Bu çalışma Türkiye ve Yunanistan arasında 1923 yılında imzalanan Lozan Barış Antlaşması’na ek olarak din esasına göre gerçekleşen “Mübadele” sonucunda Yunanistan’ın Krifçe Köyünden Niğde İli Yeşilburç Köyüne zorunlu olarak göç eden mübadillerin göç hikâyelerinin ele alınması ve mübadelenin hala bugünkü yaşayan kuşaklarında bıraktığı izlerin değerlendirilmesidir. Lozan barış görüşmeleri sırasında imzalanan, Türkiye’deki Rumlar ile Yunanistan’daki Müslümanların değişimine ilişkin mübadele anlaşması her iki ülke açısından da önemli sonuçlar doğurmuştur. Mübadeleden hemen önce Niğde ilinde yaşayan Türk/Müslüman ve Rum/Ortodoks grupların son derece sükûn içinde birlikte kardeşçe yaşadıkları görülmektedir. Oysaki Batı Anadolu’daki Rumlar mütareke yıllarında Patrikhane ve Yunanistan’ın kışkırtmalarıyla isyan edip çeteler oluşturarak Türk köylerine saldırılarda bulunuyorlarken dahi Niğde’de bulunan Rumlar ve Türkler birbirlerine karşı hiçbir olumsuz faaliyetin içinde bulunmamışlardır. Mübadeleyi yaşayanlardan Niğde ili Yeşilburç köyü sakinleri; Yunanistan’ın Selanik şehrine bağlı 175 kilometre uzaklıktaki Grebene kazası Krifçe (Kivotos) köyünden Yeşilburç’a göç etmişlerdir. Yapılan çalışmada özellikle Yeşilburç köyüne yerleşen mübadillerin Niğde’nin farklı yerleşim yerlerindeki diğer mübadillere göre farklı bir kültürü mübadeleyle geçmişten günümüze kadar taşıdıkları görülmektedir. Ayrıca Yeşilburç köyü mübadillerinin anlatımları doğrultusunda mübadelenin bazı yazılı kaynaklarda belirtilen mübadele süreci açıklamalarına göre eksik yönlerinin kaldığı ve sonuçta mübadele çalışmalarında mübadillerin sözlü anlatımlarının ülkemiz mübadele çalışmalarında yeterli oranda yer almadığı sonucu şeklindedir. Göç eden 1. Kuşak mübadillerin sözlü ifadeleri, onların ellerindeki belge ve bazı kayıtlar mübadelenin özellikle Yunanistan’ın kuruluş döneminden başlayarak izlemiş olduğu politika ve baskılar neticesinde zorunlu olarak gerçekleştiği şeklindedir. Mübadele sürecinde her iki ülke mübadillerinin yerleşim ve mübadele organizasyonlarında büyük sıkıntılar yaşadığı da açıkça görülmektedir. Ayrıca mübadele sürecinde oluşturulan resmi kayıtların mübadillerle günümüze kadar ulaşan bazı bilgi ve belgelerin birbiriyle tamamen uyuşmadığı yönündedir. Yeşilburç köyünde mübadele sürecinde ve sonrasında boşaltılan tarihi binalar ile mekânların mübadillerin sözlü ifadeleri ve de çeşitli kaynakların karşılaştırılması sonunda köyün tarihi eserlerinin ne yazık ki önemli oranda zarar gördüğü şeklindedir. Ayrıca günümüze kadar ulaşan az sayıda kalan tarihi eserlerinse hala bakımsızlıktan zarara uğraması da söz konusu! Yeşilburç’ta birinci kuşak mübadillerin sayısı 2015 yılına kadar bir kaç kişi kadarken artık şimdi köyde yaşayanların çoğu üçüncü ve dördüncü kuşak mübadillerden oluşmaktadır. Günlük yaşamlarında az sayıdaki yaşlıların çoğu Rumca konuşabilmektedir. Fakat günümüz Yeşilburç köyü gençleri ise artık sadece Türkçe konuşabilmektedirler.