COVID-19 PANDEMİ SORUNUNUN ÖN LİSANS EĞİTİMİNE YANSIMALARI

Bu çalışmanın amacı, Covit-19 pandemisinin ön lisans eğitimine yansımalarını analiz etmektir. Çalışma, dokümanter analiz modelinde yürütülmüş ve aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır. 2019 yılında ortaya çıkan Covit-19 pandemisi, bütün eğitim kademelerinde ciddi bir sarsıntıya yol açmıştır. Eğitimde öğrenme boşluklarına yol açan bu sarsıntı, iki nedenden dolayı ön lisans kademesindeki Meslek Yüksekokullarında daha derinden hissedilmiştir. Birincisi, bu okulların iki yıl şeklindeki kısa eğitim süresi, ikincisi ise, uygulama ağırlıklı eğitim politikasıdır. Kısa eğitim süresinden dolayı, pandemi sürecinde meslek yüksekokullarında kısmen veya tamamen kesintiye uğrayan yüz yüze eğitimin nasıl ve ne zaman telafi edileceği belirsizdir. Pandemi döneminde oluşan öğrenme boşluklarının ve özellikle de uygulamaya dair pratik becerilerle ilgili eksikliklerin, iş piyasasına olumsuz yansımaları kaçınılmazdır. Dolayısıyla pandemi kuşağı meslek yüksekokulu öğrencilerine yönelik kısa, orta ve uzun vadeli önlem ve planların ivedilikte yapılması zorunludur. Kısa vadeli plan, kısa vadede yaz mevsimlerinde ek bir uygulama ağırlıklı telafi dönemi ihdas edilmesidir. Orta vadeli plan, pandemi kuşağı meslek yüksekokulu mezunlarına işbaşı oryantasyon eğitiminin zorunlu kılınmasıdır. Uzun vadeli plan ise, yüz yüze eğitim ile sanal ve dijital teknoloji tabanlı eğitimin harmanlamasını ifade eden Hibrit meslek yüksekokulu modeli önerisi şeklindedir. Nitekim 2021-2022 eğitim döneminde buna yönelik adımların atılmış olduğu gözlenmektedir. Bilgi Çağı’nın gereği olan hibrit model meslek yüksekokullarını gelecekte pandemi benzeri krizlere hazırlamak bakımından önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Covid-19 Pandemisi, Ön Lisans Eğitimi, Hibrit Meslek Yüksekokulu Modeli

IMPACT OF THE COVID-19 PANDEMIC PROBLEM ON ASSOCIATE EDUCATION

This study aims at analyzing reflections of the COVID-19 pandemic on associate education. Conducted in the document analysis model, this study revealed the following results. The COVID-19 pandemic, which appeared in 2019, led to a serious trauma at all the educational levels. Triggering learning voids in education, the trauma was felt more deeply in the Vocational Schools of the associate education due to two main reasons. The first reason was the short educational period of these schools which consisted two years while the second reason was their practice-oriented educational policy. Due to the short educational period, it is uncertain when and how the face-to-face education in the Vocational Schools, which was interrupted partly or completely during the pandemic process, will be compensated for. The negative impacts of the learning voids and particularly deficiencies deriving from practical skills, which appeared during the pandemic process, on the labor market are inevitable. Therefore, it is imperative that along with actions to be taken, short-, medium- and long-term plans for the Vocational Schools students of the pandemic period have to be made urgently. In the short-term, plan requires enforcing a practice-oriented make-up term in the summer semester of 2021. The medium-term plan is the requirement of an induction, orientation training for the Vocational Schools graduates of the pandemic period. The long-term plan, however, is the suggestion of the Hybrid Vocational School Model which means blending face-to-face education with virtual and digital technology-based education. As a matter of fact, it is observed that steps have been taken towards this during the 2021-2022 education period. As a prerequisite of the Information Age, the hybrid model is essential to prepare the Vocational Schools for crisis like pandemics in the future.

Keywords:

Covid-19 pandemic, Associate education, Hybrid Vocational School Model,

PDF

___

Ak, B., Cerit, B., Dikmen, Y. ve Erol, F. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin profesyonel tutumları ve etkileyen faktörler. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi (ISSN:133-053), 27(4), 232-242.

Akbal, H. ve Akbal, H. İ. (2020). Covid-19 pandemisi sürecinde uzaktan eğitim ile ilgili yaşanan sorunların öğrenci bakış açısına göre AHP yöntemi ile incelenmesi. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (ISSN: 1309-954X), 11 (22), 533-546.

Akgündüz, D. (2014). Harmanlanmış/Hibrit öğrenme modeli ve sosyal medya. XIII. Geleneksel Eğitim Sempozyumu (30 Ocak/1Şubat 2014), Türkiye Özel Okullar Derneği, Antalya.

Akpınar, B. (2017). Eğitimde program geliştirme ve değerlendirme. Ankara: Data Yayıncılık.

Aktaşlı, İ. ve Tüzün, İ. (2012). Meslek eğitiminde kalite için iş birliği hayat boyu öğrenme çerçevesinde mesleki beceri kazanımı uluslararası eğilimler. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi Raporu.

Alkan, R. M., Suiçmez, M., Aydınkal, M. ve Şahin, M. (2014). Meslek yüksekokullarındaki mevcut durum: sorunlar ve bazı çözüm önerileri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi (ISSN: 2146-5967), 4(3), 133-140.

Aslan, S., Karahalilöz, O., Karagözoğlu, B., Yıldırım, E., Yaldız, T., Kuş, H. ve Acar, S. (2019). Geleceğin okulları: Değişim kaçınılmaz mı? Akademik Platform Eğitim ve Değişim Dergisi (ISSN: 2645-922), 2(2), 201-216.

Bahşi, N. (2011). Meslek yüksekokullarının sorunları ve yöneticilerinin tutum ve davranışları üzerine bir araştırma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ISSN: 1304-8899), 20(2), 165-178.

Balaman, F. (2014). Web tabanlı uzaktan eğitimin meslek yüksekokulu öğrencilerinin internet programcılığı 2 dersindeki akademik başarılarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Diyarbakır.

Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem Akademi.

Baloğlu, F. (1999). İnternetteki kaynakların bilimsel çalışmalarda gösterilmesi. Sosyoloji Konferansları, 26, 1999, 253-257.

Balta, Y. ve Türel, Y. K. (2013). Çevrimiçi uzaktan eğitimde kullanılan farklı ölçme değerlendirme yaklaşımlarına ilişkin bir inceleme. Turkish Studies(ISSN:1308-2140), 8(3), 37-45.

Balyer, A. (2016). Öğretmen liderler: öğretmen algıları üzerine nitel bir araştırma. İlköğretim Online (ISSN: 1305-3515), 15(2), 391-407.

Can, E. (2020). Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (ISSN: 2149-2360), 6 (2),11-53.

Creswell J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri (Çev. Eds: Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir). Ankara Siyasal Kitapevi.

Çam, Ş. S. (2021). The history of turkish education course based on technopedagogical education: An action research. Participatory Educational Research (PER), 8(3), 1-23.

Demir, B. (2018). Yükseköğretimden endüstriye nitelikli insan gücü. https://www.yok.gov.tr/ (Erişim: 21.09.2020).

Demir, E. (2014). Uzaktan eğitime genel bir bakış. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (ISSN: 2587-005X), 39, 203-212.

Dikmen, S. ve Bahçeci, F. (2020). Covid-19 Pandemisi sürecinde yükseköğretim kurumlarının uzaktan eğitime yönelik stratejileri: Fırat üniversitesi örneği. Turkish Studies (ISSN:1308-2140),7 (2), 78-98.

Doğan, S. ve Tatik, R. Ş. (2015). Marmara üniversitesindeki uzaktan eğitim uygulamasının öğrenci görüşleriyle değerlendirilmesi. Route Educational and Social Science Journal, 2(1), 247-261.

Doğan-Bilgiç, H. G. (2014). Yükseköğretim kurumlarında web tabanlı uzaktan eğitim programları bileşenleri: uygulamalar ve sorun alanları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara.

Enderoğlu, Y. T. (2004). Türkiye’de mesleki teknik eğitimin sorunları. İstanbul: İktisadî Araştırmalar Vakfı Yayını.

Engin, M. (2013). Üniversitelerde teknoloji yoğun uzaktan eğitim sistemlerinin üretim, uygulama ve yönetim süreçlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar ve Öğretimi Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara.

Eşme, İ. (2007). Türkiye’de mesleki ve teknik eğitimin bugünkü durumu ve sorunlar. Yükseköğretim Kurulu Uluslararası Mesleki ve Teknik Eğitim Konferansı (15-16 Ocak 2007) Ankara.

Eygü, H. ve Karaman, S. (2013). Uzaktan eğitim öğrencilerinin memnuniyet algıları üzerine bir araştırma. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (ISSN: 2146-2879), 3(1), 36-59.

Garda, B. ve Temizel, M. (2016). Bilgi çağında eğitim. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi (ISSN: 2146-7226) 12, 23-43.

Geyef, A. (2017). Türkiye’de önlisans eğitimi. Marmara Sağlık Hizmetleri Dergisi (ISSN: 2636-8285), 1(1), 13-15.

Glesne, C. (2014). Nitel araştırmaya giriş (Çev: Ali Ersoy ve Pelin Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.

Günay, D. (2007). Yirmibirinci yüzyılda üniversite. (Ed. Çoşkun C. Aktan), Değişim çağında yükseköğretim, İzmir, Yaşar Üniversitesi Yayını.

Kahraman, M. E. (2020). COVID-19 salgınının uygulamalı derslere etkisi ve bu derslerin uzaktan eğitimle yürütülmesi: temel tasarım dersi örneği. İMÜ Sanat Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dergisi (ISSN: 2587-1684), 6(1), 44-56.

Karadağ, E. ve Yücel, C. (2020). Yeni tip koronavirüs pandemisi döneminde üniversitelerde uzaktan eğitim: lisans öğrencileri kapsamında bir değerlendirme çalışması. Yükseköğretim Dergisi (ISSN: 2146-796X), 10(2), 181-192.

Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.

Kavak, Y. (1992). Meslek yüksekokulları iş hayatı ilişkileri. H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi (ISSN: 2536-4758), 7, 95-115.

Kaya, A. (2014). Meslek yüksekokulunda öğrenim gören öğrencilerin eğitim öğretim ve geleceğe yönelik düşünceleri. OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (ISSN: 1300-302X), 33(2), 349-356.

Kaya, Y. ve Işık, A. R. (2021). Covid-19 pandemisi’nin ilk döneminde uygulanan zorunlu uzaktan eğitim sisteminin hemşirelik eğitimine katkısı ve zorlukları: nitel bir çalışma. Journal of Education and Research in Nursing(ISSN: 2757-9204), 18, 76-84.

Kaya, Z. (2002). Uzaktan eğitim. Ankara: Pegem A Yayınları.

Kayadibi, F. (1999). Mesleki ve teknik eğitimde yeniden yapılanma. 18. Millî Eğitim Şûrası Tebliği: 41-62.

Kaysi, F. ve Aydemir, E. (2018). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin stajlarda karşılaştıkları sorunların değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (ISSN: 1305-7766), 20(2), 119-133.

Keleş, E., Dündar-Öksüz, B. ve Bahçekapılı, T. (2013). Teknolojinin eğitimde kullanılmasına ilişkin öğretmen görüşleri: fatih projesi örneği. Gaziantep University Journal of Social Sciences (ISSN: 1303-0094), 12(2), 353-366.

Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ISSN: 2147-8406), 8(15), 170-189.

Konya, S. ve Güngör, S. (2015). Meslek yüksekokullarından mezun olan öğrencilerin istihdam sorunları. PARADOKS Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi (ISSN: 1305-7979), 11(1), 427-440.

Kurnaz, E. ve Serçemeli, M. (2020). COVID-19 pandemi döneminde akademisyenlerin uzaktan eğitim ve uzaktan muhasebe eğitimine yönelik bakış açıları üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi (ISSN: 2602-4748), 2(2), 263-288.

Küçük, T. (2014). Işık ünitesinde simülasyon yönteminin kullanılmasının öğrencilerin fen başarısına ve fen tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı, Çanakkale.

MARKA, (2019). Doğu marmara kalkınma ajansı-istihdam sorunları ve çözüm stratejileri. https://kosano.org.tr (Erişim: 02.10. 2020).

Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.

Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2016). Genişletilmiş bir kaynak kitap: nitel veri analizi (Çev. Ali Ersoy, Sadegül Akbaba Altun). Ankara: Pegem Akademi.

Örs, F. (2003). Meslek yüksekokullarının toplumsal işlevi-bir meslek yüksekokulunun kurumsal imaj araştırması. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ISSN: 2149-5858), 10,1-16.

Öztürk, F. (2020). Koronavirüs aşısının bulunması neden uzun sürüyor? https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-52310229 (Erişim: 12 07 2020).

Palacios, A. G. (2019). Learning Styles of Generatıon Z Latinos: A mixed-methods exploratory study of two cohorts of Business University Students. PHD Thesis. The University of the Incarnate Word.

Pesen, A. ve Oral, B. (2016). Harmanlanmış öğrenme yaklaşımının öğretmen adaylarının akademik başarısına ve güdülenme düzeyine etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (ISSN: 1304-0278), 15(58), 799-821.

Punch, K. F. (2011). Sosyal araştırmalara giriş: Nicel ve nitel yaklaşımlar (Çev: D. Bayrak, H. Bader Arslan ve Z. Akyüz) (2. baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.

Rothstein, J. (2020). The lost generation? Labor market outcomes for post great recession entrants. National Bureau of Economic Research,1-59.

Sayın, Z. (2010). Mobil Telefonlarla mobil öğrenme üzerine bir araştırma ve örnek uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.

Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2016). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.

Söyler, O., Çakır, M. ve Kalpakçıoğlu, H. (2017). Meslek yüksekokullarında görev yapan öğretim elemanlarının karşılaştıkları sorunların tespiti ve çözümlerine yönelik bir araştırma. 6. Uluslararası Meslek Yüksekokulları Sempozyumu (UMYOS 2017, May 18-20 Bosnia & Herzegovina).

Stapleton, J.L., Wen,H.J., Starrett, D. and Kilburn, M. (2007). Generational differences in using online learning systems. Human Systems Management, 1–11.

Tektaş, N., Yayla, A., Sarıkaş, A., Polat, Z., Tektaş, M. ve Ceviz, Ö. N. (2016). Ön lisans öğrencilerinin staj uygulamalarının değerlendirilmesi: Marmara üniversitesi örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi (ISSN: 2146-9199), 5, 310-318.

Terzi, D., Akalın, R. B. ve Erdal, B. (2020). Cocid-19 Salgınının sağlık alanındaki öğrencilerin eğitimine etkisi: Tekirdağ Namık Kemal üniversitesi sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu örneği. Namık Kemal Tıp Dergisi (ISSN: 2587-0262), 8(3), 279- 287.

TÜBA (2020). Türkiye bilimler akademisi Covid-19 pandemi değerlendirme raporu. Ankara TÜBA Yayınları.

Türel, Y. K. (2020). Dijital dünyada eğitimin geleceği. Maarif, 1 (1), 21-23. Türkiye Maarif Vakfı.

Ünver, H. M., Yaylı, H. ve Ceylan, H. (2009). Taşra meslek yüksekokullarının sorunları ve çözüm önerileri. 1.Uluslararası 5.Ulusal Meslek Yüksekokulları Sempozyumu (27-29 Mayıs 2009), Selçuk Üniversitesi Kadınhanı Faik İçil Meslek Yüksekokulu, Konya.

Üstün, S., Çetin, A., Uzun, R. O. ve Çorumlu, V. (2016). Türkiye’ de mesleki yeterlilikler ve 5. seviye (ön lisans) ulusal meslek standartları ve yeterliliklerin incelenmesi. 5th International Vocational Schools Symposium, 18-20 May Prizren, Kosova.

Üstüner, M. (2004). Geçmişten günümüze Türk eğitim sisteminde öğretmen yetiştirme ve günümüz sorunları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (ISSN: 1300-2899), 7, 1-6.

Yalçın, M. (2017). Mesleki eğitimde istihdam sorunları, örnek modeller, Türkiye uygulaması ve çözüm önerileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Yamamato, T. G. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi (online) eğitimin önlenemeyen yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi (ISSN: 2636-745), 3(1), 25-34. YBYS (2020). Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi, https://istatistik.yok.gov.tr/ (Erişim: 29.09.2020).

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yıldırım, H., Sertel, E. ve Akyol, Ö. S. (2017). Meslek yüksekokullarının güncel sorunlarına ilişkin öğretim elemanlarının görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ISSN: 1309-1387), 9(21), 287-300.

YÖK (2019). Türkiye Yükseköğretim Sistemi. https://www.yok.gov.tr (Erişim: 14.09.2020).