“Gelin”i, “aileye evlenme yoluyla katılmış olan kadın birey” olarak tanımlanmak mümkündür. Türk aile yapısı dikkate alındığında, geçmiş dönemlerin büyük aile yapısında da, günümüzün çekirdek aile yapısında da gelinin yadsınamaz bir yeri ve rolü vardır. Bu yer ve rol, birbirine çok yakın kültürel yapılardaki aileler olması durumunda bile, “gelin”in geldiği aile; geldiği ailenin de “gelin” için, bir kültür ve otorite çatışması alanına dönüşmesine neden olabilmektedir. Bu çatışmalar, aileye katılan kişinin az veya çok farklı bir dünya görüşüne sahip olması, karakteri ve alışkanlıklarıyla farklılık göstermesi, yeni akrabalar edinmenin verdiği yabancılık hissi, varlığı daima kabul gören kuşaklar arası uyumsuzlukların bu ilişkileri etkilemesi, aile içindeki bireylerin birbirlerine göre konumları, her iki tarafın da kendi düşünce ve alışkanlıklarını ön planda tutması, fiziksel özel liklerin beğenilmemesi gibi çeşitli sebepler nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Konu “gelin” olduğunda, geleneksel aile tipinde gelinin ev ortamında en çok muhatap olduğu kişi de “kayınvalide”dir. Kayınvalide, bu tür malze melerde “anne” veya “kayınvalide” yerine “kaynana” şeklinde, büyük ölçüde olumsuz bir arka plan içeren ad landırmayla yer alabilmektedir. Dolayısıyla, bu ikili arasında yaşananlar, hatta “gelin” daha gelmeden başlayan değerlendirmeler, mizahın da yaygın malzemesi hâline gelebilmektedir. Günümüz çekirdek aile şartlarında es kisi kadar olmasa bile, geçmiş irdelendiğinde çeşitli dönemlerde Türk aile yapısında kayınvalidenin gelin veya gelinler üzerinde mutlak bir otoritesinin bulunması, “gelin” fıkralarında ikincil tip olarak en çok kayınvalidenin yer almasına sebep olmakla birlikte, ailenin diğer fertleri de bu ilişki çerçevesine girdiği ölçüde “gelin” fıkrala rında yer alabilmektedir. Buna gelinin evlendiği kişi de dâhildir. Türk halk edebiyatında türkü, mâni, fıkra, halk hikâyesi, tekerleme gibi türlerde bu tür çatışmalar, şikâyet, bezginlik, mizah, sitem gibi farklı duygularla dile getirilebilmektedir. Fıkralarda ise konu mizahi boyut yüklenerek işlenmektedir. Sadece Türkiye Türklerinde değil, diğer Türk boylarında da “gelin” konulu fıkralar bulunmaktadır. Türk Dünyasından tespit edilen “gelin” fıkraları gülme teorileri açısından değerlendirildiğinde, bütün teorilerin söz konusu fıkralar için geçerli olduğu görülmektedir. Ailenin temel fertleriyle “gelen” fert arasındaki uyumsuzluk, “gelen” ile önceden beri o ailede var olanların birbirlerine karşı takındığı üstünlük, zaman zaman verilen iğneleyici cevaplarla ulaşılan rahatlama ve karşılaşılan problemlerin yarattığı duygusal karmaşa bu fıkralarda gülmeye sebep olmaktadır. Fıkralarda gelin ile geldiği ailenin fertlerinin çatışması güldürücü boyutuyla işlenirken aslında mizahi öğenin altında yatan problemler de ortaya çıkmaktadır. Bu problemlerle, “Gelin” ile ilgili fıkra metinleri, edebiyat sosyolojisinin ilgilenebileceği boyutta bir konudur ve “gelin” konusunda Türk Dünyası fıkralarında benzerlik ve farklılıklar vardır. Bu makalede gelin ile kayınanne, kayınbaba ve damat arasındaki çatışmaya dayalı mizah ve problemler, Türk Dünyası fıkralarından örneklerle ortaya konulmaya çalışılmıştır.

It is possible to define “bride” as “a female individual that has joined the family through marriage”. Considering the Turkish family structure, the bride has an undeniable role in both the large family structure of the past and the nuclear family structure of today. This place and role, even in the case of families with very close cultural structures, may cause the family from which the "bride" comes from and the “bride” herself turn into a clash of culture and authority. These conflicts may arise due to various reasons such as the person joining the family having a different view of the world, differences in character and habits, a feeling of strangeness given to acquiring new relatives, intergenerational incompatibilities affecting the relationships, positions of the family members in relation to each other, the prioritization of their own thoughts and habits of both parties, and disfavor of the physical properties. In the traditional family type, the person whom the “bride” addresses most in the home environment is the "mother-in-law". The Mother-in-law may appear in such materials as the Turkish word “kaynana” instead of "mother" or "mother-in-law", which has a largely negative background. Therefore, the experiences between these two parties, and the evaluations that begin even before the "bride" arrives, have the potential to become a common material of humor. When the past is examined, the mother-in-law has an absolute authority over the bride or brides in the Turkish family structure at various times, even if not as much as it used to be in today's nuclear family conditions. Although the mother-in-law is the secondary type in "bride" anecdotes, the other members of the family can also be included in "bride" anecdotes to the extent that they fall within the scope of this relationship. This includes the person the bride has married. Such conflicts in genres of Turkish folk literature such as folk songs, poems, anecdotes, folk tales, and rhymes, can be expressed with different emotions such as complaint, weariness, humor, and reproach. However, in anecdotes the subject is expressed with a humorous dimension. There are not just “bride” anecdotes of Turks living in Turkey but also other Turkic people. When the "bride" anecdotes from the Turkic World are evaluated in terms of laughter theories, it seems that all the theories are valid for the anecdotes. The incompatibility between the basic family members and the "coming" member, the superiority the "newcomer" and those who have existed in that family express over each other, the relief achieved by the occasional sarcastic answers, and the emotional turmoil caused by problems encountered, cause laughter in these anecdotes. While the conflict between the bride and the members of the family she joined is processed with a laughing dimension, the problems underlying the humorous element also arise. With these problems, the anecdotal texts on the "Bride" are a subject of a size that the sociology of literature can deal with and there are similarities and differences in the anecdotes of the Turkic World about the “bride”. In this article, humor and problems based on the conflict between bride and mother in-law, father-in-law and groom are tried to be presented with examples from Turkic World anecdotes.