAN AKYÜZ, Afşin GÜNGÖR

BURDUR MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ BUCAK YERLEŞKESİ YÜKSEKÖĞRETİM BİRİMLERİNİN KARBON AYAK İZİ TESPİTİ

Sera gazı emisyonlarındaki artış iklim değişikliklerindeki etkiyi de beraberinde getirmektedir. Karbondioksit, metan, azot oksit ve kloroflorokarbonlu gazlar küresel ısınmaya etki eden sera gazları olarak bilinmektedir. Karbondioksit gazı emisyon hacminin yüksek olması küresel ısınmayı arttıran önemli etkenlerden biridir. Küresel ısınmaya doğrudan etki eden karbondioksit miktarının rasyonel olarak hesaplanabilmesi için yapılan çalışmalarda karbon ayak izi kavramı ortaya çıkarılmıştır. Atmosferdeki gaz miktarının artış göstermesi araştırmacıları değişik alanlarda karbon ayak izi hesaplama çalışmalarına yöneltmiştir. Bu çalışmada Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesine bağlı Bucak yerleşkesinde yer alan üç yükseköğretim biriminin karbon ayak izi hesabı yapılmıştır. Karbon ayak izi hesabı için Annex 2014 hesaplama kriterleri kullanılarak yıllık karbon ayak izi miktarı tespit edilmiştir. Karbon ayak izi hesabı için birimlerin toplam elektrik enerjisi tüketimi, ısınma değerleri, personellere ait araçların yakıt türleri ve öğrencilerin günlük ulaşım değerleri parametre olarak seçilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Emisyon, karbon ayak izi, küresel ısınma

THE DETERMINATION OF CARBON FOOTPRINT FOR HIGHER EDUCATION UNITS OF BURDUR MEHMET AKİF ERSOY UNIVERSITY IN BUCAK CAMPUS

The increase in greenhouse gas emissions also brings about the impact of climate change. Carbon dioxide, methane, nitrous oxide and chlorofluorocarbons are known as greenhouse gases that affect global warming. The high emission volume of carbon dioxide gas is one of the important factors that increase global warming. In order to rationally calculate the amount of carbon dioxide directly affecting global warming, the concept of carbon footprint has been revealed. The increase in the amount of gas in the atmosphere led researchers to study on carbon footprint calculations in various areas. In this study, carbon footprint calculation of three higher education units in Bucak campus of Burdur Mehmet Akif Ersoy University was analyzed. For the carbon footprint calculation, annual carbon footprint quantities were determined using Annex 2014 calculation criteria. For the carbon footprint, the total electricity consumption of the units, heating values, fuel types of the vehicles belonging to the personnel and the daily transportation values of the students were selected as parameters.

Keywords:

Emission, carbon footprint, global warming,

PDF

___

[1] TORÖZ, A.S., Gemi Kaynaklı Atıkları Alan Bir Atık Kabul Tesisinde Karbon Ayak İzinin Belirlenmesi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2015.
[2] DEMİRBAŞ, F., Geri kazanım tesisinde karbon ayak izinin değerlendirilmesi, Erciyes Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kayseri, 2018.
[3] KITZES, J., PELLER, A., GOLDFINGER S.,WACKERNAGEL, M.,“Current Methods For Calculating National Ecological Footprints Accounts”, Science for Environment and Sustainable Society, 4, 1-9, 2007.
[4] ÜÇÜNCÜ, O., “Türkiye’de HES’lerin Son Durumu: Teknik, Çevre Siyaseti ve Çevre Hukuku Açısından Bir Değerlendirme”, Uluslararası Enerji ve Mühendislik Konferansı, 252-269, Gaziantep, Türkiye, 2016.
[5] MATTILA, T., KUJANPAA, M., DAHLBO, H., SOUKKA, R., MYLLYMAA, T., “Uncertainty and Sensitivity in the Carbon Footprint of Shopping Bags”, Journal of Insdustrial Ecology, 15, 217-227, 2011.
[6] LARSEN N. H.,PETTERSEN J., SOLLI, C.,HERTWICH, E. G., “Investigating the Carbon Footprint of a University–The Case of NTNU”, Journal of Cleaner Production, 48, 39-47, 2011.
[7] GUSTAVSSON, D., TUMLIN, S., “Carbon Footprints of Scandinavian Waste Water Treatment Plents”, Water Science and Technology, 68, 887-893, 2013.
[8] ATABEY, T., Karbon Ayak İzinin Hesaplanması: Diyarbakır Örneği, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Elazığ, 2013.
[9] RIPPON, S., University of Cape Town Carbon Footprint for 2013, South Africa, 32 p, 2014.
[10] Pendik Belediyesi Strateji Geliştirme Müdürlüğü, “Pendik İlçesi Karbon Ayak İzi Çalışması”, İstanbul, 2014.
[11] YAKA, İ.F., KOÇER, A., GÜNGÖR, A., “Akdeniz Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Karbon Ayak İzinin Tespiti”, Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi, 12, 37-45, 2015.
[12] VASQUEZ, L., IRIARTE, A., ALMEIDA, M., VILLALOBOS, P., “Evaluation Off Greenhouse Gas Emissions and Proposals for Their Reduction At A University Campus in Chile”, Journal of Cleaner Production, 108, 924-930, 2015.
[13] ÖZÇELİK, G., Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Terzioğlu Kampüsü’nün Enerji ve Karbon Ayak İzi Açısından Değerlendirilmesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale, 2017.
[14] ONAT, N.C., “Türkiye İnşaat Sektörünün Global Karbon Ayak İzi Analizi”, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22, 529-545, 2018.