UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine Niceliksel Bir Yaklaşım: Eleştiri ve Öneriler

Bu çalışmanın başlangıç noktası UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine, yani Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi ve İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne, niceliksel ve dolayısı ile objektif yaklaşımların eksiliğidir. Korumanın İyi Uy- gulamalarının Kaydı’na geçen ögeler bu çalışmanın kapsamına dâhil edilmedi ise de benzer bir yaklaşım ile bu listeye dâhil olan ögeler de analiz edilebilir. Listelere ilk kayıtların yapıldığı 2008 yılından beri, her sene veri miktarında artış olurken bu verilerin düzenlenmesine ilişkin herhangi bir akademik çalışma yayınlanmamıştır. Bu makale alandaki bu eksikliği doldurmak üzere yazıldı. Makalede UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras için düzenlediği internet sayfasında güncel olarak erişilebilir bulunan istatistik ve verilerin sorunlarına dikkat çekilmektedir. İstatistiklere dair ana sorunlar, ülkelerin düzen- siz sınıflandırılması ve listelere kabul edilmiş ögeleri tarif etmek üzere belirlenen birincil kavramların etkisiz kullanımıyla ilgilidir. Bu yüzden makalede ülkelere dair istatistiksel verilerin düzenlendiği bir tablonun yanı sıra listelerdeki ögelerin nasıl kullanışsız bir biçimde kavramsallaştırıldığını gösteren bir başka tablo sunulmaktadır. Böylece makalede verilerin uygun bir biçimde ve kullanıcı dostu olarak dü- zenlendikleri zaman, ülkelerin kültürel mirası, dünya medeniyetine katkıları, dışişleri politikaları ve iç siyasetleri ile ilgili geniş bir bakış açısı sunmak üzere kullanılabileceği gösterilmektedir. Buna ek olarak, bu çalışmada kullanılan veri yönetimi teknikleri ile Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi ve İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’nde bulunan ögelerin 2003 yılında imzalanan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi metnindeki maddeler ile ne ölçüde uyuştuğu istatistiksel veriler kullanılarak incelenecektir. Bu makale, listelerdeki unsurlara odak- lanacak ve onlara ilişkin verileri veri madenciliği süreci gibi teknolojik araçlar ve benzeri uygulamalar kullanarak inceleyecek gelecekteki çalışmalara kaynaklık edebilir.

A QUANTITATIVE APPROACH TO UNESCO’S INTANGIBLE CULTURAL HERITAGE LISTS: CRITICISM AND SUGGESTIONS

The starting point of this study is the lack of quantitative and thus objective approaches to UNESCO’s Lists of Intangible Cultural Heritage (ICH), namely the List of Intangible Cultural Heri- tage in Need of Urgent Safeguarding and the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity. Elements inscribed to the Register of Good Safeguarding Practices are not included in this study; however, a similar approach can be applied to its analysis. While the amount of data has increased each year since the first inscriptions on the lists in 2008, no research has examined how to or- ganize the data, and hence this study aims to fill this gap. The paper points out the problems regarding the currently available statistics and data on UNESCO’s website for ICH. The main problems about the statistics relate to the disorganized classification of the countries and the inefficient use of primary concepts in describing the elements inscribed on the lists. The paper proposes one table as an example to organize the statistics related to the countries and another to depict the unhelpful conceptualizingof the elements. The paper also demonstrates how the data if organized properly and in a user friendly way can be employed to give an extensive perspective of countries’ cultural heritage, their contribution to world civilization, international and domestic politics, etc. Moreover, this study employs data mana- gement techniques to evaluate how compatible the elements on the lists are with the Text of the Con- vention for the Safeguarding of the ICH signed in 2003 based on the statistics. This paper may serve as a source for further studies focusing on elements on the lists and analyzing the data related to them by employing technological tools like data mining processes and similar applications.

___

  • Anico, Marta; Elsa Peralta. “Introduction”. Heri- tage and Identity–Engagement and Demis- sion in the Contemporary World. New York: Routledge, 2009: 1–11.
  • Text of the Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage, UNESCO yayını. (Erişim tarihi: 1 Eylül 2018) (Elek- tronik nüsha için bakınız: https://ich.unesco. org/en/convention)
  • Operational Directives for the Implementation of the Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage, UNESCO yayını. (Erişim tarihi: 1 Aralık 2018) (Elek- tronik nüsha için bakınız: https://ich.unesco. org/doc/src/ICH-Operational_Directives-7. GA-PDF-EN.pdf)