EBEVEYNLERİN FEN ETKİNLİKLERİNE YÖNELİK GÖRÜŞLERİ İLE ÇOCUKLARININ BİLİM ÖĞRENME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

60-72 aylık çocukları olan ebeveynlerin fen etkinliklerine yönelik görüşleri ile çocukların bilim öğrenme becerileri arasındaki ilişkinin incelendiği bu çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini İstanbul ilinde 60-72 aylık çocukları olan ebeveynler ve bu ebeveynlerin çocukları oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini 60-72 aylık çocukları olan 195 ebeveyn ve bu ebeveynlerin çocukları oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda 60-72 aylık çocukların ebeveynlerinden ve çocuklardan veri toplamak için “Kişisel Bilgi Formu”, “Ebeveynlerin Fene ve Okul Öncesi Dönemde Fen Etkinliklerine Yönelik Görüşlerini Belirleme Ölçeği (EFOFGÖ)” ve “60-72 Aylık Çocuklar İçin Bilim Öğrenmeyi Değerlendirme Testi” kullanılmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak verilerin analizini gerçekleştirmek için oluşturulan veri tabanına 60-72 aylık çocuklardan ve ebeveynlerinden elde edilen veriler işlenmiştir. Elde edilen veriler normal dağılım gösterdiği için EFOFGÖ ve Bilim Öğrenmeyi Değerlendirme ile alt boyutlarından aldıkları puanların cinsiyet, çalışma durumu ve çocuğun cinsiyetine göre anlamlı düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amacıyla bağımsız gruplar t-testi; yaş, ebeveyn öğrenim durumu ve çocukların evde etkinlik yapma durumuna göre tek yönlü varyans analizi (ANOVA); ebeveynlerinin fen etkinliklerine ilişkin görüş puanları ile çocukların bilim öğrenme puanları arasındaki ilişkiyi incelemek için Pearson Korelasyon analizi yapılmıştır. Yapılan istatistiksel işlemler, tablo haline getirilerek araştırmanın bulgular kısmında yer almaktadır. Araştırmanın sonucunda, Ebeveynlerin, yaş, öğrenim durumu değişkenleri incelendiğinde fen etkinliklerine ilişkin görüş puanları arasında anlamlı bir farklılaşma olduğu saptanmıştır. Çocukların bilim öğrenme durumları incelendiğinde, cinsiyete, ebeveynlerinin; cinsiyetine ve çalışma durumuna göre anlamlı bir farklılaşma olmadığı görülmüştür. Bunun yanı sıra ebeveynlerin evde etkinlik yapma, yaş ve öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı bir farklılaşma olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, ebeveynlerin fen etkinliklerine karşı olumlu tutumlarının çocuklarının bilim öğrenme puanlarını olumlu yönde etkilediği sonucuna varılmıştır.

INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN PARENT’S PERSPECTIVES ON SCIENCE ACTIVITIES AND THEIR CHILDREN'S SCIENCE LEARNING SKILLS

Relational screening method, one of quantitative research methods, was employed in this study which investigated the correlation between interest in science activities of parents of children aged 60-72 months and interest in science of their children. The population of the study composed of parents of children aged 60-72 months and their children in the province of Istanbul. The sample of the study comprised 195 parents who have children aged 60-72 months and their children. For the purpose of the study, the "Personal Information Form", "Scale for Determination of Parents' Opinions about Science and Preschool Science Activities" and Test for Assessment of Science Learning for Children Aged 60-72 Months" were used to collect data from the parents of children aged 60-72 months. In accordance with the purpose of the study, the data obtained from 60-72 month-old children and their parents were processed into the database created to analyze the data. Since the data obtained showed normal distribution, the independent groups t-test was used to determine whether the scores of EFOFGÖ and the Assessment of Science Learning and its sub-dimensions differ significantly according to gender, employment status and the child's gender. One-way analysis of variance (ANOVA) according to age, parental education and children's home activity; Pearson Correlation analysis was conducted to examine the relationship between their parents' opinion scores on science activities and their children's science learning scores. The statistical calculations made were tabulated and included in the findings of the research. At the end of the study, when the variables of the parents' age, educational status and income status were examined, there was a significant difference between the opinion scores regarding science activities. When the science learning status of children was examined, there was no significant difference in terms of gender, their parents' gender and employment status. In addition, a significant difference was identified by the parents' doing activities at home, age and educational status As a result, it was concluded that parents' positive attitudes towards science activities positively affect their children's science learning scores.

___

Aktamış, H., Gül, Ü., & Ergin, Ö. (2008). Öğrencilerin fene yönelik tutumlarına ailelerin etkisi. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 39-48.

Ayvacı, H., & Yurt, Ö. (2016). Çocuk ve bilim eğitimi. Çocuk ve Medeniyet Dergisi, 15-28.

Cömert, D., & Güleç, H. (2009). Okul öncesi eğitim kurumlarında aile katılımının önemi: Öğretmen - aile - çocuk ve kurum. Sosyal Bilimler Dergisi, 131-145.

Crowley, K., Callanan, M. A., Jipson, J. L., Galco, J. Topping, K. ve Shrager, J. (2001). Shared scientific thinking in everyday parent-child activity. Science Education, 85(6), 712-732.

Demir , V. (2019). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Ebeveynlerinin Uyguladıkları Anne-Baba Tutumları İle Bilim Öğrenme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.

Dere, Z., & Koyunlu Ünlü, Z. (2020). Çocuğu Anaokuluna Devam Eden Ebeveynlerin Fen Etkinliklerine Katılımlarının İncelenmesi . Ahi Evran Universitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 154-182.

Gözün Kahraman, Ö., Ceylan, Ş., & Ülker, P. (2015). Bilimi yaratan duygu: çocukların fen ve doğaya ilişkin konulardaki bilgi ve merakları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi , 207-229.

Güneş, G. (2018). A screening study about preschool science education studies: A case study from Turkey / Okul öncesi fen ve doğa eğitimi araştırmalarına ilişkin bir tarama çalışması: Türkiye örneği. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 33-67.

Hamurcu, H. (2003). Okul Öncesi Eğitimde Fen Bilgisi Öğretimi ‘Proje Yaklaşımı'. Eğitim Araştırmaları, 66-72.

İlhan, N., & Tosun, C. (2016). Kindergarten students’ levels of understanding some science concepts and scientific inquiry processes according to demographic variables (the sampling of Kilis Province in Turkey). Cogent Education, 1-17.

Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınevi.

Kesicioğlu, O. S., & Alisinanoğlu, F. (2009). Ebeveynlerin Okul Öncesi Dönemdeki Çocuklarına (60-72 Ay) Yaşattıkları Doğal Çevre Deneyimlerinin İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 1-14.

Kılıç, R., & Ünal, M. (2020). Ebeveynlerinin fene ve okul öncesi dönem fen etkinlikleri hakkındaki görüşlerinin incelenmesi( Elazığ İl örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1-20.

Kula, G. (2011). Okul öncesi eğitimin 9., 10. ve 11. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine etkisi: Polatlı İlçesi örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.

Kunt, B. (2016). 60-72 ay okul öncesi öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.

Mantzicopoulos, P., Patrick, H., French, B., & Samarapungavan , A. (2003). The development and validation of the science learning assessment (sla): A measure of kindergarten science learning. Advanced Academics, 502-535.

Oktay, A. (1999). Yaşamın Sihirli Yılları : Okul Öncesi Dönem. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.

Peterson, S. M., & French, L. (2008). supporting young children's explanations through inquiry science in preschool. Early Childhood Research Quarterly, 23(3), 395-408.

Şahin, Ç., Gedikli, E., Gonca, U., & Karakaya, L. (2018). Ebeveynlerin, fene ve okul öncesi dönemde fen etkinliklerine yönelik görüşlerini belirleme ölçeği’nin geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 101-108.

Tezel Şahin, F., & Özbey, S. (2009). Okul öncesi eğitim programlarında uygulanan aile katılım çalışmalarında baba katılımın yeri ve önemi. Aile ve Toplum, 30-39.

Vandermaas Peeler, M., Westerberg, L., Fleishman, H., Sands, K., & Mischka, M. (2018). Parental guidance of young children’s mathematics and scientific ınquiry in games, cooking, and nature activities. International Journal Of Early Years Education , 369-386.

Yağar, F., & Dökme, S. (2018). Niteliksel araştırmaların planlanması: araştırma soruları, örneklem seçimi, geçerlik ve güvenirlik . Gazi Sağlık Bilimler Dergisi, 1-9.

Yurt, Ö., & Ömeroğlu, E. (2013). 60-72 aylık çocuklar için bilim öğrenmeyi değerlendirme testi' nin türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 19-38.