DİNÎ - MENSUR BİR ESER: HZ. MUHAMMED’İN EBÛ CEHİL İLE GÜREŞİ

İslamiyet’in kabulünden sonra Türk edebiyatında dinî-tasavvûfî eserler görülmeye başlamıştır. Bu eserler arasında İslamiyet’i geniş kitlelere yaymak amacıyla, Hz. Muhammed’i ve onun Ehl-i beytini öven manzum-mensur pek çok eser yazılmıştır. Hz. Muhammed’in çocukluk-gençlik yıllarına dair yazılmış dinî-mensur bir eser, tarafımızdan ilk defa tespit edilerek incelenmiş ve transkripsiyonlu neşri gerçekleştirilmiştir. Çalışma, üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Hz. Peygamber’in Ebû Cehil’le güreşini konu alan iki mensur eserin nüsha özellikleri verildikten sonra, daha kapsamlı olan İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi Türkçe Yazmalar, No: 7391’de kayıtlı eserin tanıtımı yapılmış, ikinci bölümde İstanbul Üniversitesi T7391 numarada yer alana bu eserle, Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi Y-550 numarada yer alan, Mustafa Fâiz b. el-Hac tarafından H. 1190/1776-7 tarihinde istinsah edilmiş; “Muhammed Mustafâ Sallallâhu Te’âlâ ‘Aleyhi ve Sellem Hazretleri Ebû Cehil La’în ile Güreş Tutup ve Ebû Cehil La’în Münhezim Oldugıdur” başlıklı mensur eser içerik açısından karşılaştırılarak ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise İstanbul Üniversitesi Kütüphanesindeki mensur eser, güreş kültürü açısından değerlendirilmiştir. Makalenin sonunda da bu eserin transkripsiyonlu metni verilmiştir. Çalışmada, edebiyat metin inceleme yöntemleri ve halkbilim metotları esas alınmıştır. İnceleme sonucunda, dinî-destânî gelenek ve güreş tarihi açısından önemli olan bir metnin, halk arasında okunarak Hz. Muhammed’in tanınmasını sağladığı görülmüştür. Çalışmanın sonunda verilen transkripsiyonlu yazma metin, filoloji araştırmaları bakımından da ele alınıp geliştirilebilir. 

RELIGIOUS - PROSE WORK: THE WRESTLING OF PROPHET MUHAMMAD WITH ABU CEHIL

After the acceptance of Islam in Turkish literature, religious-mystical artifacts worth seeing. These works include masses in order to spread Islam, the Prophet Muhammad's and his Ehl-i Bayt praising the poem-written many works in the form of prose. Prophet Muhammed's childhood-youth written that religious-the first time a form of prose works, having been identified by us and transcription. The study consists of three parts. The first chapter the Prophet Muhammad Abu jahl wrestling with the subject field two prose after internal and external features of the work, the more comprehensive library of İstanbul University, Rare Turkish Manuscripts, No.: 7391 ' were introduced in the registered Works; In the second part the University of Istanbul in the T7391 number this piece, Yapi Kredi Sermet Çifter Research Library in the number of Y-550, H.1190 / 1776-7 in its history, It has been copied by Mustafa Fâiz b. al-Hac; "Muhammed Mustafâ Sallallâhu Te’âlâ ‘Aleyhi ve Sellem Hazretleri Ebû Cehil La’în ile Güreş Tutup ve Ebû Cehil La’în Münhezim Oldugıdur” comparing the prose piece titled discussed in terms of content; in the third part of prose works in the Istanbul University Library, it has been evaluated in terms of wrestling culture. At the end of the alphabet to transcribe the manuscript of this work it is given. Study of literature text inspection methods and folklore methods are discussed in terms of. The aim of the study, religious-epic tradition and is important in terms of wrestling singers of text among the people by reading provide recognition of Prophet Muhammad. Transcription-letter writing text issued at the end of the study, in terms of research and Philology addressed could be developed.

___

  • T7391: Haza Risāle-i Peygamber Aleyhisselam Ebū Cehil İle Güleş Tutdıkları Beyānında Olıcıdır; m.y., t.y., İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi Yazma Eserler Birimi, Demirbaş nu. NEKTY07391, Yer nu. 297.97, vr. 1b-15b.
  • Y-550: Mustafa Faiz Bin El-Hac; “Muḥammed Muṣṭafa ṣallallahü Teʼālī ʽaleyhi ve-sellem ḥażretleri Ebū Cehl-i Laʽīn ile Güreş Tutup ve Ebū Cehl-i Laʽīn Münhezim Olduġıdur”, istinsah tarihi: H. 1190/1776-7, Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi, Yer nu. Y-550, vr. 1b -11a
  • ÇELEBİOĞLU, Âmil (1999). Türk Edebiyatı’nda Mesnevî (XV. yy.’a kadar). İstanbul: Kitabevi Yayınları.
  • KARA DÜZGÜN, Ülkü (2014). Türk Destan Kahramanı ve Başkurt Destanlarının Tipolojisi. Konya: Kömen Yayınları.
  • ERKAN, Mustafa (1986), Siretü’n-Nebi (Tercümetü’z-Zarîr) İnceleme-Metin, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yeni Türk Dili Doktora Tezi, C:I.
  • GÜRBÜZ, Mehmet ve DURMUŞi, Tuba (2017). “Nazımdan Nesre Anlatımın Dönüşümü: Dâsitân-ı Ferruh u Hümâ Örneği”. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, S. 19, ss. 147-168.
  • KAHRAMAN, Âtıf (1989). Cumhuriyete Kadar Türk Güreşi. C.1, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • ÖZTEK, İbrahim (2011). Bilimsel Kuraş. Antakya: Antakya Belediyesi Kültür Yayınları.
  • UZUN, Mustafa (2009). “Türkçe Siyer Kitapları” maddesi. Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 37, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, ss. 324-326.
  • URL:https://sgm.gsb.gov.tr/Public/images/SGM/Federasyon/792612007%20geleneksel_kusak_guresi_talimati__.pdf