Ferganalı mutasavvıf şair Hüveyda divan ında hoca Ahmed Yesevi etkisi

Türk Edebiyatının önemli bir parçası olan Çağatay Edebiyatı hakkında yapılan çalışmalar incelendiğinde, klasik sonrası dönem ya da Nevâi sonrası dönem olarak adlandırılan Çağatay Edebiyatının son dönemi hakkında yeterince çalışma bulunmadığını görmekteyiz. Bu dönemde yaşamış birçok şairlerin hayatları ve eserlerinin isimleri dışında geniş bilgiye rastlanmamaktadır. Bunlardan biri de Türkistanın güzel Fergana vadisinden olan Hoca Nazar Hüveydadır. Şiirlerinin İstanbul, Kazan ve Taşkent gibi önemli merkezlerde basılması ve gazellerinin birçok muteber mecmualarda yer alması, Hoca Nazar Hüveydanın Türkler tarafından sevilen bir sanatkâr olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda Hoca Ahmed Yesevinin hikmetleri birçok Türk sanatkârlarının eserlerini derinden etkilemiştir. Naçizane makalemizde Hüveydanın hayatı, edebi şahsiyeti, eserleri ve düşüncesine Yesevi etkisinin izleri hakkında muhtasar duracağız.

Influence khoja Ahmad Yassawiy's verses to "devon" of fergana mystic poet Huvaydo

When the studies on Chagatai Literature which is an important part of the Turkish Literature are examined, it is seen that there are no enough study on classical period or the last period of Chagatai Literature that is named as after Nawai period. There is no detailed information about the poets except their lives and the names of their studies. One of them is Khoca Nazar Huvayda from Turkistan s beautiful Fergana valley. Khoca Nazar Huvayda s poems were published in important cities such as İstanbul, Kazan and Tashkent. His lyric poems were published in reputable magazines. These show that he is one of the favorite Turkish poems. In this article, the life, literary personality and studies will be stated.

___

  • BİCE, H. (2009). Hoca Ahmed Yesevi Divan-ı Hikmet, Ankara.
  • HÜVEYDA, H. N. Divan, Özbekistan Bilimler Akademisi Biruni ŞarkşinaslıkEnstitüsü, yazma no: 12312.
  • HÜVEYDA, H. N. (2005). Divan, Yay. Haz. İsmetullah Abdullah, Taşkent.
  • HÜVEYDA, H. N. (1996). Rahat-ı Dil, “Gafur Gulam” yayınevi, Taşkent.
  • HÜVEYDA. K. (2009). Derdi. Yay. Haz. İrfan Atacani, Tamila Gafurconova, Taşkent.
  • ÖZBEK EDEBİYATI TARİHİ, (1998). Beş ciltlik, Özbekistan İlimler Akademisi Ali Şir Nevai Dil ve Edebiyat Enstitüsü, “Fen” yayınevi, Taşkent.
  • TÜRKİYE DIŞINDAKİ TÜRK EDEBİYATLARI ANTOLOJİSİ-14: Özbek Edebiyatı-1, (2000). Kültür Bakanlığı yayınları, Ankara.
  • YESEVİ, H. A. (2006). Divan-ı Hikmet. Yay. Haz. Prof. Dr. İbrahim Hakkul, Dr. Nadirhan Hasan, Taşkent, “Maveraünnehir” Yayınevi.
  • YOLDAŞ, M. (2001). Hilvatî, Divan, Yay. Haz. İsmetullah Abdullah, Taşkent, “Fen” Yayınevi.