19956

8-12 Yaş Arası Çocukların Kentsel Mekân Algısı Üzerine Bir Çalışma ve Tasarım Kabiliyetine Etkileri

Tasarım kavramı ve tasarlama eylemi üniversite yıllarına kadar birçok öğrencinin uzak kaldığı kavramlardır. Oysa yaratıcılık çocuk yaşlardan itibaren kendini gösteren yeteneklerden biridir. Bu sebeple özellikle çocukların eğitimi sırasında bu yeteneklerini geliştirebilme ve kendilerini tanıma şansı elde edebilmeleri oldukça önemlidir. İlkokul döneminde çocukların tasarım kabiliyetlerini fark edebilme ve geliştirebilme olanağının sağlanması kişisel gelişimleri açısından oldukça önemlidir. Çalışma kapsamında 8-12 yaş arası çocuklarla kentsel mekân tasarımı üzerine teorik ve uygulamalı olarak iki aşamadan oluşan bir program gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda çalışmanın teorik aşamasında Antik Çağ’dan, Modern Çağ’a kadar geniş bir tarih aralığında kent örnekleri üzerinden kentsel mekân ve tasarıma dair bilgiler aktarılmıştır. Uygulama aşamasında çocuklardan hayallerindeki kentsel mekânları, avlu, sokak ve meydan gibi kavramlar üzerinden 2 boyutlu ve/veya 3 boyutlu olarak ifade etmeleri beklenmiştir. Çalışma sonunda çocukların kentsel mekân algısına dair analizler yapılması ve bu eğitimin çocukların tasarım kabiliyetlerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Kentsel mekân ve tasarımı üzerinden yürütülen bu çalışma, çocukların mekân duygusunun güçlenmesini, kente dair farkındalık kazanmasını, ölçek kavramının gelişmesini ve tasarım yönlerinin kuvvetlenmesini sağlanmıştır. Bunun yanı sıra çocuklarda kendini ifade etme becerisinin ve özgüven gelişiminin de olumlu yönde etkilendiği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Çocuk ve mimarlık, kentsel mekân, ilkokul, mimarlık eğitimi

A Study on Urban Space Perception of Children aged 8 - 12 Years and Its Effect on Design Capabilities

Numerous students become distanced from the concept of design and excogitation until their university years. However, creativity is one of the talents that show indications from childhood. Therefore, improving skills and knowing themselves is very important for children, especially during their education. Providing primary school children with an opportunity to discover and increase their design skills is crucial for their pediatric development. Within the scope of the study, a two-stage program, theoretical and practical, was carried out in designing urban spaces with children aged 8-12. In this context, participants were informed of urban space and urban design through samples from the Ancient Age to the Modern Age in the theoretical stage of the study. At the practical stage, the tutor requested to visualize urban spaces such as courtyards, streets, and squares of their dreams in 2D and 3D from children. At the end of the study, it is aim to analyze children’s perception of urban space and examine the effect of this program on children’s design skills. This study, carried out on urban space and its design, has ensured that children's sense of space is strengthened, they gain awareness of the city, the concept of scale is developed and their design skills are increased. On the other hand, positive affection for children’s ability to self-expression and self-confidence development are also determined.

Keywords:

Child and architecture, urban space, primary school, architectural education,

PDF

___

Acer, D. (2010). Tasarım Eğitimi Programı’nın Türkçe’ye Uyarlanması ve Etkililiği Analizi. Uluslararası Mimarlık ve Çocuk Kongresi 18-21 Kasım 2009 içinde, (s. 77-82). Ankara: TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi.
Acer, D. & Gözen, G. (2013). Çocuk ve Mimarlık: Çocuklar için Mimari Tasarım Öğretim Programı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Açıkgöz Ş., Selman P. & diğ. (2010). Kayseri’de Çocuk ve Mimarlık. Uluslararası Mimarlık ve Çocuk Kongresi 18-21 Kasım 2009 içinde, (s. 67-74). Ankara: TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi.
Akarsu, F. (1984). Piaget’ye Göre Çocukta Mekan Kavramının Gelişimi. Mimarlık 84/9, Sayı: 207, 31-33.
Arın S. (2018). Çocuklara Yönelik Yapılı Çevre Eğitimi: Bursa İçin Katılımcı Bir Model. Bursa: Nilüfer Belediyesi.
Bayraktar N., Binbir B., Karakuş Tezcan C. & diğ. (2008). Çocuk ve Mimarlık Toplumsal Bir Eğitim Modeli. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Çocuk ve Mimarlık Çalışmaları Merkezi. Ankara: Pelin Ofset.
Barre, F. (1984). Çocuk ve Mekan ya da Yitirilmiş Kent. (Çev: Murat Güvenç.) Mimarlık 84/9, Sayı: 207, 14-17.
Bilgin, N. (1984). Çocuk(lar) ve Mekan(lar). Mimarlık, 84/9, Sayı: 207, 18-22.
Birol G. & Akgün Yüksekli B. (2010). Televizyon Yoluyla Aktarılan İmajların İlköğretim Çağındaki Çocukların Kamusal Mekanı Grafik Temsiline Etkisi. Uluslararası Mimarlık ve Çocuk Kongresi 18-21 Kasım 2009 içinde, (s. 37-44). Ankara: TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi.
Budak, E. & Akbaş, A. (2009). Okul Çağı Çocuğunun Gelişimi ve Eğitimi: Gelişimi ve Eğitimi ile 7-12 Yaş Çocuğu. Uçan Balon Kitapları.
Çakırer-Özservet Y. (2019). Çocukların Resimlerinden Sokak ve Mahalle İlişkilerini Tartışmak: Sütlüce ve Örnektepe Mahalleleri. Uluslararası Siyaset Bilimi ve Kentsel Araştırmalar Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, 516-542. Laaksonen, E. (2006). On an Important Mission, In E. Laaksonen & J. Räsänen (Eds.), Playce: Architecture Education for Children and Youth People, (pp. 9-10). Helsinki: Alvar Aalto Academy.
Lynch, K. (1977). Growing up in Cities. MIT Press: Cambridge.
Räsänen, J. (2006). Architecture Education in Finland, In E.Laaksonen & J. Räsänen (Eds.), Playce: Architecture Education for Children and Youth People, (pp. 13-18). Helsinki: Alvar Aalto Academy.
Piaget, J. (1972). Intellectual Evolution from Adolescence to Adulthood. Human Development, 15, 1-12.
Taşcı, B. G. ve Gökmen, H. (2015). Türkiye’de Yapılan Çocuk ve Mimarlık Çalışmalarının Literatür Eşliğinde Değerlendirilmesi. Mimarlık 381, 65-68.
Trogler, G. E. (1978). Architectural Experinces in the Elemantary School, Art Education, September Vol. 31, No.5, 30-38.