Türk düşününde yersiz yurtsuz bir yalnızlık: Niyazi berkes

Bu çalışmanın ana amacı, Türkiyenin yetiştirdiği önemli düşün insanlarından biri olan Kıbrıslı Niyazi Berkesin Türk Düşün Hayatına katkılarını, onun temel görüşleri bağlamında irdelemektir. Bu amaca varmak için, ilk önce Türkiyeyi terk etmesine neden olan gelişmeler çerçevesinde yaşam özeti, sonrasında ise onun düşünce biçimine değinilmeyi müteakip, Türk Düşün Hayatına katkıları özetle incelenecek, müteakiben nihai bir değerlendirmede bulunulacaktır.

A distressed solitude in the Turkish idea: Niyazi berkes

The main purpose of this paper is to examine the contributions of Cyprus-born Niyazi Berkes to the Turkish Idea regarding his basic thoughts and ideas as one of the most important intellectual of Turkey. To reach this purpose, firstly an overall description of his life in line with the happenings causing his leaving Turkey for good will be reviewed; then his intellectual style of thoughts, ideas and understandings will be emphasized. Later on, his contributions to the Turkish Idea will be examined in summary. At last, a final evaluation regarding the main issue will try to put an end at the paper.

PDF

___

BERKES, Fikret. (2000). Niyazi Berkes ve Mediha Berkesin 1940lı Yıllarda Ankara Köylerinde Yaptıkları Sosyolojik Araştırmalar. içinde İz Bırakmış Kıbrıslı Türkler 1. Sempozyumu: Niyazi Berkes. Gazi Magosa-KKTC: Doğu Akdeniz Üniversitesi Yayını.
BERKES, Mediha ve Niyazi. (1942a). Toprağın Çocukları. Yurt ve Dünya, Şubat 1942, S. 14.
BERKES, Niyazi. (1941a). Köy Nüfusu. Yurt ve Dünya, Nisan 1941, S.4.
BERKES, Niyazi. (1941b). Ezbercilik, Yurt ve Dünya, 1. Kanun 1941, S. 12.
BERKES, Niyazi. (1942b). İlim Dünyasındaki Durumumuz. Yurt ve Dünya, 29 İlkteşrin 1942, S. 20.
BERKES, Niyazi. (1942c). Irk ve Irkçılık. Yurt ve Dünya, 30 İlkkanun 1942, S. 24.
BERKES, Niyazi. (1943a). Gençliğin Sosyal Durumu. Yurt ve Dünya, Şubat-Mart 1943, S. 2627.
BERKES, Niyazi. (1943b). Modern Ekonominin Doğuşu. Yurt ve Dünya, Haziran 1943, S. 30.
BERKES, Niyazi. (1943c). Modern Ekonominin Tezatları. Yurt ve Dünya, Ağustos 1943, S. 32.
BERKES, Niyazi. (1943d). Modern Ekonominin Tezatlarından Faşizm. Yurt ve Dünya, Eylül 1943, S. 33.
BERKES, Niyazi. (1943e). Garpten Gelen Düşünceler. Yurt ve Dünya, I. Teşrin 1943, S. 34.
BERKES, Niyazi. (1943f). Türk İnkılabında Laikliğin Gelişmesi. Yurt ve Dünya, Sonteşrin 1943, S. 35.
BERKES, Niyazi. (1944a). Darwinizm Karşısında İleri ve Geri Düşünüşler. Yurt ve Dünya, 1 Şubat 1944, S. 39.
BERKES, Niyazi. (1944b). Emperyalizm. Yurt ve Dünya, 15 Şubat 1944, S. 40.
BERKES, Niyazi. (1965). İkiyüz Yıldır Neden Bocalıyoruz?. İstanbul: İstanbul Matbaası.
BERKES, Niyazi. (1978). Türkiyede Çağdaşlaşma. İstanbul: Doğu-Batı Yayınları.
BERKES, Niyazi. (1997a). Unutulan Yıllar. İstanbul: İletişim Yayınları.
BERKES, Niyazi. (1997b). Teokrasi ve Laiklik. İstanbul: Adam Yayınları.
BERKES, Niyazi. (1999). Batıcılık, Ulusçuluk, Toplumsal Devrimler. İstanbul: Cumhuriyet Yayınları.
BUDAK, Ali. (2007). Osmanlı Modernleşmesi ve Edebiyat. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Ağustos 2007, S. 18.
CAVİD, Mehmed. (Yay.Haz. Şiar Yalçın). (1995). Şiarın Defteri. İstanbul: İletişim Yayınları.
DİNÇER, Hasan. (2008). II. Dünya Savaşı Yıllarında Türkiyede Bir Dergi: Yurt ve Dünya. A.Ü. Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Kasım 2008, S. 42, ss. 193-230.
ELOĞLU, Ezgi. (2011). Niyazi Berkesin Eserlerinde Türk Devrimi. Yüksek lisans tezi. A.Ü. Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü.
EMRE, İsmet. (2004). Türk Duygusu Mecmuası Üzerine Bir İnceleme. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Haziran 2004, Cilt. VIII , S. 1, ss. 61-74.
KAÇMAZOĞLU, H. Bayram. (1963). Türk Sosyoloji Tarihi Üzerine Araştırmalar-I. İstanbul: Birey Yayınları.
KASAPOĞLU, Aytül. (1999). 60 Yıllık Gelenek-DTCFde Uygulamalı Sosyoloji 1939-1999 (Berkes-Boran-Çağatay-Güler-Nirun). Ankara: Ümit Ofset Matbaacılık ve Yayıncılık.
KAYALI, Kurtuluş. (1994). Türk Düşünce Dünyası Üzerine Sınırlı Değerlendirmeler-I. Ankara: Ayyıldız Yayınları.
KAYALI, Kurtuluş. (2000). Niyazi Berkes ya da İyimserlikten Kötümserliğe Sürüklenmesine Karşın Düşünsel Tercihinde Israrlı Bir Entelektüelin Portresi. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 2000/3, S. 12, ss. 72-85.
KAYALI, Kurtuluş. (2002). Türk Kültür Dünyasından Portreler. İstanbul: İletişim Yayınları.
KAYALI, Kurtuluş. (2008). Türkiyede Sosyoloji (İsimler-Eserler)-I. Der. M. Çağatay Özdemir. Ankara: Phoeni Yayınları.
KUNT, Esen ve SAPAZ, Şehsade. (2005). Batı ve Öteki. Journal of Istanbul Kültür University,2005/1, ss. 55-63.
ÖZLEM, Doğan. (2000). Niyazi Berkesin Bilim Anlayışı. içinde İz Bırakmış Kıbrıslı Türkler 1.Sempozyumu: Niyazi Berkes. Gazi Magosa-KKTC: Doğu Akdeniz Üniversitesi Yayını.
ÖZER, İnan. (1993). Niyazi Berkes. içinde Türk Toplumbilimcileri-1. Emre Kongar (Ed.).İstanbul: Remzi Kitabevi, ss. 237-278.
ÖZKAN, Emrah. (2008). Bir Düşün Adamı Olarak Niyazi Berkes. Yüksek lisans tezi. Cumhuriyet Üniversitesi SBE Genel Sosyoloji ve Metodoloji Bilim Dalı.
ÖZTUNA, Yılmaz. (1977). Osmanlı İmparatorluğu. içinde Türk Ansiklopedisi, C. 26, Ankara:MEB Yayını.
TANYOL, Cahit. (1993). Boranın Ahlaki Kişiliği ve Niyazi Berkes. Toplumbilim, Ali Akay (ed.). S.2, İstanbul: Bağlam Yayınları.
TOPSES, Mehmet Devrim ve BIÇKI, Doğan. (2010). Medeniyetler Çatışması Kuramının Sosyolojik Eleştirisi. PARADOKS Dergisi, Ocak 2010, Cilt. 6, S. 1, ss. 65-72.
ÜNVER, İrfan. (2000). Niyazi Berkesin Asya Mektupları Üzerine. içinde İz Bırakmış Kıbrıslı Türkler 1. Sempozyumu: Niyazi Berkes. Gazi Magosa-KKTC: Doğu Akdeniz Üniversitesi Yayını.