19. Yüzyılda Lefkoşa, Limasol ve Baf kalelerinde Osmanlı askeri gücü

Venediklilerin Osmanlılara karşı ikiyüzlü bir politika takip etmesi, korsanlarla beraber hareket etmesi ve Kıbrısın Akdenizde Osmanlıları tehdit eden bir korsan üssü haline gelmesi, Osmanlıların Kıbrısı ele geçirmesi için kışkırtmıştır. Osmanlılar adada egemenlik kurduktan, adadaki yaşamı hem genel Osmanlı sistemine hem de adadaki yapıya göre düzenlemiştir. Bir yandan idari yapıyı oluştururken bir yandan da Anadoludan Kıbrısa Türkler yerleştirilmiştir. Osmanlı Devleti kendisi için mühim olan Kıbrıs Adasının savunulmasına da gerekli ihtimamı göstermiştir. Şehir ile bir bütünlük içinde olan kaleler askerî, idari ve adli birçok görevler yüklenmişti. Şehrin güvenliğinin sağlanması, çeşitli tehlikelerden korunmasında kale önemli rol oynuyordu. Bu çalışmamızda 19. yüzyılda Kıbrıs adasında yer alan Lefkoşa, Limasol ve Baf kalelerinde bulunan askeri nüfuzu ele alınacaktır. Ayrıca kalelerin durumu ve gerekli onarımlarına dair yapılan yazışmalar ifade edilecektir. Neticede devletin Kıbrıs adasının korunması için aldığı tedbirler yanında buralarda var olan askeri gücü ortaya konulmuş olacaktır.

Ottoman military power in Nicosia, Limassol and Baf castles in $19^{th}$ century

That the hypocritical policy Venice pursued and their collaboration with pirates, which turned Cyrpus to be a pirate base became a threat to Ottomans in Mediterrenean, provoked Ottomans to occupy the land. Having settled their souverignty on the island, Ottomans designated the island life accordingly both with their general system and the island s own life. While structuring administrative system, they had settled on the island. Ottoman State was precise about the defense of Cyprus, which was apparently important to it. The castles that were integrated with the city hold a lot of military, administrative and juridical responsibilities. The castle played an important role on the defense of the city. In this study, the military influence of Nicossia, Limassol and Paphos castles in Cyprus in XIX. Century is discussed. In addition, the correspondence is included related to the restoration and the situation of the castles. In conclusion, as well as the precautions taken by the state to protect the Cyrpus island, the military power existed in the region is presented here.

___

  • Sicil Defteri
  • Kıbrıs Şeriyye Sicili (KŞS) (1057-1265), Defter No: 1-B, Sayfa No:1-33, Hüküm No: 1-21.
  • Kitap ve Makale
  • ALASYA, H. Fikret, Tarihte Kıbrıs, Kıbrıs, Türk Kültür Derneği Genel Merkezi Yayınları, Ankara 1988.
  • BATMAZ, Eftal Şükrü, “Osmanlı Devletinde Kale Teşkilatına bir Bakış”, OTAM, sa.7, Ankara 1996.
  • BİRSEL, Salih- AKBAL, Oktay, Kıbrıs’a Selam, İstanbul 1987.
  • BOA, Osmanlı İdaresinde Kıbrıs, Başbakanlık Osmanlı Arşivi Yayınları, Ankara 2000.
  • EYİCE, Semavi, “Kale”, Türk Ansikopedisi, C. XXI, İstanbul 1974.
  • FEDAİ, Harid- ALTAN, Mustafa Haşim, Lefkoşa Mevlevihanesi, KKTC Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Bakanlığı Yay., 38, Ankara 1997.
  • GAZİOĞLU, Ahmet C., Kıbrıs Türk Tarihi, Türk Dönemi 1570–1878, Lefkoşa; Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi, 1994.
  • OBERLİNG, Pierre, The Roaad To Bellapais, Columbia Uni. Press Yay., New York 1982.
  • SURAİYA, Faroghi, “Fatih Döneminden Evliya Çelebi Seyahatine Kadar Çorum”, Çorum Tarihi, tarihsiz.